Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức tốt hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử địa phương cho học sinh Tiểu học

“Dân ta phải biết sử ta. Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”. Sinh thời, Bác Hồ đã từng nhắc nhở mọi người dân Việt Nam, muốn yêu nước trước hết phải hiểu truyền thống lịch sử nước nhà, từ đó mới kế thừa và phát huy truyền thống cách mạng của cha anh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Truyền thống là những tập tục, thói quen và nói chung là những kinh nghiệm xã hội được hình thành từ lâu đời trong lối sống và nếp nghĩ của con người, được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác. Truyền thống có nhiều cấp độ khác nhau. Có truyền thống gia đình, truyền thống của từng địa phương, đơn vị, truyền thống cách mạng, truyền thống dân tộc. Trong đó, giáo dục lịch sử, truyền thống văn hóa địa phương cho thế hệ trẻ luôn có ý nghĩa hết sức quan trọng, các giá trị văn hóa của mỗi dân tộc đều có sức sống riêng, tạo nên bản sắc, tính đa dạng và sự khác biệt của chính dân tộc ấy. Công tác giáo dục học sinh hiện nay ngoài việc trang bị các tri thức khoa học còn cần phải giáo dục các giá trị văn hóa truyền thống giúp các em nhận ra giá trị đích thực và sức sống lâu bền của các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc.

docx 30 trang SKKN Lịch Sử 05/03/2025 240
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức tốt hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử địa phương cho học sinh Tiểu học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức tốt hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử địa phương cho học sinh Tiểu học

