Sáng kiến kinh nghiệm Giáo dục lòng yêu nước cho học sinh thông qua dạy bài 28 (Lịch sử 10)

.
- Biểu hiện:
+ Ý thức vươn lên xây dựng nền kinh thế tự chủ, nền văn hóa đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.
+ Tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm
+ Tinh thần đoàn kết giữa các tầng lớp nhân dân bảo vệ Tổ quốc.
Kết luận: Trong thời kì phong kiến độc lập, truyền thống yêu nước ngày càng được phát huy cao độ, mang tính nhân dân, vì dân, thương dân.	
Hoạt động 4:(18 phút)( Cả lớp)
Phương pháp: vấn đáp, gợi mở, sử dụng kiến thức liên môn.
Yêu cầu hs hiểu rõ đặc trưng cơ bản của truyền thống yêu nước Việt Nam thời phong kiến).
GV: yêu cầu hs đọc sách giáo khoa
GV?: Em hãy trình bày những biểu hiện truyền thống yêu nước của Việt Nam
HS: Truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam được biểu hiện rất đa dạng ở những mức độ khác nhau:
- Hi sinh, xả thân vì nước
- Tự hào về đất nước, tôn kính các vị anh hùng dân tộc.
- Lao động sáng tạo làm giàu cho cộng đồng, cho đất nước.
- Chống giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập
- Giữ gìn di sản văn hóa của dân tộc
GV: Trong các biểu hiện trên về truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam thì biểu hiện nào là nổi bật nhất? Vì sao?.
Hs: Trình bày biểu hiện nào cũng quan trọng nhưng quan trọng nhất là chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc.
GV: Để giúp các em hiểu rõ hơn biểu hiện nổi bật nhất của truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam gv yêu cầu học sinh kể được một số cuộc kháng chiến tiêu biểu của nhân dân ta chống giặc ngoại xâm từ thế kỉ X- XVIII. Sau đó gv hệ thống bằng bảng tóm tắt như sau:
Bảng tóm tắt những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm từ thế kỉ X – XVIII.
Tên cuộc kháng chiến
Triều đại phong kiến
Lãnh đạo
Kết quả
K/c chống Tống thời Tiền Lê (Thế kỉ X)
Triều Tiền Lê 
Lê Hoàn
Năm 981 quân Tống bị đánh bại
K/c chống Tống thời Lý (Thế kỉ XI)
Triều Lí
Lí Thường Kiệt
Năm 1077 30 vạn quân Tống bị đánh bại.
K/c chống quân Mông Nguyên
( Thế kỉ XIII)
Triều Trần
Quan quân nhà Trần đặc biệt là Trần Quốc Tuấn
Ba lần đánh tan quân Nguyên- Mông vào các năm 1258,1285, 1287-1288.
K/c chống Quân Minh
Triều Lê
Lê Lợi
Năm1427, hơn 10 vạn quân Minh bị đánh bại.
Kháng chiến chống quân Xiêm 
( 1785)
Triều Tây Sơn
Nguyễn Huệ
Năm1785 Nguyễn Huệ đánh tan 5 vạn quân Xiêm
Kháng chiến chống quân Thanh
Triều Tây Sơn
Nguyễn Huệ
Năm 1789, Nguyễn Huệ đánh bại 29 vạn quân Thanh.
GV: Thông qua bảng tóm tắt gv hướng dẫn hs rút ra nhận xét.
GV?: Em có nhận xét gì về các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc ta từ thế kỉ X-XVIII?
HS: Trình bày câu hỏi.
- Thời gian: Các cuộc kháng chiến diễn ra liên tục từ thế kỉ X đến thế kỉ XVIII.
- Lãnh đạo: Là các vị tướng lĩnh giỏi như: Lê Hoàn, Trần Quốc Tuấn, Lê Lợi..
- Kết quả: Đập tan ách thống trị của các thế lực phong kiến hùng mạnh ở Phương Bắc như: quân Tống, quân Mông- Nguyên, quân Minh, quân Thanh.
