Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tạo hứng thú khi học bài 21, 22, 23 (Lịch sử 12 - Chương trình chuẩn) cho học sinh trường THPT Lê Lai

óa và các hoạt động ngoại khóa của bộ môn.[Trang 228-2]
Trong các hoạt động ngoại khóa việc sử dụng phim ảnh đem lại hiệu quả rất cao. Như trong ngoại khóa kỉ niệm ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước(30-4-1975), có thể sử dụng các bộ phim tư liệu như Tổng tiến công và nổi dậy 1972, Đại thắng mùa xuân 1975.[5]
Đối với các giờ học nội khóa do hạn chế về thời gian của tiết học nên giáo viên chỉ nên sử dụng các đoạn phim tư liệu ngắn tập trung vào các sự kiện tiêu biểu kết hợp với lời dẫn dắt, tường thuật thì sẽ đạt hiệu quả hơn. Ở bài 22: 	Mục III.3. Cuộc tiến công chiến lược năm 1972, giáo viên có thể sử dụng đoạn phim tư liệu ngắn về cuộc chiến đấu của quân ta tại Thành cổ Quản Trị.[5]
	Mục III.2.Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, giáo viên lựa chọn từng đoạn phim nhỏ về diễn biến của 3 chiến dịch : chiến dịch Tây Nguyên, chiến dịch Huế - Đà Nẵng và chiến dịch Hồ Chí Minh.[5] Việc sử dụng các đoạn phim tư liệu sẽ thu hút được sự chú ý của học sinh, tạo ra những xúc cảm mạnh mẽ. Sau khi cho học sinh theo dõi, giáo viên đặt ra câu hỏi: “Cảm nhận của em khi theo dõi đoạn phim?”. Giáo viên cho học sinh trình bày ý kiến và cảm nhận của bản thân. Qua đó, các em sẽ cảm thấy ấn tượng với những hình ảnh, kiến thức được khắc sâu hơn, làm cơ sở để tiếp thu kiến thức mới, kích thích tư duy của các em hoạt động, những hình ảnh được quan sát sẽ phát triển trí tưởng tượng của các em.
Buổi hoạt động ngoại khóa rung chuông vàng Đoàn trường THPT Lê Lai kết hợp với tổ Sử- Địa - GDCD chủ đề "Về nguồn"
chào mừng ngày 30/4-1/5/2017
	2.3.3. Giáo dục qua di tích lịch sử địa phương.
Lịch sử địa phương được xem là một bộ phận không thể thiếu được của lịch sử dân tộc. Chính những anh hùng, những danh nhân, những địa danh, những vùng đất của từng địa phương đã làm nên lịch sử cho dân tộc, đi vào tâm chí người dân Việt Nam, nhưng đôi khi ngay tại địa phương mình đang sinh sống, cũng còn có nhiều học sinh chưa hiểu hết hoặc không biết được những gì đã và đang xảy ra [6]. Trong quá trình dạy học lịch sử, giáo viên khai thác các di tích này phục vụ cho bài học (có thể nội khóa hoặc ngoại khóa). Khi đến với di tích lịch sử các em được cụ thể hóa một cách sống động nhất, góp phần tích cực trong việc gắn liền nhà trường và đời sống xã hội.[7] Để có thể làm tốt việc giảng dạy qua di tích lịch sử cách mạng, giáo viên lựa chọn những di tích phù hợp với bài học, ví dụ khi nói lên sự hy sinh anh dũng của các nữ thanh niên xung phong tôi khong thể không nhắc đến 10 cô gái đã anh dũng hy sinh ở Ngã Ba Đồng Lộc và còn nhiều khu di tích khác nữa như hàm Rồng Nam Ngạn, Khe sanh....
