Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng kiến thức mới, liên hệ thực tiễn vào một số bài dạy phần Lịch Sử thế giới 12 THPT nhằm nâng cao hiểu biết, tạo hứng thú học tập cho học sinh

guồn Google.com)
c. Vận dụng liên hệ các kiến thức thực tiễn sau khi kết thúc bài học
Để có thể tạo cho học sinh căn cứ vào những kiến thức đã học tìm cách giải thích hiện tượng ở nhà hay những lúc bắt gặp hiện tượng đó, học sinh sẽ suy nghĩ, ấp ủ câu hỏi vì sao lại có hiện tượng đó? GV có thể vận dụng các kiến thức thực tế vào phần củng cố bài học. Cách làm này còn giúp khắc sâu kiến thức bài học cho HS.
Ví dụ 1: Sau khi học xong bài 8 Nhật Bản, GV có thể đưa ra câu hỏi liên hệ: “Sự phát triển thần kì của nền kinh tế Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ 2 đến nay đem lại bài học kinh nghiệm gì cho Việt Nam?”
Trả lời: Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam đó là:
- Tập trung nguồn lực con người, tập trung đầu tư cho giáo dục và phát triển khoa học – kĩ thuật
- Tích cực đẩy lùi nạn tham nhũng, quan liêu, ổn định chính trị - quốc phòng an ninh từ đó tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế
- Đối nội: điều chỉnh cơ cấu ngành hợp lí, đầu tư có kế hoạch và trọng điểm cho những ngành quan trọng, cải tổ cơ cấu công nghiệp và thị trường lao động...
- Đối ngoại: thực hiện chính sách mềm dẻo nhưng cương quyết, tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế...
Ví dụ 2: Khi kết thúc bài 10 Xu thế toàn cầu hóa, GV đặt câu hỏi cho HS: Em hãy kể tên các tổ chức kinh tế, thương mại quốc tế mà Việt Nam tham gia?
Trả lời: Việt Nam đã có mối quan hệ tích cực với các tổ chức tài chính tiền tệ quốc tế . Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam được đẩy mạnh và đưa lên một tầm cao hơn bằng việc tham gia các tổ chức kinh tế, thương mại khu vực và thế giới, ký kết các hiệp định hợp tác kinh tế đa phương. Tháng 7/1995 Việt Nam đã gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và chính thức tham gia Khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA) từ 1/1/1996, năm 1996 tham gia sáng lập Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM) và đến năm 1998, Việt Nam được kết nạp vào Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC). Đặc biệt, tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam đã có một bước đi quan trọng khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) vào ngày 11/ 01/ 2007 sau 11 năm đàm phán gia nhập Tổ chức này.
 Đối tượng tiếp thu bài học Lịch sử là lớp học sinh THPT, có nhiều ý tưởng, ham hiểu biết và hiếu động. Các em đã có nhiều cảm nhận và am hiểu những vấn đề thời sự trong nước và trên thế giới. Tuy hàng ngày truy cập thông tin trên mạng nhưng rất có thể những thôn tin cần thiết và mức độ chính xác của nhiều luồng thông tin được lưu giữ trong bộ nhớ của từng học sinh không nhiều. Vì vậy khi giáo viên yêu cầu học sinh liên hệ thực tế cũng là khâu kiểm tra quá trình thu nhập thông tin, đánh giá tính chuyên cần và thái độ học tập của HS.
d. Vận dụng kiến thức mới, liên hệ thực tế thông qua các bài tập về nhà.
 Cách nêu vấn đề này có thể giúp cho học sinh trong khi làm bài tập lại lĩnh hội được vấn đề cần truyền đạt, giải thích. Thông qua các bài tập vận dụng HS có thể lĩnh hội dược những kiến thức mới, những số liệu về kinh tế - xã hội của thế giới mà SGK chưa kịp cập nhật. 
Ví dụ 1: Khi dạy về Liên minh châu Âu (EU) GV yêu cầu HS về nhà tìm hiểu tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng di cư, chủ nghĩa khủng bố hiện nay đối với quá trình phát triển của EU?