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức tốt hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử địa phương cho học sinh Tiểu học
c sinh.
- Xây dựng được nhiều mô hình thư thu hút giáo viên, học sinh say mê đọc sách góp phần thực hiện tốt công tác tuyên truyền giáo dục trong đội ngũ giáo viên và học sinh.
- Phòng truyền thống nhà trường lưu giữ được nhiều hình ảnh, thành tích của đơn vị qua nhiều năm học góp phần thực hiện tốt nội dung giáo dục cho học sinh về truyền thống nhà trường.
- Tổ chức được các chuyến về nguồn đầy ý nghĩa trong 2 năm gần đây như: Tổ chức học sinh thăm viếng lăng cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc ở Đồng Tháp, Thăm khu di tích Gò Tháp ở Tháp Mười, khu mộ và đền thờ ông Võ Duy Dương và Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều tại Đồng Tháp. Tổ chức tham gia ngày giỗ ông Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều tại phường 1, thị xã Kiến Tường. Trường cũng đã tổ chức học sinh thăm quan khu trưng bày tưởng niệm Long An trung dũng kiên cường, bảo tàng Long An tại thành phồ Tân An, đền thờ cụ Nguyễn Trung Trực tại Tân Trụ. Ngoài ra trường cũng đã tổ chức cho học sinh xem triển lãm về chủ quyền biển đảo Việt Nam tại Nhà thiếu nhi Long An. 
Chi đoàn cùng Đội thiếu niên TPHCM phối hợp tổ chức học sinh các khối lớp tham quan, tìm hiểu và giới thiệu các khu di tích tại địa phương vào mỗi tháng bao gồm: Đền thờ Đốc binh Nguyễn Tấn kiều, khu di tích Núi đất, khu tưởng niệm trận đánh Mậu Thân, bia căm thù tại phường 1, di tích đồn ông Tờn, cửa khẩu quốc tế, cột mốc biên giới Việt Nam- Campuchia tại xã Bình Hiệp; Vùng Bắc Chang thuộc xã Tuyên Thạnh.
Nhà trường cũng đã phối hợp với Đoàn phường 1 tổ chức học sinh tìm hiểu các làng nghề thủ công tại địa phương: làm gạch, đan lục bình, đan tre, đan bàng. Phối hợp với trung tâm văn hoá thể thao của thị xã tổ chức học sinh giao lưu văn hoá văn nghệ với các câu lạc bộ: Đờn ca tài tử, nhiếp ảnh.
Tổ chức học sinh hàng năm tham quan tại các khu vui chơi giải trí, văn hoá lịch sử tại TP. Hồ Chí Minh như: Bến Nhà Rồng, Dinh Độc Lập, bảo tàng chứng tích chiến tranh, thảo cầm viên, Suối Tiên, Đầm Sen để học sinh hiểu biết thêm về đất nước, con người Việt Nam trên mọi miền Tổ Quốc.
Đặc biệt trong tháng 4/2015 nhà trường vinh dự được Sở GDĐT Long An chọn làm điểm báo cáo điển hình và tổ chức hội thảo chuyên đề giáo dục lịch sử truyền thống văn hóa địa phương cho tất cả các huyện, thị, thành phố về tham dự, với gần 100 đại biểu bao gồm : lãnh đạo Sở GDĐT Long An, Trường CĐSP Long An, Lãnh đạo các Phòng GDĐT, chuyên viên phụ trách Tiểu học các phòng GDĐT, Hiệu trưởng các trường và giáo viên cốt cán ở các huyện trong toàn tỉnh. Nhà trường đã tổ chức 2 hoạt động giáo dục truyển thống lịch sử địa phương cho tất cả đại biểu dự và trao đổi kinh nghiệm học tập.
III. KẾT LUẬN
 1.Tóm lược giải pháp
Để đạt được kết quả trên, người cán bộ quản lí phải có biện pháp tổ chức và kế hoạch quản lí phù hợp. Đây là công việc đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ của Ban giám hiệu và sự quyết tâm của tập thể giáo viên nhà trường.
Giáo dục giá trị văn hóa truyền thống cho học sinh không phải là vấn đề đơn giản chỉ riêng nhà trường làm được. Trình độ văn hóa của con người, không phải tự nhiên sẵn có mà phải được rèn luyện có hệ thống chủ yếu nhất là phải thông qua hoạt động thực tiễn, nếu không dựa trên thực tiễn thì không thể phân biệt rạch ròi các tiêu chuẩn cái đẹp cái xấu, nhờ nó mà tư tưởng tình cảm của con người  ngày thêm phong phú và có cơ sở để xác định những gì là giá trị hay phản giá trị nhất là trong văn hóa.
Chính vì vậy mà trường Tiểu học Nguyễn Tấn Kiều của chúng tôi đã thực hiện tốt hoạt động giáo dục truyển thống lịch sử địa phương trong nhà trường. Trong quá trình chỉ đạo việc thực hiện tôi rút ra được một số kinh nghiệm sau:
Thứ nhất, muốn nâng cao chất lượng giáo dục truyền thống lịch sử văn hóa địa phương cho học sinh cần có sự kết hợp từ phía gia đình, nhà trường và xã hội. Trong đó nhà trường giữ vai trò định hướng, hướng dẫn học sinh theo chuẩn mực giá trị chung của xã hội. Gia đình và xã hội là môi trường vun đắp, nuôi dưỡng có ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành giá trị đạo đức cho học sinh. Cần sớm đưa các giá trị về văn hóa truyền thống lịch sử của địa phương cho học sinh khi còn học Tiểu học để các em thấy, hiểu, biết và tôn trọng, giữ gìn, phát huy các giá trị tốt đẹp đó.
Thứ hai, cần xây dựng một kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp cho phù hợp, bởi vì học sinh không chỉ học tại lớp, tại trường trong các bức tường khép kín mà các em còn được học ở tất cả các địa điểm khác có tính giáo dục cao (khu di tích lịch sử, văn hóa)
 Thứ ba, muốn giáo dục truyền thống cho học sinh đạt hiệu quả ngoài việc thông qua các bài giảng thì người giáo viên không đơn giản là người có tri thức, có nghiệp vụ sư phạm vững vàng, là một tấm gương sáng, mẫu mực để học sinh noi theo mà phải luôn tự trao dồi, tìm hiểu, khám phá những nét văn hóa hay, có giá trị và mang đầy ý nghĩa giáo dục tại địa phương để hướng dẫn, giới thiệu cho học sinh của mình và các bạn đồng nghiệp khác khi đến địa phương. 
Thứ tư, trong giáo dục nói chung và giáo dục lịch sử địa phương nói riêng, muốn đạt hiệu quả cao thì ngoài vai trò của giáo viên, nhà trường, gia đình và xã hội ra còn rất cần thiết phải nhắc đến vai trò của người học (học sinh). Đây là đối tượng được giáo dưỡng, giáo dục và phát triển, do đó trong môi trường gia đình cần trang bị ngay từ ban đầu cho các em những giá trị truyền thống tốt đẹp từ gia đình, từ làng xóm nới các em sinh sống để các em đến trường học tập có thể phát huy tốt nhất những đức tính tốt đẹp đó. 
Thứ năm, trang thiết bị phục vụ cho công tác này như: bản đồ, tranh ảnh, phim tư liệu, các tài liệu, mẫu vật lưu giữ cũng không kém phần quan trọng vì khi tổ chức giáo dục ta có thể sử dụng bằng nhiều kênh cung cấp thông tin, đặc biệt là kết hợp giữa việc cung cấp kiến thức với việc học sinh quan sát những hình ảnh, thước phim, những hiện vật thực tế, qua đó học sinh sẽ cảm thấy thích thú, chủ động tìm tòi, say mê nghiên cứu. 
Thứ sáu, kinh phí cho hoạt động này phải đáp ứng đủ để người quản lý mới có thể tổ chức tốt các chuyến về nguồn, tham quan, giao lưu học tập tìm hiểu ở trong và ngoài địa bàn các em sinh sống.
 2. Phạm vi, đối tượng áp dụng
Đề tài này có thể áp dụng cho tất cả các trường Tiểu học trong và ngoài tỉnh Long An.
3. Đề xuất kiến nghị
 * Với lãnh đạo ngành: 
 Tổ chức cho cán bộ quản lý và giáo viên cốt cán đi tham quan học tập và chia sẻ kinh nghiệm ở những đơn vị điển hình trong việc thực hiện tổ chức tốt các hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử địa phương.
*Với các nhà quản lý:
	Cần tìm tòi, sáng tạo tìm ra nhiều phương pháp hay, dễ áp dụng, dễ nhân rộng để giúp đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên trong đơn vị tự tin khi thực hiện. 
*Với đội ngũ giáo viên:
 Để thực hiện được nhiệm vụ này người giáo viên phải tâm huyết với nghề, thực sự yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần rèn luyện, tinh thần trách nhiệm cao, có ý thức tu dưỡng, rèn luyện nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. Có tinh thần cầu tiến.
Trên đây là một số biện pháp để giúp các nhà quản lý ở các trường tổ chức tốt hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử địa phương cho học sinh. 
Trong giới hạn đề tài này chắc chắn sẽ còn rất nhiều ý tưởng hay và phù hợp hơn. Rất mong nhận được sự góp ý chân thành của các bạn đồng nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn. 
 Người thực hiện 
 Nguyễn Văn Nghĩa
PHỤ LỤC 1.
LỊCH HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP 
ĐƠN VỊ TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TẤN KIỀU
Tháng
Chủ điểm
Nội dung và hình thức
Lịch hoạt động cụ thể