Vào những ngày đầu tháng Năm, Ban giám hiệu kết hợp với ban chuyên môn nhà trường tổ chức cho học sinh lớp 12 B5 cùng với cán bộ giáo viên đạt thành tích cao trong năm học 2016- 2017 tại khu di tích lịch sử ''Ngã Ba Đồng Lộc'' ngày 7/5/2017. Thông qua buổi học tập lịch sử tại "Ngã ba Đồng Lộc" giáo dục cho các em học sinh hiểu biết hơn về khu di tích Ngã Ba Đồng Lộc đã trở thành một mốc son chói lọi, một địa danh lịch sử oai hùng trên con đường chiến lược Trường Sơn mang tên Bác. Năm tháng sẽ qua đi, nhưng chiến công của quân và dân ta trong chiến đấu, lao động sản xuất, góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước mãi mãi được khắc ghi. Những chiến công đó, sẽ được các thế hệ mai sau, đặc biệt là các em học sinh trong đó có các em học sinh đang học tập tại ngôi trường THPT Lê Lai biết kế thừa và phát huy những truyền thống quý báu của cha ông để lại, trong điều kiện tình hình mới, xứng đáng với sự hy sinh xương máu của những người đi trước.
Buổi tham quan thực tế của cán bộ giáo viên và học sinh trường THPT Lê Lai ngày 7/5/2017 tại Ngã Ba Đồng Lộc- Hà Tĩnh
	Lưu ý: Trong quá trình giảng dạy bài 21,22 và bài 23 lịch sử lớp 12 chương trình chuẩn giáo viên cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Giáo viên không quá lạm dụng các hình thức như kể chuyện, sử dụng tranh ảnh, chiếu băng vi deo, các ca khúc cách mạng Nếu lạm dụng tiết học sẽ trở nên lan man , xa rời trọng tâm của bài học không đảm bảo tính khoa học và tính lôgich.
- Khi giáo viên kể chuyện phải lấy câu chuyện gắn liền với bài học đó, cách kể phải lôi cuốn, gây sự chú ý và điều quan trọng thông qua nội dung câu chuyện phải giáo dục được lòng yêu nước cho các em học sinh, ý thức trách nhiệm của bản thân mình với gia đình, xã hội.
- Nếu tổ chức cho các em học sinh đi tham quan thực tế thì phải có kế hoạch cụ thể, rõ ràng, chuẩn bị thật chu đáo như mang sách vở, máy ảnh. Thuê xe, liên hệ trước với điểm di tích mà mình đếnđiều quan trọng đảm bảo chuyến đi phải an toàn và thông qua buổi học thực tế các em học sinh tỏ ra hứng thú và để lại nhiều bài học cho các em như giáo dục cho các em lòng yêu nước, trách nhiệm của bản thân mình đối với gia đình, xã hội.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Sau quá trình thực hiện các giải pháp tôi nhận thấy các em có sự chuyển biến rõ rệt về tư tưởng, tình cảm, ý thức trách nhiệm đối với gia đình, quê hương, đất nước trong giai đoạn hiện tại. Hiện tượng học sinh vi phạm nội quy, vô cảm, thờ ơ với mọi người, mọi việc giảm hẳn, các em đã biết quan tâm, chia sẻ. Khi các tổ chức, đoàn thể tổ chức phát động phong trào “Vì người nghèo”, “Ủng hộ nạn nhân chất độc da cam”, các em tham gia rất sôi nổi, nhiệt tình. Tôi đã rất vui vì các em đã có sự sự thay đổi trong nhận thức tư tưởng, đạo đức để trở thành những con người biết “sống vì mọi người”.
Trước những tình cảm và ý thức trách nhiệm của học sinh, tôi đã định hướng để các em thấy rằng lúc này đây, lòng yêu nước của các em phải thể hiện là học tập thật tốt, hành xử đúng pháp luật, tránh để kẻ xấu lợi dụng tình hình phức tạp để lôi kéo, kích động. Đồng thời các em có thể thể hiện tấm lòng yêu nước của mình bằng việc tham gia đóng góp trong cuộc vận động “Chung sức bảo vệ chủ quyền biển Đông”, có thể gửi tại tòa soạn báo Tuổi trẻ (hoặc chuyển khoản) hay tham gia nhắn tin qua đầu số 1409.
