Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao kỹ năng củng cố kiến thức, hệ thống hoá và khái quát hoá qua bài Ôn tập Lịch sử thế giới cận đại

1. ý nghĩa, vai trò:

Củng cố kiến thức, hệ thống hoá và khái quát hoá là những nhiệm vụ hết sức quan trọng trong dạy học lịch sử. Những yêu cầu này được đặt ra tối đa khi thực hiện bài học ôn tập – sơ kết, tổng kết để hoàn thành việc học tập một giai đoạn, một thời kỳ, một quá trình hay các vấn đề của chương trình. Thực hiện tốt các yêu cầu trên là điều kiện quan trọng để tổ chức hoạt động nhận thức tích cực của học sinh, thông qua đó nhằm nâng cao chất lượng kiến thức của học sinh, hình thành cho học sinh những hiểu biết khoa học về lịch sử và tính quy luật của sự phát triển xã hội, bồi dưỡng và rèn luyện các kỹ năng được quy định trong chương trình phổ thông.

2. Thực trạng:

Bài “Ôn tập lịch sử thế giới cận đại”(từ giữa thế kỉ XVI dến năm 1917) trong chương trình Lịch sử lớp 8 người biên soạn chỉ viết hết sức khái quát, rất mở, mục I chỉ gợi ý, mục II chỉ nêu 5 nội dung cơ bản . Hiện nay khi chuẩn bị cho bài này, giáo viên tìm hiểu qua các tài liệu tham khảo đều hướng dẫn rất sơ sài , không có tính khả thi . Buộc người dạy bài này khi dạy phải tìm tòi, sáng tạo, hướng dẫn học sinh dựa vào kiến thức đã học trước đó, củng cố, xâu chuỗi các vấn đề, để từ đó dẫn dắt học sinh hệ thống hoá , khái quát hoá thành các nội dung chủ yếu của lịch sử thế giới cận đại.

doc 24 trang SKKN Lịch Sử 28/04/2025 30
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao kỹ năng củng cố kiến thức, hệ thống hoá và khái quát hoá qua bài Ôn tập Lịch sử thế giới cận đại", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao kỹ năng củng cố kiến thức, hệ thống hoá và khái quát hoá qua bài Ôn tập Lịch sử thế giới cận đại

Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao kỹ năng củng cố kiến thức, hệ thống hoá và khái quát hoá qua bài Ôn tập Lịch sử thế giới cận đại
nh©n Niu-ooc ®Êu tranh.
1875
§¶ng x· héi d©n chñ §øc ra ®êi.
1879
§¶ng c«ng nh©n Ph¸p thµnh lËp.
1883
Nhãm gi¶i phãng lao ®éng Nga h×nh thµnh.
14/7/1889
Quèc tÕ thø hai ra ®êi.
1903
§¶ng c«ng nh©n x· héi d©n chñ Nga thµnh lËp.
1905 - 1907
C¸ch m¹ng d©n chñ lÇn thø nhÊt ë Nga.

*C©u hái: H·y rót ra nguyªn nh©n dÉn ®Õn phong trµo c«ng nh©n?
TL: Khi giai cÊp t­ s¶n lªn n¾m quyÒn do lßng tham lîi nhuËn bãc lét nÆng nÒ, ®êi sèng c«ng nh©n v« cïng khèn khæ.
*C©u hái th¶o luËn: Qua niªn biÓu cña phong trµo trªn h·y chän ra c¸c sù kiÖn ®Ó thÊy phong trµo c«ng nh©n trong thêi k× cËn ®¹i cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ ?
Häc sinh cã thÓ chän mét sè sù kiÖn, tõ ®ã gi¸o viªn uèn n¾n chän ra c¸c sù kiÖn sau:
- Phong trµo ph¸ m¸y ®èt c«ng x­ëng 
- Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n. 
- Quèc tÕ thø nhÊt.
- C«ng x· Pa-ri.
* C©u hái: Tõ niªn biÓu phong trµo c«ng nh©n h·y chia c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn vµ ®Æc ®iÓm cña tõng giai ®o¹n?
- Cuèi thÕ kû XVIII ®Õn ®Çu thÕ kû XIX.
+ §Êu tranh tù ph¸t lÎ tÎ, ®èi t­îng lµ m¸y mãc. 
+ VÒ sau cã sù chuyÓn biÕn, cã tæ chøc.
- Nh÷ng n¨m 1830 – 1840: 
+ §Êu tranh víi t­ c¸ch lµ lùc l­îng ®éc lËp.
+ Cã môc ®Ých chÝnh trÞ, cã tÝnh quÇn chóng vµ tæ chøc cao h¬n, cã sù liªn kÕt. 
- Tõ 1840 – 1871: Phong trµo cã b­íc tiÕn lín. 
+ §Êu tranh mét c¸ch tù gi¸c cã tÝnh quèc tÕ.
+ Phong trµo c«ng nh©n kÕt hîp víi chñ nghÜa M¸c thµnh phong trµo céng s¶n.
- Tõ 1871 ®Õn ®Çu thÕ kû XX.
+ Sù truyÒn b¸ cña chñ nghÜa M¸c – Lª-nin dÉn ®Õn c¸c tæ chøc giai cÊp v« s¶n ®­îc thµnh lËp.
+ Víi sù ho¹t ®éng cña quèc tÕ thø 2, phong trµo ph¸t triÓn réng lín h¬n.