8

Chào mừng năm học mới

 Chuẩn bị một số hoạt động trong ngày khai giảng (tập dợt đội hình, văn nghệ, đón học sinh lớp 1... )
- Ổn định tổ chức lớp (bầu ban cán sự )
- Hoạt động Xanh - Sạch trường lớp,
- GD ATGT

TUẦN 1 
- Tổ chức học sinh vệ sinh lớp học.
- Sắp xếp vị trí chỗ ngồi học sinh.
- Bầu Ban cán sự lớp 
-Tìm hiểu về vai trò từng thành viên của lớp.
- Dạy ATGT 
TUẦN 2 
- Tập dợt văn nghệ chào mừng năm học mới.
- Tập dợt đội hình, giới thiệu vị trí lớp, những yêu cầu đối với học sinh khi dự lể khai giảng. 
Lớp 1 và lớp 5 tập đội hình trên sân khấu và tặng hoa đón mừng HS lớp 1.
- Dạy ATGT 
9-10

Truyền thống nhà trường

Tổ chức lể khai giảng
 Tìm hiểu, ôn lại truyền thống tốt đẹp của nhà trường.
 Giáo dục ATGT
 Xây dựng nề nếp học tập ở lớp
- Tổ chức các hoạt động sinh hoạt ngoại khóa như giao lưu, tham quan . . . . xây dựng trường, lớp học thân thiện - học sinh tích cực

TUẦN 3
-Học tập nội quy trường, lớp.-
-Nêu cảm nhận về năm học mới (Hát , đọc thơ, vẽ tranh . . . . ) 
- Dạy ATGT 
TUẦN 4 
 - Tổ chức học sinh sắp xếp đồ dùng , trang trí lớp học.
 - Dạy ATGT 
TUẦN 5
- Tổ chức cho học sinh trồng và chăm sóc cây xanh lớp học, bồn hoa trước lớp, vườn trường.
- Dạy ATGT 
TUẦN 6
- Cảm nhận về phong trào Xanh – Sạch – Đẹp ở trường em. ( Hát, làm thơ, vẽ . . . ) .
 Dạy ATGT 




TUẦN 7 
- Giảng dạy ATGT
- Thi đố em, hái hoa dân chủ, vẽ chủ đề ATGT
TUẦN 8
- Giảng dạy ATGT
- Thảo luận đóng góp ý kiến xây dựng nề nếp học tập của học sinh tại lớp.
TUẦN 9
- Giảng dạy ATGT
- Ôn lại truyền thống tốt đẹp của trường
TUẦN 10
- Giảng dạy ATGT
- Nêu cảm nhận về trường em ( viết – vẽ , làm thơ ) – Tại lớp, sân trường 

TUẦN 11
- Thi đố vui về ATGT
- Sáng tác và sưu tầm thơ ca hò vè chủ đề ATGT
THÁNG 11

Kính yêu thầy giáo – cô giáo

- Phát động phong trào học tập chăm ngoan lập thành tích chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam.
- Hoạt động văn nghệ, làm thơ, vẽ tranh, viết thư thăm hỏi thầy cô. 
- Lễ kỉ niệm ngày nhà giáo Việt Nam. Giáo dục truyền thống tôn sư, trọng đạo.
- Hoạt động Đội – Sao nhi đồng ( giáo dục về quyền và bổn phận trẻ em, giáo dục môi trường ).
TUẦN 12
- Tìm hiểu về truyền thống ngày nhà giáo Việt Nam.
- Làm thơ, vẽ tranh, viết thư thăm hỏi thầy cô giáo cũ.
TUẦN 13
- Làm bưu thiếp, làm hoa chúc mừng thầy cô nhân ngày 20/11.
TUẦN 14
- Nghe thông tin truyền thống nhà giáo Kiến Tường.
- Sinh hoạt văn nghệ chúc mừng Thầy cô giáo 
- Dự lễ Tri Ân Thầy Cô ( 20/11)

