Sáng kiến kinh nghiệm Rèn luyện năng lực tự học cho học sinh thông qua thực hành Lịch sử 10 - CTGDPT 2018

m
- Kiến trúc cung đình: cung điện, thành quách thành Thăng Long (VN), Luông Pha băng (Lào)
Kiến trúc ĐNA đa dạng, phong phú với ba dòng kiến trúc tiêu biểu( dân gian, tôn giáo, cung đình) đạt trình độ cao, có giá trị lớn.
6. Điêu khắc
- Với nhiều tác phẩm được chạm khắc công phu, độc đáo và chịu ảnh hưởng rõ nét của điêu khắc Ấn Độ, Trung Quốc. 
- Thành tựu tiêu biểu: tượng thần, tượng phật, phù điêutượng thần ở đền Bay-on (Campuchia), Thạt Luổng(Lào).
- Đạt đến trình độ cao. 
- Là các tác phẩm điêu khắc mang tính chất tôn giáo, như tượng thân, tượng Phật và phù điêu. 

d. Tổ chức hoạt động thực hành:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm, phát cho mỗi nhóm 1 tờ giấy A0, yêu cầu HS các nhóm thảo luận và thực hiện nhiệm vụ: thực hành hoàn thành phiếu học tập về những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á thời kì cồ - trung đại.
( GV có thể giao nhiệm vụ trước để HS chuẩn bị, HS sưu tầm tranh ảnh thành tựu văn minh Đông Nam Á)
- Mỗi nhóm làm mỗi lĩnh vực: 
Nhóm 1: Tín ngưỡng, Tôn giáo.
Nhóm 2: Chữ viết, Văn học
Nhóm 3: Kiến trúc, 
 Nhóm 4: Điêu khắc
GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS, định hướng cách thức thực hành, sản phẩm đầu ra, tiêu chí đánh giá, tiến độ thực hiện, thời gian báo cáo sản phẩm,
Các nhóm làm việc, phân công nhiệm vụ để hoàn thành bài thực hành (GV yêu cầu lập danh sách phân công nhiệm vụ cụ thể theo vai như nhóm trưởng, thư kí, người sưu tầm, người thiết kế, ). Đây là tiêu chí để các thành viên trong nhóm đánh giá chéo nhau khi tổng kết, cho điểm của nhóm.
GV nêu sản phẩm đầu ra cho HS cần hoàn thành (báo cáo trên giấy A0); kèm theo tiêu chí đánh giá sản phẩm để định hướng cho HS xây dựng sản phẩm bám sát tiêu chí.
STT
Tiêu chí đánh giá
Điểm tối đa
Điểm đạt
1
Nội dung (giới thiệu đầy đủ các thành tựu cơ bản, không sai kiến thức, có mở rộng thông tin; làm rõ những đặc điểm nổi bật; những giá trị của các thành tựu văn minh,)
4,0

2
Hình thức, mĩ thuật thiết kế (hài hòa, sinh động, lôgic, có sưu tầm hình ảnh đep..)
2,0

3
Báo cáo sản phẩm (trình bày lưu loát, có tương tác, có điểm nhấn, không lệ thuộc vào tài liệu)
3,0

4
Khác (tinh thần làm việc nhóm tốt, sáng tạo). 
1,0

PHIẾU HỌC TẬP 
Nêu những thành tựu tiêu biểu và ý nghĩa/ giá trị của văn minh Đông Nam Á thời kỳ Cổ - Trung Đại.
Lĩnh vực
Thành tựu
Ý nghĩa giá trị
1. Tín ngưỡng