Trong đợt thi đua chào mừng ngày thành lập Đoàn 26/3/2017 tất cả các lớp đều ủng hộ quyên góp vì biển đảo quê hương. Tiêu biểu nhất là lớp 12B2, lớp 12B4, lớp 12B5, lớp 11A1, lớp 11A3, lớp 10C1, lớp 10C2 Có thể số tiền không lớn nhưng đó là cách để các em thể hiện ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ của mình với non sông, đất nước. Với các chiến sĩ đang canh giữ vùng trời bình yên cho tổ quốc, nơi đầu sóng, ngọn gió.
Trong đợt thi đua lập thành tích chào mừng ngày thành lập Đoàn 26/3/2017. Sau khi nhận được công văn phát động của Đoàn trường mỗi đoàn viên thanh niên ủng hộ bằng tấm lòng hảo tâm của mình đóng góp xây dựng ngôi nhà tình thương cho em: Trương Thị Dự lớp 12B5 được sự động viên, chia sẽ của các thầy cô giáo và đặc biệt là nhận thức của các em quỹ xây dựng ngôi nhà tình thương cho Em Dự đã được các em hoàn thành trước thời hạn điều này làm tôi hết sức ngạc nhiên. Khi tôi biết lý do một số em đã trả lời các em muốn đóng góp một phần nhỏ của mình để xây dựng một mái ấm đầy tình thương cho gia đình bạn Dự có hoàn cảnh khó khăn nơi mà mình đang sinh sống tại Làng Bào xã Phúc Thịnh. Tôi hết sức xúc động vì các em đã trưởng thành, đã biết vượt lên những toan tính đời thường để sống cho xứng đáng với với các thế hệ cha anh như câu hát: 
Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta
mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay.
Đặc biệt sau khi tôi cho học sinh đi học tập thực tế tại khu di tích lịch sử Ngã Ba Đồng Lộc các em đã viết bài rất tốt, hầu hết các em đều nói rằng sau chuyến đi thực tế về các em càng hiểu rõ hơn sự khốc liệt, sự hy sinh của 10 nữ thanh niên xung phong khi tuổi đời chỉ có 18 đôi mươi.các chị đã rất anh dũng, tinh thần hiên ngang của các chị . Sự hy sinh của 10 cô gái đã bảo vệ vững chắc con đường giao thông huyết mạch cho hai miền nam, bắc. Thông qua buổi học thực tế các em đã rút ra bài học cho bản thân về truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc biết giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa lịch sử nơi quê hương mình đang sinh sống.
Kết thúc buổi học thực tế, là giáo viên giảng dạy môn lịch sử tôi đã giao bài thu hoạch nói về cảm nhận của các em tại buổi tham quan tại Ngã ba Đồng Lộc . Em Chung Thị Bích Loan lớp 12B4 đã viết. Em rất vui và cảm thấy náo nức được nhà trường cho đi tham quan tại khu di tích lịch sử Ngã Ba Đồng Lộc.
Trên đường trở về đoàn đã đến dâng hương khu di tích Đền Thờ Mẹ Việt Nam anh hùng và các anh hùng liệt sĩ tỉnh Thanh Hóa chúng em được biết ngôi đền được khởi công xây dựng nhân kỉ niệm 45 năm ngày Hàm Rồng chiến thắng ngày 03-04/04/2010 nhưng được chính thức đặt gạch xây dựng vào ngày 11 tháng 03 năm 2011. Và được hoàn thành giai đoạn 1 vào ngày 27 tháng 07 năm 2012. Đền thờ được kết hợp với kiến trúc đền chùa trong quá khứ và hiện tại. Công trình được xây dựng nhằm mục đích để tỏ lòng tri ân của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Thanh Hóa đối với những người đã hi sinh cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc thống nhất đất nước và mang lại cuộc sống ấm no cho chúng ta như ngày hôm nay.