GV dẫn dắt: Trong thời phong kiến nhân dân ta liên tục nổi dậy đấu tranh chống giặc ngoại xâm bảo vệ Tổ quốc, điều này làm nên đặc trưng nổi bật của giai đoạn lịch sử.
GV: Tại sao có thể xem đặc trưng nổi bật của truyền thống yêu nước Việt Nam thời phong kiến là chống ngoại xâm bảo vệ độc lập ?.
HS: Theo dõi sgk trả lời câu hỏi.
- Trên thế giới không có một dân tộc nào lại phải trải qua nhiều cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm như ở Việt Nam, ở bất kì thế kỉ nào cũng có những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm bảo vệ Tổ quốc.
- Chỉ có trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm thì truyền thống yêu nước mới được thể hiện rõ nét nhất: đó là sự đoàn kết, là sự hi sinh xả thân vì sự nghiệp cứu nước..
GV kết luận: Như vậy, truyền thống yêu nước được thể hiện rõ nét nhất trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, đấu tranh chống ngoại xâm bảo vệ Tổ quốc trở thành đặc trưng nổi bật của truyền thống yêu nước Việt Nam.
Truyền thống quý báu đó đã được phát huy cao độ trong mọi thời đại đã giúp nhân dân ta làm nên những chiến chống hiển hách trong sự nghiệp chống Pháp và chống Mĩ ở thế kỉ XX.
 GV: Cho hs quan sát một số hình ảnh về thắng lợi của cách mạng Tháng Tám, chiến dịch Điện Biên Phủ và đại thắng mùa xuân 1975.
Hoạt động 5: Tích hợp kiến thức môn GDCD để giáo dục hs trách nhiệm của mình với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
GV: Đưa ra tình huống dẫn dắt hs tìm hiểu trách nhiệm của mình với việc xây dựng Tổ quốc.
 “Thanh niên có trách nhiệm trong sự nghiệp xây dựng Tổ quốc hay không? Nếu có thì trách nhiệm này được biểu hiện như thế nào?. Khi đó trong lớp có nhiều ý kiến nhưng tập trung vào 2 ý kiến sau đây.
 - Ý kiến thứ nhất cho rằng, công dân nói chung và học sinh nói riêng ai cũng phải có trách nhiệm xây dựng Tổ quốc.
 - Ý kiến thứ hai cho rằng, trách nhiệm xây dựng Tổ quốc là cái gì đó lớn lao và xa lạ với học sinh trung học phổ thông. Đó là trách nhiệm của người lớn, đặc biệt là người có chức vụ trong các cơ quan nhà nước.
Câu hỏi:
1. Em đồng ý với ý kiến nào trên đây? Vì sao?
2. Là học sinh, em có dự định gì để góp phần xây dựng Tổ quốc giàu mạnh?
GV: Nhận xét, tổng kết và cho học sinh liên hệ với những việc làm thiết thực của bản thân như: chăm chỉ học tập, chấp hành nội quy trường lớp, tham gia các hoạt động của nhà trường, của Đoàn: dọn vệ sinh trường lớp, tham gia các phòng trào quyên góp, ủng hộ. (Gv khuyến khích cho điểm).
- Hiện nay, các thế hệ học sinh, sinh viên đang ngày càng vươn xa trên trường quốc tế đó cũng là hành động góp phần làm rạng rỡ truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam.Ví dụ: ngày càng nhiều học sinh Việt Nam đạt giải trong các kì thi học sinh giỏi quốc tế, các giáo sự trẻ, các anh hùng trong lao động sản xuất, các danh nhân, các vận động viên đạt huy cương tại đấu trường quốc tế.
Trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay Việt Nam đứng trước những khó khăn, thử thách lớn: nguy cơ tụt hậu, cạnh tranh khốc liệt với các nước bên ngoài, nguy cơ đánh mất bản sắc văn hóa dân tộcVì vậy, truyền thống yêu nước càng được phát huy cao độ.