2. Tôn giáo


3. Chữ viết


4. Văn học


5. Kiến trúc


6. Điêu khắc



Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ thực hành.
- HS thảo luận theo các nhóm đã được phân công, ( hoặc bốc thăm nhóm) trao đổi về nội dung các kiến thức đã được học trong chủ đề 5 và hoàn thành phiếu học tập.
- GV quan sát các nhóm thảo luận, hướng dẫn, hỗ trợ (nếu cần thiết).
- HS phân vai người báo cáo, rèn kĩ năng báo cáo, góp ý khi thực hành.
Bước 3: Báo cáo sản phẩm trong tiết thực hành, nhận xét, trao đổi, góp ý các nhóm. Tiến trình báo cáo sản phẩm thực hành và nhận xét đánh giá như sau:
Thứ tự báo cáo theo thứ tự của các nhóm. Các nhóm báo cáo áp dụng theo kĩ thuật “5 xin” (xin chào, xin phép, xin lỗi, xin góp ý, xin cảm ơn). 
Khi mỗi nhóm lên báo cáo, các nhóm còn lại được phát phiếu đánh giá (dựa theo tiêu chí do GV đã xây dựng) để theo dõi quá trình trình bày sản phẩm. Sau khi nghe mỗi nhóm báo cáo xong, các nhóm khác có 1 phút hội ý để trao đổi, góp ý cho nhóm bạn theo kĩ thuật “321” (3 lời khen dành cho đội bạn vừa báo cáo sản phẩm, 2 điều muốn trao đổi, góp ý để đội bạn làm tốt hơn lần sau, 1 câu hỏi liên quan đến nội dung vừa báo cáo). 
Nhóm được góp ý sẽ phản hồi trên cơ sở đã lắng nghe, tiếp thu ý kiến các nhóm khác. Việc phản hồi áp dụng kĩ thuật “5 xin” (xin chào, xin cảm ơn, xin tiếp thu lĩnh hội ý kiến, xin giải trình làm sáng tỏ, xin cảm ơn). 
Bước 4: GV nhận xét sản phẩm của nhóm báo cáo và những trao đổi giữa các nhóm, trình bày, bổ sung, làm rõ thêm những thông tin liên quan đến những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á thời cổ trung đại. Cuối cùng, GV kết luận, chốt kiến thức cần đạt, HS lắng nghe tự lĩnh hội kiến thức. Các nhóm treo sản phẩm ở lớp, HS tham quan sản phẩm theo kĩ thuật phòng tranh.
Hoạt động 2: Giới thiệu về thành tựu kiến trúc tiêu biểu Đông Nam Á với bạn bè quốc tế.
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS giới thiệu, quảng bá về đất nước, con người và những thành tựu kiến trúc tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á thời cổ- trung đại, từ đó phân tích được ảnh hưởng của văn minh Ân Độ, Trung Hoa đối với văn minh Đông Nam Á.
b. Nội dung: GV tổ chức cho mỗi nhóm sẽ cử một đại diện đóng vai hướng dẫn viên du lịch giới thiệu về những kiến trúc tiêu biểu của các nước Đông Nam Á. 
c. Sản phẩm: Bài thuyết minh, giới thiệu về thành tựu kiến trúc tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á. HS sẽ lựa chọn hình thức trình bày sản phẩm tùy vào năng khiếu của mình và tùy vào ý tưởng của nhóm đưa ra. 
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận theo 4 nhóm. 
- GV tổ chức cho HS đóng vai làm hướng dẫn viên du lịch giới thiệu, quảng bá đất nước, con người và những thành tựu kiến trúc tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á thời cổ- trung đại. 
- GV hướng dẫn mỗi nhóm lựa chọn một thành tựu kiến trúc tiêu biểu của các nước Đông Nam Á thời cổ- trung đại. 
- GV cho HS được chuẩn bị trước ở nhà.
- GV gợi ý cho các nhóm
 Nhóm 1: Giới thiệu quần thể di tích Cố đô Huế ở Việt Nam
 Nhóm 2: Giới thiệu quần thể di tích Ăng-co ở Cam-pu-chia - di sản vĩ đại nhất của người Khmer gửi cho hậu thế
 Nhóm 3: Giới thiệu Đền Bô-rô-bu-đua ở In-đô-nê-xia.
Nhóm 4: Giới thiệu Thạt Luổng ở Lào là ngôi chùa cổ nhất ở Đông Nam Á
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- Các nhóm phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, vận dụng các kiến thức đã được học trong chủ đề 5, sưu tầm thông tin, tư liệu hình ảnh 
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện các nhóm đóng vai hướng dẫn viên du lịch trình bày nội dung kiến thức đã được chuẩn bị về văn minh Đông Nam Á (GV khuyến khích HS sử dung đa dạng các hình thức : video, thuyết trình, ...) 
- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung cho nhóm bạn (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá và kết luận, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
PHIẾU ĐÁNH GIÁ TIÊU CHÍ 
Tiêu chí
Mức độ 1
Mức độ 2
Mức độ 3
1. Nội dung