Để kiểm tra kết quả của việc tạo hứng thú của học sinh khi học môn Lịch sử nhằm nâng cao hiệu quả bài dạy trong bài 21, 22 và bài 23 lịch sử lớp 12 chương trình chuẩn tôi đã tổ chức các khối lớp mà tôi trực tiếp giảng dạy kết quả đạt được như sau:
Bảng: Thay đổi về thái độ học tập của học sinh trước và sau khi thực hiện đề tài "Một số biện pháp tạo hứng thú khi học bài 21, 22, 23 (Lịch sử 12 - chương trình chuẩn) cho học sinh trường THPT Lê Lai ”
Lớp,sĩ số
Đầu năm học 2016-2017
Cuối năm học 2016-2017
12B2-50
Rất hứng thú
Hứng thú
Bình thường
Không hứng thú
Rất hứng thú
Hứng thú
Bình thường
Không hứng thú
 6 %

 20 %
 30 %
 44 %
 30 %
70 %
 %
 %
12B4-45
17,7%
26,6%
31,1 %
24,4%
44,4%
62,2%
%
%
12B5-48
20,8%
35,4%
20,8%
22,9%
47,9%
52,1%
%
%
	Bảng: Thay đổi về kết quả học tập đầu năm học 2016-2017 so sánh với cuối năm học 2016-2017 sau khi thực hiện đề tài "Một số biện pháp tạo hứng thú khi học bài 21, 22, 23 (Lịch sử 12 - chương trình chuẩn) cho học sinh trường THPT Lê Lai ”
Lớp,sĩ số
Đầu năm học 2016-2017
Cuối năm học 2016-2017
12B2-50
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
0 %
 30 %
40 %
30 %
6 %
50 %
44 %
0 %
0 %
12B4-45
0 %
22%
55,5%
33,3%
4,44%
44,4%
51,1%
0 %
0%
12B5-48
0%
31,25%
52%
16,6%
10,4%
52 %
37,5%
0%
0%
	3. Kết luận, kiến nghị
	3.1. Kết luận.
Trong những giai đoạn hiện nay, có nhiều người cho rằng: Vấn đề phát triển kinh tế quan trọng hơn truyền thống, việc của hôm nay cần thiết hơn chuyện ngày hôm qua Tư tưởng này rất nguy hiểm, nếu không chấn chỉnh kịp thời sẽ khiến cho một thế hệ người Việt quên mất cội nguồn, đánh mất bản sắc. Vì vậy việc giáo dục tinh thần yêu nước cho nhân dân hết sức quan trọng, bởi vũ khí lòng yêu nước còn có sức mạnh gấp bội những phương tiện quân sự hiện đại, bởi đây là sức mạnh của cả một dân tộc 90 triệu người mang trên mình lịch sử 4000 năm.
Đây là một sáng kiến nhỏ của bản thân tôi trong quá trình giảng dạy, việc tạo ra hứng thú học tập cho học sinh nhằm nâng cao hiệu quả của bài học lịch sử đồng thời giáo dục lòng yêu nước của học sinh tại trường THPT Lê Lai – Huyện Ngọc Lặc. Tôi ghi lại để đồng nghiệp tham khảo, có thể có các đồng nghiệp có nhiều sáng kiến hay hơn tôi và tôi cũng cần nghĩ thêm những biện pháp khác tốt hơn, học tập kinh nghiệm của các bạn đồng nghiệp để thông qua tiết dạy của mình nâng cao hơn nữa chất lượng môn học, đồng thời tạo động lực cho học sinh yêu thích hơn nữa môn lịch sử.Với khả năng còn hạn chế nên phần trình bày của tôi còn nhiều thiếu sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô và các bạn đồng nghiệp.
	3.2. Kiến nghị
Để tạo ra hứng thú cho học sinh khi học môn lịch sử và nâng vao chất lượng hiệu quả của bài học cho học sinh được thực hiện một cách thường xuyên, có hiệu quả, phát huy sức mạnh toàn nghành giáo dục trong giai đoạn đất nước ta đứng trước nhiều khó khăn và thách thức mới tôi có một số kiến nghị nhỏ:
- Các phương tiện dạy học, cơ sở vật chất trong trường học phải được được trang bị đầy đủ, phù hợp.