 Trong những năm gần đây khi tình hình thế giới có nhiều biến động đặc biệt là vấn đề Biển Đông đang trở thành “điểm nóng” thì yêu nước phải gắn liền với trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc.
GV: Đưa một số hình ảnh về tình hình Biển đảo.
 GV: Qua những thông tin truyền thông em hãy cho biết tình hình biển đảo hiện nay đang diễn biến như thế nào?
HS trả lời: Quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa là phần biển đảo thiêng liêng của nước ta, địa phận này đã được phân chia rạch ròi thể hiện qua những văn bản thư tịch cổ được thế giới công nhận nhưng ngày 1-5-2014 Trung Quốc ngang nhiên đặt giàn khoan trên địa phận lãnh hải của nước mình sau đó chúng còn ngang nhiên xây dựng trái phép ở đây. Hành động của Trung Quốc đã vi phạm công ước quốc tế về luật Biển Đông công bố năm 1982.
3. Nét đặc trưng của truyền thống yêu nước Việt Nam thời phong kiến.
- Biểu hiện của truyền thống yêu nước Việt Nam + Hi sinh, xả thân vì nước
+ Tự hào về đất nước, tôn kính các vị anh hùng dân tộc.
+ Lao động sáng tạo làm giàu cho cộng đồng, cho đất nước.
+ Chống giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập
+ Giữ gìn di sản văn hóa của dân tộc
- Đặc trưng nổi bật của truyền thống yêu nước Việt Nam thời phong kiến là chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc.
- Liên hệ trách nhiệm của thế hệ trẻ trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc:
+ Tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, trung thành với lí tưởng CNXH.
+ Học tập tốt, đặc biệt hiểu lịch sử dân tộc để tránh mọi âm mưu phá hoại của kẻ thù.
+Tuyên truyền để cộng đồng nâng cao cảnh giác và có ý thức bảo vệ Tổ quốc
V. CỦNG CỐ BÀI HỌC:
	- Giáo viên củng cố lại kiến thức của bài. Trong thời kì phong kiến dân tộc Việt Nam đã để lại nhiều truyền thống tốt đẹp, trong đó nổi bật nhất là truyền thống yêu nước, đây có thể xem là hạt nhân của đạo lí làm người của Việt Nam.
	- Giáo viên cho học sinh nghe bài hát “Tổ quốc gọi tên mình”để thay đổi không khí giờ học.
VI. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI VÀ LÀM BÀI TẬP:
	- Giáo viên yêu học sinh về nhà học bài theo những câu hỏi cuối sách giáo khoa, tìm hiểu thêm những bài thơ trong chương trình THPT ca ngợi lòng yêu quê hương, đất nước.
	- Đọc trước bài 29: Cách mạng Hà Lan và cách mạng tư sản Anh (thuộc phần III lịch sử thế giới cận đại).
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
 	Đề tài sáng kiến kinh nghiệm đã được tôi vận dụng vào thực tiễn giảng dạy ở bộ môn lịch sử qua bài giảng của học sinh lớp 10. Quá trình vận dụng đề tài sáng kiến kinh nghiệm không chỉ thực hiện trong một bài học nhất định mà tôi luôn chú trọng quá trình vận dụng vào nhiều giờ học. Trong giờ học tôi nhận thấy kiến thức truyền tải đỡ khô cứng, rập khuôn theo kiến thức của sách giáo khoa, đặc biệt giáo viên có thể vận dụng kiến thức của nhiều môn vào dạy học. Thực hiện đề tài sáng kiến kinh ngiệm này tôi nhận thấy hoc sinh đã có sự thay đổi nhất định trong cách học, cảm thấy say mê với môn học này hơn, giờ học hứng thú hơn, học sinh tích cực tham gia hoạt động, cộng tác cùng giáo viên. Quá trình lĩnh hội kiến thức của các em đã chuyển biến qua hành động là: tích cực hưởng ứng các hoạt động mà Đoàn phát động, tích cực trong phong trào đền ơn đáp nghĩa. Từ đó, mỗi học sinh đã có ý thức bảo vệ môi trường mà mình đang học tập, tích cực giúp đỡ bạn bè, thực hiện nghiêm túc chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và nhà nước. Sự tiến bộ của mỗi học sinh không chỉ nhận thấy rõ trong nhà trường mà còn thể hiện ngay ở trong gia đình và địa phương nơi các em sinh sống đó là cách ứng sử của các em văn hóa hơn, dần dần tránh xa được tệ nạn xã hội.