Giới thiệu đầy đủ, chính xác, hay và sáng tạo về lịch sử hình thành, cấu tạo, kiến trúc, ý nghĩa của di tích đó với đời sống con người. 
Giới thiệu khá đầy đủ, chính xác, đã có sáng tạo về lịch sử hình thành, cấu tạo, kiến trúc, ý nghĩa của di tích đó với đời sống con người. 
Chưa đầy đủ, còn thiếu nội dung, chưa có sự sáng tạo về lịch sử hình thành, cấu tạo, kiến trúc, ý nghĩa của di tích đó với đời sống con người. 
(6 điểm)
(3,0 – 5,0 điểm)
(0,0 – 2,0 điểm)
2. Hình thức
Đẹp, cân đối, hài hòa, sáng tạo, phù hợp với nội dung thể hiện
Tương đối đẹp, cân đối, hài hòa, khá phù hợp với nội dung thể hiện
Chưa đẹp, cân đối, hài hòa, chưa phù hợp với nội dung thể hiện
(1 điểm)
(0,5 điểm)
(0,25 điểm)
3. Cách trình bày
- Trình bày báo cáo kết quả của nhóm rõ ràng, ngắn gọn, chính xác.
- Có sáng tạo, cử chỉ điệu bộ thu hút người nghe.
- Trình bày tương đối rõ ràng, chính xác.
- Sự sáng tạo chưa nhiều.
Trình bày rõ ràng, nhưng chưa thật chính xác, ngắn gọn, chưa sáng tạo, cử chỉ điệu bộ chưa phù hợp
(1 điểm)
(0,5 điểm)
( 0,25 điểm)
4. Thời gian
Nộp sớm hoặc đúng hạn
Nộp chậm 5 phút
Nộp muộn hơn 5 phút
(1 điểm)
(0,5 điểm)
( 0,25 điểm)
5. Hợp tác
Cả nhóm cùng hợp tác, tích cực
Một số bạn chưa hợp tác, tích cực
Chỉ có 1 vài bạn hoạt động
(1 điểm)
( 0,5 điểm)
( 0,25 điểm)
3. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: Nhằm vận dụng kiến thức mà HS đã được lĩnh hội và những kiến thức mới để giải quyết những vấn đề trong học tập và thực tiễn rèn luyện năng lực tự học: Sưu tầm tư liệu lịch sử liên quan đến văn minh Đông Nam Á.
b. Nội dung: Sưu tầm tư liệu lịch sử liên quan đến văn minh Đông Nam Á. GV giao cho HS tự thực hiện khi về nhà theo nhóm.
c. Sản phẩm: Tập san có sưu tập hình ảnh, tư liệu viết (có chú thích đầy đủ, rõ ràng). 
d. Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
Sưu tầm tư liệu lịch sử liên quan đến văn minh Đông Nam Á. HS tự thực hiện khi về nhà theo nhóm làm sản phẩm: Tập san có sưu tập hình ảnh, tư liệu viết (có chú thích đầy đủ, rõ ràng). Thời gian hoàn thành: 1 tuần.
- GV áp dụng giải pháp tổ chức thực hành thông qua sưu tầm tư liệu lịch sử để làm tập san ảnh.
- Học sinh thực hiện nhiệm vụ.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập tại nhà
- HS vận dụng kiến thức đã học để sưu tầm tư liệu lịch sử liên quan đến văn minh Đông Nam Á và hoàn thiện tập san.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện HS trình bày sản phẩm của nhóm trước lớp vào tiết học sau.
- GV yêu cầu HS các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến hoặc đặt câu hỏi (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
PHỤ LỤC 1
PHIẾU HỌC TẬP SỬ DỤNG TRONG BÀI THỰC HÀNH: VĂN MINH NHÂN LOẠI
* Lập bảng thống kê những thành tựu tiêu biểu của một số nền văn minh phương Đông thời cổ - trung đại.
PHIẾU HỌC TẬP
Nội dung
Văn minh Ai Cập cổ đại
Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại
Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại
Tín ngưỡng, tôn giáo



Chữ viết



Toán học



Nghệ thuật



Lĩnh vực khác




* Lập bảng thống kê những thành tựu tiêu biểu của một số nền văn minh phương Tây thời cổ - trung đại.
PHIẾU HỌC TẬP
Nội dung
Văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại
Văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng
Chữ viết


Văn học


Kiến trúc, điêu khắc và hội họa


Khoa học kĩ thuật


Tư tưởng




PHIẾU HỌC TẬP SỬ DỤNG TRONG BÀI THỰC HÀNH: CÁC CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP.

Thành tựu tiêu biểu
Ý nghĩa
Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất



Cách mạng công nghiệp lần thứ hai


Cách mạng công nghiệp lần thứ ba



Cách mạng công nghiệp lần thứ tư

PHIẾU HỌC TẬP SỬ DỤNG TRONG BÀI THỰC HÀNH: NHỮNG THÀNH TỰU TIÊU BIỂU VĂN MINH ĐÔNG NAM Á CỔ- TRUNG ĐẠI.
Nêu những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á thời kỳ Cổ - Trung Đại.
Lĩnh vực
Thành tựu
Ý nghĩa giá trị
1. Tín ngưỡng