*C©u hái: Cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n ®Çu tiªn?
TL: C«ng x· Pari.
*C©u hái: Qua diÔn biÕn cña c«ng x· Pari h·y cho biÕt: §èi t­îng? §éng lùc? L·nh ®¹o? Môc ®Ých? H­íng ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng v« s¶n?.
Tõ sù tr¶ lêi cña häc sinh gi¸o viªn cñng cè, cã b¶ng chuÈn kiÕn thøc sau:
 B¶ng 5 : C¸ch m¹ng v« s¶n.
Néi dung
C¸ch m¹ng v« s¶n
§èi t­îng c¸ch m¹ng.
§¸nh ®æ giai cÊp t­ s¶n.
§éng lùc c¸ch m¹ng.
C«ng nh©n vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n.
L·nh ®¹o cach m¹ng.
Giai cÊp v« s¶n.
Môc ®Ých c¸ch m¹ng.
ThiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh v« s¶n.
H­íng ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng.
X©y dùng chñ nghÜa x· héi.

*C©u hái: VËy cuéc c¸ch m¹ng 1905 – 1907 ë Nga lµ c¸ch m¹ng t­ s¶n hay v« s¶n?
Häc sinh sÏ cã nh÷ng so s¸nh:
+ Gièng c¸ch m¹ng t­ s¶n :ë ®èi t­îng c¸ch m¹ng lµ chÕ ®é phong kiÕn.
+ Gièng c¸ch m¹ng v« s¶n :ë giai cÊp l·nh ®¹o lµ v« s¶n vµ môc ®Ých c¸ch m¹ng.
Tõ sù so s¸nh cña häc sinh , sau khi cñng cè cã ®­îc b¶ng chuÈn kiÕn thøc sau:

 B¶ng 6 : C¸ch m¹ng d©n chñ t­ s¶n.
Néi dung
C¸ch m¹ng d©n chñ t­ s¶n.
§èi t­îng
ChÕ ®é phong kiÕn.
§éng lùc
C«ng nh©n vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n lao ®éng.
L·nh ®¹o
Giai cÊp v« s¶n.
H­¬ng ph¸t triÓn.
ThiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh v« s¶n.
 
Gi¸o viªn kÕt luËn: VËy cuéc c¸ch m¹ng 1905 – 1907 lµ c¸ch m¹ng d©n chñ t­ s¶n.
*C©u hái n©ng cao: T¹i sao ®Õn ®Çu thÕ kû XX giai cÊp t­ s¶n kh«ng tiÕp tôc tÊn c«ng chÕ ®é phong kiÕn?
TL: Lóc nµy giai cÊp t­ s¶n kh«ng cßn tiÕn bé nh­ tr­íc béc lé b¶n chÊt tho¶ hiÖp.
TiÕp ®ã ®Ó cñng cè cho häc sinh gi¸o viªn treo ba b¶ng: c¸ch m¹ng t­ s¶n (b¶ng 3), c¸ch m¹ng v« s¶n (b¶ng5), c¸ch m¹ng d©n chñ t­ s¶n (b¶ng 6) cho häc sinh tiÕp tôc so s¸nh , cñng cè.