TUẦN 15
- Giao lưu sinh hoạt Đội – Sao nhi đồng giáo dục về quyền và bổn phận trẻ em, giáo dục môi trường.
THÁNG 
12
Uống nước 
nhớ nguồn
- Tìm hiểu về đất nước và con người Việt Nam, Kiến Tường ( những người anh hùng, cảnh đẹp quê hương, tham quan, vệ sinh, chăm sóc sửa chữa cảnh đẹp, di tích lịch sử . . . . 
- Tổ chức cuộc thi văn nghệ, vẽ tranh, làm thơ ca ngợi chú bộ đội.
- Tổ chức nghe nói chuyện, giao lưu , thăm hỏi các đơn vị bộ đội.
- Kỉ niệm ngày Quốc phòng toàn dân.
- Giaùo duïc veä sinh raêng mieäng
TUẦN 16
- K4,5: Giảng dạy PNTH
- Tìm hiểu cuộc đời và hoạt động các vị anh hùng địa phương, tìm hiểu di tích, truyền thống lịch sử ở địa phương.( Riêng từ khối 1 đến khối 3 yêu cầu biết tên )
TUẦN 17
- K4,5: Giảng dạy PNTH
- Thi hát múa, veõ tranh, viết thư, làm thơ taëng boä ñoäi 
TUẦN 18
- Giảng dạy Nha hoïc ñöôøng - Sinh hoaït truyeàn thoáng ngaøy 22 / 12 vaø ngaøy Quoác phoøng toaøn daân. 
- Thăm cột mốc Biên Giới, đồn Biên phòng Cửa khẩu Bình Hiệp
TUẦN 19
- Giảng dạy Nha học đường
- Keå chuyeän veà chuù boä ñoäi
- Thăm doanh trại bộ đội (K4 - 5)
THÁNG
1 - 2

Giöõ gìn truyeàn thoáng vaên hoùa daân toäc

- Tìm hieåu truyeàn thoáng vaên hoùa queâ höông.
- Tìm hieåu veà Teát coå truyeàn Vieät Nam.
- Hoaït ñoäng tìm hieåu, toå chöùc caùc troø chôi daân toäc.
- Tham quan ( nghe keå chuyeän, xem phim tö lieäu  ) di tích lòch söû, vaên hoùa, vieän baûo taøng veà queâ höông ñaát nöôùc.
- Vaên ngheä ca ngôïi veà queâ höông, ñaát nöôùc, ca ngôïi veà Ñaûng vaø Baùc Hoà.
- Giaùo duïc An toaøn giao thoâng.
- Giaùo duïc veä sinh raêng mieäng.
TUẦN 20 
- Giáo dục veä sinh cá nhân 
- Hướng dẫn rửa tay bằng xà phòng đúng quy trình.
TUẦN 21 
- Tìm hiểu truyền thống văn hoá quê hương ( Tết Cổ truyền, các hoạt động dân gian ).
- Tổ chức trò chơi dân gian
TUẦN 22 
 - Thi đọc thơ, ca dao, tục ngữ chủ đề về mùa xuân, gia đình.
- Tìm hiểu cuốc đời và hoạt động Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều – thực hiện hoạt động công ích
TUẦN 23 
- Hội thi Văn ngheä ca ngôïi queâ höông
 ñaát nöôùc, Ñaûng vaø Baùc, mùa xuân chuẩn bị dự thi trong ngày Hội trường em.
- Dự lễ giỗ Đốc Binh Kiều
TUẦN 24
- Tìm hiểu các ngành nghề địa phương
- Hội thi khéo tay hay làm : thi cắm hoa, nặn tượng, vẽ và xé giấy dán tranh chủ đề mùa xuân.
TUẦN SINH HOẠT NGOẠI KHOÁ
Tổ chức ngày hội trường em
TUẦN 25
- Thực hành giáo tiếp
- Hội thi Hàm răng đẹp.

THÁNG
3

Yeâu quyù meï vaø coâ giaùo
- Phaùt ñoäng thi ñua hoïc taäp, laøm nhieàu vieäc toát chaøo möøng ngaøy 8 / 3 vaø ngaøy 26 / 3.
- Hoäi vui hoïc taäp.
- Toå chöùc caùc hoaït ñoäng vaên hoùa, vaên ngheä chaøo möøng ngaøy 8 / vaø 26 / 3. Giáo dục truyền thống gia đình
- Toå chöùc leã kæ nieäm ngaøy 8 / 3 vaø ngaøy 26 / 3.
- Giaùo duïc Quyeàn vaø boån phaän treû em.
- Giaùo duïc nha khoa
TUẦN 26
- Phát động phong trào thi đua học tốt, chào mừng 8/3.
- Kể chuyện, Vaên ngheä chuû ñeà về mẹ và cô giáo.