Trả lời: đe dọa nguyên tắc tự do đi lại, đặt ra mối lo ngại về kinh tế, sự lai tạp về văn hóa, nguy cơ khủng bố từ dòng người di cư.. -> bất đồng trong giải quyết vấn đề này gữa các nước thành viên EU ngày càng sâu sắc. Đây cũng là một trong những lý do khiến Anh rời khỏi EU
Ví dụ 2: Việc ra đời Cộng đồng kinh tế ASEAN (31 – 12 - 2015), đặt ra những thời cơ và thách thức gì cho Việt Nam?Liên hệ trách nhiệm của bản thân?
Trả lời: 
- Đón nhận thời cơ: Đối với Việt Nam việc AEC vận hành hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích về thúc đẩy thương mại, thu hút đầu tư dựa trên lợi thế không gian của một thị trường thống nhất, mở và nâng cao tính cạnh tranh, Việt Nam có cơ hội dễ dàng tiếp cận thị trường trong và ngoài khu vực, qua đó mở rộng thị trường, đa dạng hóa mặt hàng xuất khẩu; ổn định nguồn nhập khẩu và hạ giá đầu vào, qua đó góp phần cải cách quản lý, dịch chuyển cơ cấu kinh tế và thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh...
- Vượt qua thách thức: Đó là rút ngắn khoảng cách chênh lệch giữa các thành viên, năng lực cạnh tranh của các nước ASEAN cũng không đồng đều (Việt Nam chỉ đứng thứ 6), bảo đảm năng suất, chất lượng hiệu quả, bảo đảm thông tin và ổn định kinh tế vĩ mô, cơ cấu các ngành sản xuất, nhất là các ngành công nghiệp phụ trợ còn chưa tốt...
Ví dụ 3: Khi học xong bài 10 Cách mạng khoa học công nghệ, GV tổng kết 4 trụ cột của cuộc cách mạng và chia 4 nhóm vào giao cho HS bài tập về nhà tìm hiểu: - Nhóm 1: Việt Nam đã áp dụng những thành tựu của công nghệ thông tin như thế nào để phát triển kinh tế- xã hội?
- Nhóm 2: Việt Nam đã áp dụng những thành tựu của công nghệ sinh học như thế nào để phát triển kinh tế- xã hội?
- Nhóm 3: Việt Nam đã áp dụng những thành tựu của công nghệ năng lượng như thế nào để phát triển kinh tế- xã hội?
 - Nhóm 4: Việt Nam đã áp dụng những thành tựu của công nghệ vật liệu như thế nào để phát triển kinh tế- xã hội?
e. Vận dụng kiến thức mới, liên hệ thực tiễn trong các bài kiểm tra đánh giá
 Hình thức kết hợp giữa các câu hỏi trắc nghiệm và tự luận trong các bài kiểm tra 15 phút, kiểm tra 1 tiết và kiểm tra học kỳ. Trong khuôn khổ của một đề tài SKKN tôi đưa ra một số câu hỏi mà tôi đã thực hiện trong các bài kiểm tra của mình.
Câu 1: Tác động của của cách mạng khoa học - công nghệ? Những hậu quả của cuộc CM KHCN đặt ra cho nhân loại những vấn đề cấp bách nào cần giải quyết?
Câu 2: Việc ra đời Cộng đồng kinh tế ASEAN (31 – 12 - 2015), đặt ra những thời cơ và thách thức gì cho Việt Nam?Liên hệ trách nhiệm của bản thân?