3. Sù x©m l­îc cña thùc d©n ph­¬ng T©y vµ phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng cña nh©n d©n thuéc ®Þa.
T×m hiÓu vÒ néi dung nµy lµ t×m hiÓu vÒ m©u thuÉn vµ hËu qu¶ cña m©u thuÉn thø 2 trong thêi k× chñ nghÜa ®Õ quèc.
Gi¸o viªn dÉn d¾t cho häc sinh hiÓu ®Æc tr­ng c¬ b¶n cho kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa lµ hµng ho¸. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt yªu cÇu ph¶i cã yÕu tè ®Çu vµo (nguyªn liÖu) vµ ®Çu ra (thÞ tr­êng tiªu thô).Trong khi ®ã nguyªn liÖu vµ thÞ tr­êng trong n­íc th× ngµy cµng eo hÑp buéc giai cÊp t­ s¶n ph¶i t×m kiÕm bªn ngoµi - ®ã lµ c¸c quèc gia phong kiÕn l¹c hËu vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ nh­ng giµu tµi nguyªn ë ph­¬ng §«ng.§ã chÝnh lµ nguyªn nh©n cña viÖc x©m l­îc thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ quèc ph­¬ng T©y.

a. Sù x©m l­îc cña thùc d©n ph­¬ng T©y.
- Nguyªn nh©n: 
- Qu¸ tr×nh: §Çu thÕ kû XIX ®Õn ®Çu thÕ kû XX. 
- KÕt qu¶ :®Õn ®Çu thÕ kû XX hÖ thèng thuéc trªn thÕ giíi ®· chia xong.

Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nhãm 3 tr×nh bµy b¶ng sù ph©n chia l·nh thæ cña c¸c ®Õ quèc.
 B¶ng 4: C¸c ®Õ quèc vµ hÖ thèng thuéc ®Þa.
C¸c n­íc
C¸c thuéc ®Þa
DiÖn tÝch thuéc ®Þa
D©n sè
Anh
Trung Quèc, Ên §é, ¤xtr©ylia, Canada, Xingapo, M·lai, MiÕn §iÖn, Ai CËp, Nam ch©u phi, Niudil©n 
33 triÖu km2
370 triÖu ng­êi (chiÕm 1/4 l·nh thæ vµ 1/4 d©n sè thÕ giíi)
Ph¸p
Trung Quèc, ViÖt Nam, Lµo, Camphuchia, khu vùc B¾c Phi 
11 triÖu km2
56,5 triÖu ng­êi
§øc
Trung Quèc, khu vùc t©y Nam Phi, §«ng Phi 
3 triÖu km2

Mü
Trung Quèc, Philipin, Panama, Trung vµ Nam MÜ  



Gi¸o viªn kh¸i qu¸t b»ng c¸ch trÝch dÉn ý kiÕn cña NguyÔn ¸i Quèc: “Nh­ vËy, 9 n­íc víi tæng sè d©n 320. 657. 000 ng­êi víi diÖn tÝch lµ 11.407.600 km2 bãc lét c¸c thuéc ®Þa gÇn hµng tr¨m d©n téc víi sè d©n 560.193.000 ng­êi víi diÖn tÝch 55.637.000 km2. Toµn bé l·nh thæ cña c¸c thuéc ®Þa réng gÊp 5 lÇn l·nh thæ cña chÝnh quèc,cßn sè d©n cña c¸c chÝnh quèc chØ b»ng 3/5 sè d©n cña c¸c thuéc ®Þa .
*C©u hái: Nªu chÝnh s¸ch cña c¸c ®Õ quèc ph­¬ng T©y ®èi víi c¸c thuéc ®Þa?
Gi¸o viªn kh¼ng ®Þnh ®©y chÝnh lµ nguyªn nh©n cña phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc.
- ChÝnh s¸ch cai trÞ: 
+ ThiÕt lËp bé m¸y cai trÞ, chia ®Õ trÞ. 
+ Bãc lét v¬ vÐt tµi nguyªn thiªn nhiªn.
+ §µn ¸p d· man c¸c cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n thuéc ®Þa.
b. Phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n thuéc ®Þa. 