TUẦN 27
- Tìm hieåu veà hoaït ñoäng Ñoäi,.
- Giao löu Ñoäi – Sao nhi ñoàng ( noäi dung veà quyeàn vaø boån phaän treû em - höôùng daãn thaét khaên quaøng)
TUẦN 28
- Giảng dạy Nha khoa
- Thực hành chải răng đúng phương pháp.

TUẦN 29
- Giảng dạy Nha khoa
- Thi đố vui kiến thức về vệ sinh răng miệng.
THÁNG
4

Hoøa bình vaø höõu nghò
- Toå chöùc cho HS söu taàm tranh aûnh, tö lieäu veà cuoäc soáng cuûa thieáu nhi caùc nöôùc treân theá giôùi.
- Toå chöùc hoäi vui hoïc taäp, caâu laïc boä khoa hoïc, ngheä thuaät. . .
- Vaên ngheä chaøo möøng ngaøy 30 / 4 vaø ngaøy 1 / 5. Giaó dục TT lịch sử địa phương
- Giao löu veà quyeàn vaø boån phaän cuûa treû em.

TUẦN 30 
Söu taàm và giới thiệu tranh aûnh , tö lieäu veà cuoäc soáng thieáu nhi caùc nöôùc treân theá giôùi. Văn nghệ chủ đề về thiếu nhi thế giới.
Viếng thăm đền Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều
TUẦN 31 
Toå chöùc Caâu laïc boä ngheä thuaät taïi lôùp ( trieån laõm tranh veõ, hình aûnh ñeïp cuûa tröôøng, lôùp. ) lồng ghép GD kĩ năng sống.
-Tham quan Núi đất
TUẦN 32
- Giới thiệu truyền thống lịch sử địa phương
- Tham quan vaø tìm hieåu lòch söû taïi nhaø TT Thị xã.
TUẦN 33
- Tuyeån choïn caùc tieát muïc VN ñaëc saéc cuûa lôùp, tập dợt chuaån bò cho ñeâm Hoäi dieãn cuûa tröôøng chào mừng 30/4 và 1/5.

THÁNG
5

Baùc Hoà kính yeâu

- Thi tìm hieåu veà thôøi nieân thieáu cuûa Baùc Hoà.
- Hoïc taäp veà 5 ñieàu Baùc Hoà daïy.
- Vaên ngheä ca ngôïi coâng ôn cuûa Ñaûng vaø Baùc, kæ nieäm ngaøy sinh cuûa Baùc 19 / 5, keá hoaïch hoaït ñoäng heø.
TUẦN 34
- Tìm hieåu tieåu söû Baùc Hoà.
- Hoïc taäp 5 ñieàu Baùc Hoà daïy.
TUẦN 35 
- Vaên ngheä ca ngôïi coâng ôn Ñaûng, Baùc.
- Triển khai kế hoạch sinh hoạt hè.
PHỤ LỤC 2
HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRUYỀN THỐNG LỊCH SỬ
Học sinh tìm hiểu đền thờ Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều tại địa phương
Học sinh tìm hiểu cột mốc biên giới Việt Nam-Campuchia
Học sinh tìm hiểu tại cửa khẩu quốc tế Bình Hiệp
Nhóm phóng viên nhí tại đồn biên phòng Bình Hiệp
Học sinh tìm hiểu tại đền tưởng niệm
Nói chuyện truyền thống
Học sinh xem triển lãm ảnh
Thăm lăng cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc
Giao lưu văn hóa văn nghệ tài BCH quân sự
Tham quan di tích Núi đất
Tổ chức các hoạt động văn hóa dân gian
Tham gia các hội thi mang đậm nét văn hoá địa phương

File đính kèm:

  • docxsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_to_chuc_tot_hoat_dong.docx