 	Trong học kì I của năm học 2016-2017 tôi đã vận dụng bài giảng này dạy học ở khối lớp 10, thông qua bài kiểm tra 15 phút tôi nhận thấy chất lượng của học sinh có sự thay đổi trước và sau khi áp dụng phương pháp giảng dạy như sau:
Năm 2015 – 2016
Tổng cộng
Bài kiểm tra trước khi áp dụng đề tài (bài kiểm tra 15 phút)
Kém
Yếu
Trung bình
Khá
Giỏi
160
Học sinh
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
5
3,1
30
18,7
72
45
50
31,2
3
2
Dưới trung bình
Trên trung bình
37
21,8
125
78,2

năm 2016 – 2017 
Tổng cộng
Bài kiểm sau khi áp dụng đề tài (bài kiểm tra 15 phút)
Kém
Yếu
Trung bình
Khá
Giỏi
160
Học sinh
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
0
0
17
10,6
80
50
59
36,8
8
5
Dưới trung bình
Trên trung bình
17
10,6
145
89,4

3. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Phần kết luận:
	Trong giai đoạn hiện nay, có nhiều người cho rằng: Vấn đề phát triển kinh tế quan trọng hơn truyền thống, việc của hôm nay cần thiết hơn chuyện ngày hôm quaTư tưởng này rất nguy hiểm, nếu không chấn chỉnh kịp thời sẽ khiến cho một thế hệ người Việt quên mất cội nguồn, đánh mất bản sắc. Vì vậy việc giáo dục tinh thần yêu nước cho nhân dân hết sức quan trọng, bởi vũ khí lòng yêu nước còn có sức mạnh gấp bội những phương tiện quân sự hiện đại, bởi đây là sức mạnh của cả một dân tộc 90 triệu người mang trên mình lịch sử 4000 năm. 
	Qua quá trình dạy học, bản thân tôi có một số kinh nghiệm trong việc giáo dục lòng yêu nước của học sinh, góp phần phục vụ trong quá trình giảng dạy và học tập, nâng cao nhận thức tư tưởng cho các em để các em trở thành một công dân tốt. Tuy vậy với khả năng còn hạn chế nên phần trình bày của tôi còn nhiều thiếu sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô và các bạn đồng nghiệp.
3. 2. Một số kiến nghị
	Để việc giáo dục lòng yêu nước cho học sinh được thực hiện một cách thường xuyên, có hiệu quả, phát huy sức mạnh toàn dân tộc trong giai đoạn đất nước ta đứng trước nhiều khó khăn và thách thức mới tôi có một số kiến nghị nhỏ:
	- Các phương tiện dạy học, cơ sở vật chất trong trường học phải được được trang bị đầy đủ, phù hợp.
	- Nhà trường nên tổ chức cho học sinh đi tham quan các bảo tàng, di tích lịch sử ít nhất mỗi năm một lần.
	- Tổ chức các trò chơi dưới hình thức các cuộc thi cho học sinh toàn trường để tăng thêm hiểu biết lịch sử, chẳng hạn như trò chơi “Dân ta phải biết sử ta”.
	- Thông qua Đoàn thanh niên, kịp thời tuyên truyền, định hướng đúng đắn cho học sinh trước sự biến động của tình hình, phát động các phong trào bảo vệ chủ quyền biển đảo như “Góp đá xây Trường Sa”, “ Nghĩa tình Hoàng Sa, Trường Sa”, “ Chung sức bảo vệ chủ quyền biển Đông”để các em thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ của mình đối với đất nước. 
	- Để giáo viên được chủ động phân phối bài học trong chương trình trên cơ sở chuẩn chung.