 Yªu cÇu häc sinh nhãm 4, tr×nh bµy niªn biÓu phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa.
B¶ng 8: Niªn biÓu phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa cuèi thÕ kØ XI X ®Çu thÕ kØ XX.
Thêi gian
Sù kiÖn
N­íc
1840 -1842
ChiÕn tranh thuèc phiÖn.
Trung Quèc 
1857 – 1859
Khëi nghÜa Xipay.
Ên §é
1863 - 1866
Khëi nghÜa Takeo.
Camphuchia
1866 - 1867
Khëi nghÜa Karachª.
Camphuchia
1884 - 1913
Phong trµo n«ng d©n Yªn ThÕ
ViÖt Nam
1885 - 1896
Phong trµo CÇn V­¬ng.
ViÖt Nam
1895 - 1901
Phong trµo NghÜa Hoµ §oµn.
Trung Quèc
1896 - 1898
Phong trµo ®Êu tranh chèng Mü.
Philipphin
1901
Khëi nghÜa XaranakhÐt.
Lµo
1905
Phong trµo ®Êu tranh chèng chÝnh s¸ch chia ®Õ trÞ cña thùc d©n Anh. 
Ên §é
1888
Kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Anh.
MiÕn ®iÖn
1908
Phong trµo cña c«ng nh©n Bombay.
Ên §é

 Tõ chuÈn kiÕn thøc trªn yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt vÒ: ph¹m vi, l·nh ®¹o, kÕt qu¶, vµ ý nghÜa cña phong trµo?

- Ph¹m vi: Réng kh¾p, ®Æc biÖt ë ch©u ¸.
- L·nh ®¹o: Sü phu phong kiÕn, t­ s¶n d©n téc.
- KÕt qu¶: Ch­a dµnh ®­îc th¸ng lîi.
- ý nghÜa: 
+ Kh¼ng ®Þnh truyÒn thèng ®Êu tranh kiªn c­êng ,bÊt khuÊt cña nh©n d©n c¸c n­íc thuéc ®Þa.
+ Lßng c¨m thï ®Õ quèc thùc d©n, yªu ®éc lËp tù do.
+ Lµ b­íc chuÈn bÞ cho sù ph¸t triÓn cao h¬n ë thêi kú sau.

4. ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914-1918).
ë môc nµy Gi¸o viªn h­íng dÉn cho häc sinh t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña m©u thuÉn thø 3, trong thêi kú chñ nghÜa ®Õ quèc.
Cho häc sinh t×m hiÓu b¶ng sau:

B¶ng 9: VÞ trÝ kinh tÕ vµ thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ quèc
N¨m
N¨m 1870
N¨m 1913
VÞ trÝ
N­íc
VÞ trÝ KT (thø)
DiÖn tÝch thuéc ®Þa(thø)
VÞ trÝ KT (thø)
DiÖn tÝch thuéc ®Þa (thø)
Anh
1
1
3
1
Ph¸p
2
2
4
2
§øc
3
3
2
3
Mü
4
4
1
4

*C©u hái: Tõ b¶ng sè liÖu trªn em rót ra nhËn xÐt g×?
TL: 
- VÞ trÝ kinh tÕ cña c¸c ®Õ quèc thay ®æi m¹nh mÏ, ®¶o lén trong khi ®ã hÖ thèng thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ quèc vÉn gi÷ nguyªn.
- Lµ sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu, dÉn ®Õn m©u thuÉn vÒ thÞ tr­êng, thuéc ®Þa gi÷a c¸c ®Õ quèc trªn thÕ giíi.
§©y chÝnh lµ nguyªn nh©n s©u xa cña chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt.
 *C©u hái: H·y cho biÕt tÝnh chÊt, diÔn biÕn vµ kÕt côc cña chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt?
Gi¸o viªn nhÊn m¹nh:
Qua cuéc chiÕn nµy, b¶n chÊt cña giai cÊp t­ s¶n, bé mÆt cña chñ nghÜa ®Õ quèc ®­îc béc lé, lµ chiÕn tranh ®Õ quèc phi nghÜa. §©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn cho c¸ch m¹ng thÕ giíi ®Æc biÖt lµ cuéc c¸ch m¹ng th¸ng M­êi Nga nhanh chãng bïng næ vµ dµnh th¾ng lîi, më ra thêi kú hiÖn ®¹i cña lÞch sö thÕ giíi.
Bëi nh­ Lª Nin ®· tõng nãi: “Chñ nghÜa ®Õ quèc lµ ®ªm tr­íc cña c¸ch m¹ng v« s¶n”.