Câu 3: Giải thích hiện tượng “thần kỳ Nhật Bản”. Những nguyên nhân quan trọng đưa đến sự thành công của Nhật Bản. Bài học từ sự đi lên của Nhật Bản mà Việt Nam cần học tập? Câu 4. Trước xu thế mới trong quan hệ quốc tế thế kỉ XXI, Việt Nam có thuận lợi gì ? A. Ứng dụng các thành tựu khoa học – kĩ thuật và sản xuất B. Nâng cao trình độ tập trung vốn và lao động C . Có được thị trường lớn để tăng cường xuất khẩu hàng hóa . D. Hợp tác kinh tế, thu hút vốn đầu tư và ứng dụng khoa học – kĩ thuật 
A. Tổ chức văn hoá, giáo dục, khoa học của Liên Hợp Quốc B. Tổ chức nhi đồng Liên Hợp Quốc C. Tổ chức lương thực Liên Hợp Quốc D. Tổ chức y tế thế giới
Câu 5: Bức ảnh dưới đây là biểu tượng của tổ chức nào?
Câu 6: Ngày 31/12/2015, Cộng đồng ASEAN được thành lập dựa trên ba trụ cột chính là: A.Kinh tế, chính trị -an ninh, văn hóa-xã hội B. Kinh tế, chính trị, đối ngoại C. Kinh tế, tiền tệ, văn hóa- xã hội D. Văn hóa- xã hội, kinh tế, đối ngoại 
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
 Khi chưa áp dụng đề tài này thì sự hiểu biết của HS về các vấn đề, sự kiện mới đang còn hạn chế, khả năng vận dụng kiến thức của các em cũng không cao, từ đó dẫn đến kết quả học tập của HS rất thấp, sự yêu thích môn học không cao.
 Sau khi tôi áp dụng phương pháp tích cực vận dụng kiến thức mới, liên hệ thực tiễn vào bài giảng, tôi nhận thấy học sinh trở nên thích môn học hơn, thích những giờ dạy của tôi nhiều hơn. Đa số các em đều hứng thú trong quá trình học tập và ý thức được tầm quan trọng của việc vận dụng kiến thức bài học vào giải thích các sự vật, hiện tượng ở cuộc sống hàng ngày, qua đó sẽ tiếp thu bài học và ghi nhớ kiến thức được lâu hơn, tiết kiệm được nhiều thời gian ôn tập góp phần nâng cao chất lượng môn học. Ngoài mục đích giúp các em học sinh nắm bắt được nội dung học tập còn rèn luyện cho các em kĩ năng tư duy tổng hợp, kĩ năng vận dụng, kĩ năng liên hệ thực tế. 
 Đối với bản thân, việc vận dụng kiến thức mới, kiến thức thực tiễn trong dạy học đòi hỏi bản thân tôi phải không ngừng học hỏi, cập nhật, trau dồi kiến thức, nâng cao sự hiểu biết. Đồng nghiệp đánh giá cao cho phương thức học tập mới và không ngừng đóng góp ý kiến để nâng cao hơn nữa chất lượng dạy học. 
 Trong giờ học, tôi đã kết hợp hài hoà trong phong cách dạy của mình làm cho giờ học mang không khí rất thoải mái, khả năng tiếp thu bài, kết quả học tập của học sinh cũng rất tốt thể hiện trong bảng mô tả sau đây :
Lớp

Mức độ
Tổng số HS
Giỏi
Khá

TB
Yếu
Kém
Sl
%
Sl
%
Sl
%
Sl
%
Sl
%
12A1, 12A2
Không áp dụng
82
0
0
20
24,5
40
48,7
22
26,8
0
0
12A5, 12A6

Ít áp dụng
82
2
2,4
33
40,2
35
42,6
12
14,8
0
0
12A3,12A4
Thường xuyên áp dụng
93
11
7,5
52
60,2
25
26,8
5
5,5
0
0

3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
3.1. Kết luận: 
Việc vận dụng kiến thức mới, thực tế vào phần Lịch sử thế giới hiện đại – phần kiến thức khó, đa dạng, sinh động của môn Lịch Sử đã giúp cho học sinh rèn luyện các khả năng tự lực, nhạy bén trong cuộc sống như: khả năng liên hệ thực tế các vấn đề học tập vào cuộc sống, khả năng tự học, khả năng tổ chức các hoạt động học tập của học sinh, tăng cường học tập cá nhân phối hợp với học tập hợp tác... đồng thời khắc phục được tính tản mạn trong kiến thức của học sinh.