	- Đề thi, kiểm tra cần hạn chế những câu hỏi có tính chất yêu cầu học sinh học thuộc như trình bày diễn biến, nội dung các văn kiện đồng thời tăng thêm các câu hỏi có tính chất tư duy, suy luận và liên hệ thực tiễn.
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 20 tháng 05 năm 2017
 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác.
 Người viết
 Lê Thị Ngân

TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. TÀI LIỆU TRÍCH DẪN
[1] . Nguồn Internet – Dương Trung Quốc – Wikipedia – Tiếng Việt
[2] . Báo cáo chính trị tại đại hội Đảng lần thứ II – 1951.
[3] . Baomoi.com Tiến sĩ sử học Nguyễn Văn Khoan trò chuyện với đại đoàn kết.
[4]. Luật giáo dục 2005 – Kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14-6-2005.
[5] .Nghị quyết bộ chính trị khóa 4, số 14-NQ/TW ngày 11/1/1979
[6]. Lịch Sử nước ta – Hồ Chí Minh xuất bản tháng 2/1942.
[7] .Thư Bác Hồ gửi cho học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa.
[8]. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 4, NXB chính trị quốc gia. 2001
[9] [11]. Đề thi học sinh giỏi môn lịch sử tỉnh Thanh Hóa ( 2014 – 2015) (2015 – 2016)
[11] [12]. Trần Văn Giàu (1980), Giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc Việt Nam, Nxb Khoa học xã hội Hà Nội.
[13]. Ca dao – văn học dân gian lớp 7
[14]. Bài thơ Sao chiến thắng của nhà thơ Chế Lan Viên.
[15]. Bài thơ dáng đứng Việt Nam – Lê Anh Xuân – NXB giáo dục năm 1981
[16]. Bình Ngô Đại Cáo – Nguyễn Trãi
[17]. Thảo luận Hồ Chí Minh - Wikiqoute
II. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phan Ngọc Liên (Tổng chủ biên), Lịch sử lớp 10, NXB Bộ Giáo dục và đào tạo, Xuất bản tháng 2 năm 2007.
2. Phan Ngọc Liên (Tổng chủ biên), Sách giáo viên lịch sử lớp 10, NXB Bộ Giáo dục và đào tạo, Xuất bản tháng 2 năm 2007.
3. Nguyễn Mạnh Tường, Chủ nghĩa yêu nước Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại, Sách“ Học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh về trung với nước hiếu với dân”, Nxb.ST – CTQG, H.2009, Nxb Đại học sư phạm Hà Nội.
4. Sách giáo khoa Giáo dục công dân lớp 10 (2006), NXB Giáo dục Hà Nội.
6. Trịnh Đình Tùng (Tổng chủ biên), Dạy học theo chuẩn kiến thức, kĩ năng môn lịch sử lớp 10, Nxb Đại học sư phạm Hà Nội.
7. Trần văn Chương ( chủ biên, 2006), Tình huống Giáo dục công dân, Nxb Giáo dục Hà Nội.
DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Lê Thị Ngân
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên – Trường THPT Triệu Sơn 6
TT
Tên đề tài SKKN
Cấp đánh giá xếp loại
(Ngành GD cấp huyện/tỉnh; Tỉnh...)
Kết quả đánh giá xếp loại
(A, B, hoặc C)
Năm học đánh giá xếp loại

Sử dụng tài liệu văn học trong dạy học lịch sử ở trường THPT
Tỉnh
C
2015 - 2016

----------------------------------------------------
PHẦN PHỤ LỤC
MỘT SỐ HÌNH ẢNH LIÊN QUAN ĐẾN BÀI HỌC
 HÌNH ẢNH THÁNH GIÓNG ĐÁNH GIẶC
 ĐỀN THỜ THÁNH GIÓNG
 TRUYỀN THỐNG HIẾU HỌC
 TRUYỀN THỐNG UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN
QUẦN ĐẢO HOÀNG SA
QUẦN ĐẢO TRƯỜNG SA