- DiÔn biÕn: 
+ Giai ®o¹n thø nhÊt (1914 – 1916): ¦u thÕ thuéc vÒ phe Liªn minh.
+ Giai ®o¹n thø hai (1917 – 1918):
¦u thÕ thuéc vÒ phe HiÖp ­íc.
- KÕt côc: G©y nhiÒu tai ho¹ cho nh©n lo¹i, b¶n ®å thÕ giíi ®­îc chia l¹i.
5. Sù ph¸t triÓn cña v¨n häc, nghÖ thuËt, khoa häc kü thuËt thêi cËn ®¹i.
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh Nhãm 5 tr×nh bµy kÕt qu¶ t×m hiÓu cña m×nh.
Tõ sù tr×nh bµy cña häc sinh gi¸o viªn s÷a ch÷a cã b¶ng sau:
 B¶ng 10: Thµnh tùu khoa häc, kÜ thuËt, v¨n häc nghÖ thuËt thêi cËn ®¹i.
LÜnh vùc
Thµnh tùu
T¸c gi¶
Thêi gian
ph¸t minh
Khoa häc tù nhiªn
- ThuyÕt v¹n vËt hÊp dÉn.
- §Þnh luËt b¶o toµn vËt chÊt vµ n¨ng l­îng .
- Sù ph¸t triÓn cña thùc vËt vµ ®êi sèng cña m« ®éng vËt.
- ThuyÕt tiÕn ho¸ di truyÒn. 
Niu t¬n
L«m«n«xèp
Puèc kin gi¬
§¸c uyn
- §Çu thÕ kØ XVIII
- Gi÷a thÕ kû 
XVIII
- N¨m 1837.
- N¨m 1859
Khoa häc x· héi
- Chñ nghÜa duy vËt vµ phÐp biÖn chøng.
- Kinh tÕ chinh trÞ häc t­ s¶n.
- Chñ nghÜa x· héi kh«ng t­ëng.
- Chñ nghÜa x· héi khoa häc.
Phoi ¬ b¸ch
Hª ghen
Xmit vµ Ric¸c ®«
Phu riª, O oen, Xanh xi m«ng
C¸c M¸c, Enghen

Gi÷a TK XIX

- M¸y h¬i n­íc.
Giªm Oat
1784

- M¸y dÖt ®Çu tiªn.
Et m¬n C¸c rai
1785
Kü thuËt
- Tµu thuû ®éng c¬ h¬i n­íc.
Ph¬n t¬n
1807

- Xe löa ch¹y trªn ®­êng s¾t.
Xti phen x¬n
1814

- B¶ng ch÷ c¸i cho m¸y tÝnh ®iÖn tÝn.
Mooc-x¬

Gi÷a TK XIX
TriÕt häc,v¨n häc nghÖ thuËt
- Trµo l­u triÕt häc ¸nh s¸ng
- V¨n häc hiÖn thùc phª ph¸n
- C¸c t¸c phÈm ©m nh¹c kinh ®iÓn ca ngîi cuéc ®Êu tranh v× tù do, lßng nh©n ¸i.
- C¸c t¸c phÈm héi ho¹ ®Æc s¾c phª ph¸n phong kiÕn vµ gi¸o héi 
V«nte,Gít, Rux¬, M«ngtexki¬, 
Baz¾c, Thaccarª, §Ých ken, G«ng«, Lept«nxt«i
M« da, B¸ch, Bet t« ven, S«panh, Trai ac«pxki
§avit, Cuècbª, §aloacroa, G«ia





ë néi dung nµy gi¸o viªn cÇn khai th¸c
 nh÷ng néi dung sau:
- Gi¸o viªn kh¸i qu¸t ®iÒu kiÖn ®Ó khoa häc kÜ thuËt,v¨n häc, nghÖ thuËt ph¸t triÓn m¹nh mÏ ë thêi cËn ®¹i. (do nhu cÇu cña con ng­êi, sù gi¶i phãng khái chÕ ®é phong kiÕn).
 §©y lµ thµnh tùu cña toµn thÓ nh©n lo¹i.
- Gi¸o viªn ®Æt c©u hái h­íng dÉn tr¶ lêi vÒ thµnh tùu næi bËt cña mçi lÜnh vùc.
VÝ dô: Thµnh tùu ph¸t minh næi bËt nhÊt trªn lÜnh vùc kÜ thuËt lµ g×?
- TL: M¸y h¬i n­íc. 
V× m¸y h¬i n­íc xuÊt hiÖn ®· lµm tèc ®é s¶n xuÊt vµ n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng râ rÖt, ¸p dông trong nhiÒu nghµnh c«ng nghiÖp kh¸c nhau.
 §¸nh dÊu b­íc ngoÆt míi trong lÞch sö v¨n minh thÕ giíi, ®­a nh©n lo¹i b­íc tõ nÒn v¨n minh n«ng nghiÖp sang nÒn v¨n minh c«ng nghiÖp.
*C©u hái: ý nghÜa cña c¸c thµnh tùu trªn? 
- ý nghÜa: 
+ §Ëp tan nh÷ng quan ®iÓm duy t©m sai lÇm cña chÕ ®é phong kiÕn, gi¸o héi trung cæ.
+ Ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¸ng t¹o phi th­êng cña nh©n lo¹i.
+ Lµm thay ®æi ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña con ng­êi.
+ Chøng minh quy luËt ph¸t triÓn cña lÞch sö v¨n minh nh©n lo¹i.
 