2. Tôn giáo


3. Chữ viết


4. Văn học


5. Kiến trúc


6. Điêu khắc



PHỤ LỤC 2
HÌNH ẢNH HS HOẠT ĐỘNG TRONG THỰC HÀNH LỊCH SỬ
PHỤ LỤC 3
PHIẾU KHẢO SÁT SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI VỀ RÈN LUYỆN NĂNG LỰC TỰ HỌC  CHO HỌC SINH  THÔNG QUA THỰC HÀNH LỊCH SỬ LỚP 10- CTGDPT 2018
--------------------
Thân gửi:  Các em học sinh!
Với mong muốn thu thập dữ liệu đánh giá sự cấp thiết và tính khả thi của việc “Rèn  luyện năng lực tự học cho học sinh thông qua thực hành Lịch Sử 10-CTGDPT 2018”  Tôi rất mong nhận được ý kiến của học sinh về một số giải pháp dưới đây có thực sự cấp thiết và khả  thi.
Họ và tên học sinh: .
Học sinh trường: 
1. Tính cấp thiết. 
1.1 .Theo em giải pháp sử dụng phiếu học tập để rèn luyện năng lực tự học trong giờ thực hành Lịch sử có thực sự cấp thiết không?*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
1.2 .Theo em  giải pháp tổ chức thực hành lịch sử thông qua sưu tầm tư liệu lịch sử có thực sự cấp thiết không?*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
1.3 .Theo em giải pháp tổ chức thực hành lịch sử thông qua các dự án lịch sử  thực sự cấp thiết không?*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
1.4. Theo em giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua phương pháp đóng vai  có thực sự cấp thiết không?*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
1.5. Theo em giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua các trò chơi Lịch sử được thiết kế trên các phần mềm khác nhau. có thực sự cấp thiết không?*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
2. Tính khả thi
2.1.Theo em, giải pháp sử dụng phiếu học tập để rèn luyện năng lực tự học trong giờ thực hành Lịch sử có thực sự khả thi  không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2. 2. Theo em giải pháp tổ chức thực hành lịch sử thông qua sưu tầm tư liệu lịch sử có thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2.3 Theo em, giải pháp tổ chức dạy thực hành lịch sử thông qua các dự án lịch sử  thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2.4 Theo em, giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua phương pháp đóng vai  có thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2.5.Theo em, giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua các trò chơi Lịch sử được thiết kế trên các phần mềm khác nhau. có thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
PHIẾU KHẢO SÁT SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI VỀ RÈN LUYỆN NĂNG LỰC TỰ HỌC  CHO HỌC SINH  THÔNG QUA THỰC HÀNH LỊCH SỬ LỚP 10 - CTGDPT 2018
---------------------------
Kính gửi: Quý Thầy/Cô giáo !
Với mong muốn thu thập dữ liệu đánh giá sự cấp thiết và tính khả thi của việc “Rèn luyện năng lực tự học cho học sinh thông qua thực hành Lịch Sử 10- CTGDPT 2018”  Tôi rất mong nhận được ý kiến của quý Thầy/ Cô  về một số giải pháp dưới đây có thực sự cấp thiết và khả  thi
Họ và tên giáo viên: ..
Đơn vị công tác: .
1. Tính cấp thiết
1.1.Theo Thầy/Cô giải pháp sử dụng phiếu học tập để rèn luyện năng lực tự học trong giờ thực hành Lịch sử có thực sự cấp thiết không?**
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
1. 2.Theo Thầy/Cô giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua sưu tầm tư liệu lịch sử có thực sự cấp thiết không?*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
1.3. Theo Thầy/Cô giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua các dự án lịch sử  có thực sự cấp thiết không?*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
1.4. Theo Thầy/ Cô  Giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua phương pháp đóng vai  có thực sự cấp thiết không? *
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
 1.5. Theo Thầy/Cô  Giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua các trò chơi Lịch sử được thiết kế trên các phần mềm khác nhau có thực sự cấp thiết không*
Rất cấp thiết
Cấp thiết
Ít cấp thiết
Không cấp thiết
2. Tính khả thi
2.1.Theo Thầy/Cô giải pháp sử dụng phiếu học tập để rèn luyện năng lực tự học trong giờ thực hành Lịch sử có thực sự khả thi  không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2.2. Theo Thầy/Cô giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua sưu tầm tư liệu lịch sử có thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2.3.Theo Thầy/Cô giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua các dự án lịch sử  thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2. 4.Theo Thầy/ Cô giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua phương pháp đóng vai  có thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi
2. 5.Theo Thầy/Cô giải pháp tổ chức dạy học thực hành lịch sử thông qua các trò chơi Lịch sử được thiết kế trên các phần mềm khác nhau. có thực sự khả thi không?*
Rất khả thi
Khả thi
Ít khả thi
Không khả thi