- Nhà trường nên tổ chức cho học sinh đi tham quan các bảo tàng, di tích lịch sử ít nhất mỗi năm một đến hai lần.
- Tổ chức các trò chơi dưới hình thức các cuộc thi cho học sinh toàn trường để tăng thêm hiểu biết lịch sử, chẳng hạn như trò chơi “Dân ta phải biết sử ta”," Về Nguồn"," Rung chuông vàng"," Hóa thân cùng các nhân vật lịch sử thông qua các đoạn trích".
- Thông qua Đoàn thanh niên, kịp thời tuyên truyền, định hướng đúng đắn cho học sinh trước sự biến động của tình hình, phát động các phong trào bảo vệ chủ quyền biển đảo như “Góp đá xây Trường Sa”, “Nghĩa tình Hoàng Sa, Trường Sa”, “Chung sức bảo vệ chủ quyền biển Đông” để các em thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ của mình đối với quê hương đất nước.
- Để giáo viên được chủ động phân phối bài học trong chương trình trên cơ sở chuẩn chung.
- Đề thi, kiểm tra cần hạn chế những câu hỏi có tính chất yêu cầu học sinh học thuộc như trình bày diễn biến, nội dung các văn kiện đồng thời tăng thêm các câu hỏi có tính chất tư duy, suy luận và liên hệ thực tiễn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Thanh Hóa, ngày 30 thán 04 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác
Nguyễn Thị Dậu
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. SGK, lớp 12-NXB Giáo dục Việt Nam.
[2]. Phương pháp dạy học Lịch Sử, tác giả Phan Ngọc Liên - Trần Văn Trị, NXB Giáo dục.
[3]. Lịch sử Việt Nam từ 1858 đến nay –Trần Bá Đệ -NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội.
[4]. Những ca khúc cách mạng trên YouTube.
[5]. Một số tài liệu, phim ảnh trên Internet.
[6]. Tài liệu tập huấn “Sử dụng di sản trong dạy học ở trường phổ thông” môn Lịch sử 2014.
	[7]. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên – Lịch sử địa phương thanh hóa giành cho giáo viên THPT năm 2013.
 [8]. Những câu nói hay của Bác- phần 2, Báo Việt nam độc lập số 117, ngày 1/2/1942, Hồ Chí Minh toàn tập, NXB Chính trị Quốc Gia 2002
 [9]. 12 ngày đêm chặn đứng tội ác của đế quốc Mỹ - Vĩnh Long Online
 [10]. Gặp lại “Người con gái sông La”- Nữ anh hùng La Thị Tám
 [11]. Ra trận- Tố Hữu, Nhà xuất bản Văn học, năm 2002
 [12]. Đường ra mặt trận - Chính Hữu, Nhà xuất bản Văn học 2002
 [13]. Nhẹ bước chân và nói khẽ thôi ! - Nguyễn Sỹ Hồ  chan-va-noi-khe-thoi.html
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Dậu 
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên dạy Lịch sử - Trường THPT Lê Lai.
TT
Tên đề tài SKKN
Cấp đánh giá xếp loại (Phòng, Sở, Tỉnh...)
Kết quả đánh giá xếp loại (A, B, hoặc C)
Năm học đánh giá xếp loại

Sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy học chương các cuộc cách mạng tư sản thời kì cân đại 1640-1870
Số:QĐ Số:97/QĐ-SGD&ĐT Ngày 03/4/2007
C
2007

Một số biện pháp Giáo dục học sinh cá biệt tại trường THPT Lê Lai
Số 743/QĐ-SGD&ĐT Ngày 04/11/2013 của Giám đốc Sở GD & ĐT Thanh Hóa
C
2013

Một số kinh nghiệm dạy bài 20 và bài 22 lịch sử 12 chương trình chuẩn nhằm giáo dục lòng yêu nước cho học sinh ở trường THPT Lê Lai
Số 988/QĐ-SGD&ĐT Ngày 03/11/2015 của Giám đốc Sở GD & ĐT Thanh Hóa
C 
2015