Việc giảng dạy vận dụng liên hệ thực tế thông qua bộ môn Lịch Sử là điều cần thiết đối với nhận thức của học sinh. Tuy nhiên cách thức tổ chức giảng dạy và vận dụng một cách nhẹ nhàng là điều cần thiết. Tránh tình trạng liên hệ một cách miễn cưỡng sẽ làm cho nội dung bài dạy trở nên nặng nề. Áp dụng các vấn đề thực tế phải biết lựa chọn đúng nội dung bài, thời gian hợp lí trong giờ học mới cuốn hút sự chú ý, tập trung của học sinh tạo không khí thoải mái trong tiết học, mới tạo được ý thức học tập và yêu thích bộ môn. 
Vì thế sáng kiến kinh nghiệm ra đời mang lại hiệu quả học tập tốt hơn cho học sinh trong quá trình học tập góp một phần vào đổi mới phương pháp dạy học của ngành giáo dục đồng thời đáp ứng nhu cầu tìm tòi sáng tạo của người giáo viên để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ giảng dạy trong công tác dạy học.
3.2. Kiến nghị, đề xuất
 Do đặc điểm của học sinh ở nông thôn đa phần các em đều nhút nhát, ngại nói ra ý kiến của mình nên các em ngày càng thụ động, giáo viên buộc phải làm việc quá nhiều. Vì vậy trước hết giáo viên phải tạo được tâm lý thoải mái cho học sinh, làm cho các em bước vào mỗi tiết học cảm thấy nhẹ nhàng, các em cảm thấy việc tự mình làm chủ, lĩnh hội kiến thức là việc rất tự nhiên thì khi đó bài học mới có hiệu quả. 
Khi đánh giá kết quả và thành tích học tập của học sinh, khâu liên hệ thực tiễn những vấn đề tự nhiên và kinh tế - xã hội tuy chưa phải là khâu tối ưu trong phương pháp giảng dạy nhưng lại là khâu rất cần thiết giúp giáo viên đánh giá chính xác hơn ưu điểm của từng học sinh, khắc phục lối học tủ, học vẹt làm giảm vai trò tích cực, chủ động và tự luận của học sinh trong quá trình học tập. Từ đó giúp giáo viên nắm được mức độ phân hóa về trình độ học lực của học sinh trong lớp giúp giáo viên tự điều chỉnh và hoàn thiện phương pháp truyền giảng sao cho phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh nhằm nâng cao khả năng tái hiện và vận dụng kiến thức của các em học sinh sau mỗi bài học.
Vấn đề đổi mới phương pháp trong giờ học trong trường phổ thông đang là vấn đề cấp thiết. Để dạy Lịch sử trong nhà trường phổ thông có hiệu quả tôi đề nghị một số vấn đề sau: 
Đối với giáo viên: Phải kiên trì, đầu tư nhiều tâm, sức để tìm hiểu, cập nhật các vấn đề mới, vận dụng sáng tạo các phương pháp dạy học để có bài giảng thu hút được học sinh. 
Đối với Sở GD & ĐT: Cần trang bị cho giáo viên thêm những tài liệu tham khảo cần thiết để bổ sung, hỗ trợ cho giáo viên trong quá trình giảng dạy. Với những sáng kiến kinh nghiệm hay, theo tôi nên phổ biến để cho các giáo viên được học tập và vận dụng. Có như thế tay nghề và vốn kiến thức của giáo viên sẽ dần được nâng lên. 