 III. Bµi tËp thùc hµnh.
Môc nµy tuú thuéc vµo thêi gian ,nÕu hÕt thêi gian gi¸o viªn cã thÓ h­íng dÉn häc sinh vÒ nhµ t×m hiÓu. Còng nh­ ë líp gi¸o viªn ®Þnh h­íng cho häc sinh ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu sau:
- Tõ nh÷ng néi dung kiÕn thøc hai môc trªn, t¹o thuËn lîi cho häc sinh t×m hiÓu vµ hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc ®Ó t×m ra ®­îc c¸c sù kiÖn tiªu biÓu nhÊt cña lÞch sö cËn ®¹i.
§Ó häc sinh thùc hiÖn tèt gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh t×m sù kiÖn tiªu biÓu nhÊt cña mçi néi dung chÝnh trªn. Häc sinh cã thÓ chän mét hay nhiÒu sù kiÖn ë mçi néi dung song gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn ®Ó rót ra nh÷ng sù kiÖn tiªu biÓu nhÊt.
VÝ dô, sau khi th¶o luËn häc sinh cã thÓ rót ra nh÷ng sù kiÖn tiªu biÓu sau: 
+ VÒ c¸ch m¹ng t­ s¶n: Chän c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p, bëi ®©y lµ cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n triÖt ®Ó nhÊt.
+ VÒ phong trµo c«ng nh©n: Quèc tÕ thø nhÊt ra ®êi, bëi nã tiªu biÓu cho phong trµo c«ng nh©n, phong trµo céng s¶n thÕ giíi (B­íc ngoÆt cña phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ ).
+ VÒ khoa häc kü thuËt: C¸ch m¹ng C«ng nhiÖp lÇn I.
Bëi nã cã ý nghÜa to lín:
 - ChuyÓn tõ lao ®éng thñ c«ng sang lao ®éng b»ng m¸y, gi¶i phãng søc lao ®éng.
 - B­íc nh¶y vät ®­a nh©n lo¹i tõ nÒn v¨n minh n«ng nghiÖp sang nÒn v¨n minh c«ng nghiÖp
+ ChiÕn tranh thÕ thÕ giíi thø nhÊt: biÓu hiÖn râ b¶n chÊt cña giai cÊp t­ s¶n, chñ nghÜa ®Õ quèc. Lµ sù kiÖn kÕt thóc thêi k× CËn ®¹i .
+ VÒ phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng: vÝ dô chiÕn tranh thuèc phiÖn 1840 – 1842. Tiªu biÓu cho phong trµo ®Êu tranh chèng thùc d©n ph­¬ng T©y cña nh©n d©n Trung Quèc
KÕt thóc bµi häc gi¸o viªn cho häc sinh lµm bµi tËp thùc hµnh vÒ nhµ:
 Em h·y viÕt vÒ mét vÜ nh©n lÞch sö trong thêi cËn ®¹i mµ em yªu thÝch nhÊt?
Bµi tËp nµy båi d­ìng cho häc sinh vÒ t­ t­ëng t×nh c¶m cña m×nh ®èi víi c¸c bËc tiÒn bèi, lßng kÝnh träng ,kh©m phôc ®èi víi c¸c bËc vÜ nh©n.
C. KÕt qu¶ bµi häc kinh nghiÖm.
1. KÕt qu¶:
Tõ khi b¶n th©n thùc hiÖn gi¶ng d¹y theo tinh thÇn ®æi míi ph­¬ng ph¸p, chó träng h¬n ®Õn viÖc cñng cè, hÖ thèng vµ kh¸i qu¸t ho¸ kiÕn thøc ë bµi «n tËp, s¬ kÕt tæng kÕt ,®Æc biÖt khi ¸p dông s¸ng kiÕn còng cè, hÖ thèng vµ kh¸i qu¸t vµo bµi ¤n tËp lÞch sö thÕ giíi cËn ®¹i.
 Qua t×m hiÓu, kiÓm tra häc sinh , gi¸o viªn thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ sau:
a. VÒ kiÕn thøc:
- Häc sinh n¾m v÷ng c¸c kh¸i niÖm quan träng, khã ë phÇn cËn ®¹i ®Æc biÖt c¸c kh¸i niÖm vÒ c¸ch m¹ng t­ s¶n, c¸ch m¹ng v« s¶n, c¸ch m¹ng d©n chñ t­ s¶n..
- Häc sinh høng thó h¬n, ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng t­ duy chñ ®éng, tÝch cùc.
- Häc sinh biÕt lùa chän kiÕn thøc c¬ b¶n, kh¸i qu¸t ®Ó t×m ra ®­îc quy luËt vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö.
b. VÒ kü n¨ng: 
Kü n¨ng lµm c¸c d¹ng bµi tËp, ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng lËp luËn, lùa chän kiÕn thøc tèt h¬n khi gÆp d¹ng ®Ò ®ßi hái cã tÝnh tæng hîp cao.
2. Bµi häc kinh nghiÖm:
Muèn ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong d¹ng bµi nµy yªu cÇu ®èi víi gi¸o viªn ph¶i tr¨n trë, suy nghÜ t×m tßi ®Ó x©y dùng ®­îc kÕ ho¹ch bµi gi¶ng thËt tèt, tõ ®ã h­íng dÉn cho häc sinh häc tËp t×m hiÓu tr­íc, trong vµ sau khi häc ë líp thËt chu ®¸o.
Gi¸o viªn ph¶i lùa chän néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n ®Ó cã kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng cho viÖc so¹n bµi, ®¶m b¶o tÝnh hÖ thèng, kh¸i qu¸t cao.
Gi¸o viªn ph¶i chuÈn bÞ ph­¬ng ¸n tèi ­u ®Ó ®Þnh h­íng cho häc sinh x©y dùng m¹ch bµi ®¶m b¶o l«gÝc ph¸t triÓn theo c¸c nguyªn t¾c lÞch sö.
- X¸c ®Þnh nh÷ng ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh nh÷ng mèi quan hÖ cña c¸c sù kiÖn lÞch sö, sù phô thuéc, t¸c ®éng qua l¹i gi÷a c¸c sù kiÖn.
- Gi¸o viªn: Ph¶i x¸c ®Þnh khi kh¸i qu¸t, tæng hîp lµ 1 c¸ch ®Ó ®¸nh gi¸ 1 phÇn kiÕn thøc cña häc sinh. §Ó tõ ®ã c¬ thÓ ®iÒu chØnh, uèn n¾n nh÷ng chç sai lÖch cho häc sinh tèt h¬n.
Cuèi cïng gi¸o viªn ph¶i thÊm nhuÇn quan ®iÓm häc lÞch sö kh«ng ph¶i ®¬n thuÇn ®Ó ghi nhí nh÷ng kiÕn thøc vÒ qu¸ khø mµ ph¶i trªn c¬ së ®ã ®Ó biÕt kh¸i qu¸t, tæng hîp ®Ó biÕt ®óng vÒ qu¸ khø, hiÓu s©u s¾c vÒ hiÖn t¹i , vµ khuynh h­íng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña t­¬ng lai. Víi môc ®Ých lµ “§¸nh thøc qu¸ khø ®Ó phô vô cho t­¬ng lai”
 *
 * *
Ng­êi viÕt s¸ng kiÕn nµy mÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng song kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. RÊt mong ®­îc c¶m th«ng vµ gãp ý ch©n thµnh cña ®ång nghiÖp, ch¾c ch¾n ng­êi viÕt sÏ thùc hiÖn s¸ng kiÕn tèt h¬n.
 Ch©n thµnh c¶m ¬n !
DiÔn Ch©u, th¸ng 5 n¨m 2009.
Ng­êi viÕt
Cao V¨n §øc

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_nang_cao_ky_nang_cung_co_kien_thuc_he.doc