Với thực trạng môn học và yêu cầu đổi mới, có thể coi đây là một phương pháp của tôi đóng góp ý kiến vào việc nâng cao chất lượng bộ môn trong thời kỳ mới. Mặc dù đã cố gắng song không thể tránh được các thiếu sót, rất mong được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo, của các bạn đồng nghiệp để sáng kiến của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ
Thanh Hóa, Ngày 15 tháng 05 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác 
 Người viết sáng kiến
 Lê Thị Thu Hà

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Các phương pháp dạy học hiệu quả - Robert J. Marzano, Debra J. Pickering, Jane E. Pollock... ( người dịch : Nguyễn Hồng Vân) - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam - Năm 2012
2. Tám đổi mới để trở thành người giáo viên giỏi - Giselle O. Martin-Kniep ( người dịch: Lê Văn Canh) - - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam - Năm 2012
3. Hiện thực hóa Cộng đồng kinh tế ASEAN và tác động đến Việt Nam - Nguyễn Văn Hà (chủ biên) -  NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội - Năm 2013.
4. Nguồn tư liệu trên Internet qua các trang báo: 
4.1. baoquocte.vn/Brexit- được mất của Anh và hậu quả với EU
4.2. Dan tri.com.vn/thành tựu khoa học kỳ diệu nhất những năm đầu thế kỷ XXI- 2009
4.3. vnexpress.net/khủng hoảng di cư Châu Âu/topic
4.4. vietnamnet.vn/vn/.../những vụ khủng bố rúng động Châu Âu năm 2016
4.5. Kenh 14.vn/ 3 thành tựu đáng kinh ngạc của thế kỷ XXI - 2012
4.6. www.doimoi.org/.../cộng đồng kinh tế Asean- cơ hội và thách thức đối với Việt Nam -2016
4.7. philosophy.vass.gov.vn/.../Toàn cầu hóa và sự tác động của nó đối với Việt Nam hiện nay -2015
4.8. Tranh ảnh sử dụng trong SKKN được download từ https://www.google.com.vn
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: LÊ THỊ THU HÀ
Chức vụ và đơn vị công tác: TRƯỜNG THPT 4 THỌ XUÂN
TT
Tên đề tài SKKN
Cấp đánh giá xếp loại 
Kết quả đánh giá xếp loại 
Năm học đánh giá xếp loại
1
Tổ chức hoạt động ngoại khóa tìm hiểu về các Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam từ năm 1930 đến 2004
Sở GD và ĐT 
C
2004- 2005
2
Khai thác và sử dụng có hiệu quả tranh ảnh Lịch sử trong dạy học lớp 10, 11 THPT
Sở GD và ĐT 
C
2005- 2006
3
Khai thác và sử dụng có hiệu quả tranh ảnh Lịch sử trong dạy học lớp 12 THPT
Sở GD và ĐT 
C
2006- 2007
4
Khai thác một số bảng biểu trong SGK Lịch sử 12 góp phần giúp HS nắm vững chuẩn kiến thức và rèn luyện kỹ năng tổng hợp
Sở GD và ĐT 
C
2009- 2010
5
Khai thác một số bảng biểu trong SGK Lịch sử 10 góp phần giúp HS nắm vững chuẩn kiến thức và rèn luyện kỹ năng tổng hợp
Sở GD và ĐT 
C
2010- 2011
6
Khai thác một số bảng biểu trong SGK Lịch sử 11 góp phần giúp HS nắm vững chuẩn kiến thức và rèn luyện kỹ năng tổng hợp
Sở GD và ĐT 
C
2011- 2012
7
Tích hợp có hiệu quả nội dung giáo dục môi trường trong dạy học Lịch sử nhằm góp phần giúp HS nâng cao kiến thức và ý thức bảo vệ môi trường
Sở GD và ĐT 
B
2012- 2013
8
Sử dụng có hiệu quả bài hát cách mạng trong dạy học Lịch sử 12 nhằm giáo dục truyền thống và tăng cường hứng thú học tập bộ môn cho HS
Sở GD và ĐT 
C
2013- 2014
9
Sử dụng tài liệu về di sản trong dạy học Lịch sử ở trường THPT nhằm góp phần nâng cao kiến thức và ý thức bảo vệ di sản cho HS
Sở GD và ĐT
C
2014- 2015