Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng thuyết đa trí tuệ trong dạy học chủ đề “Những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm ở các thế kỉ X-XV”

bộ phận ra và ráp lại
– Bạn có thể tưởng tượng một vật như thế nào ở nhiều góc độ khác nhau
– Bạn thường chia sẻ quan điểm của mình bằng sơ đồ hoặc hình ảnh
– Bạn thích đọc những tài liệu có hình ảnh minh họa
– Bạn có năng khiếu về vẽ, yêu thích vẽ
Vận động:
– Bạn tham gia thể thao hoặc tham gia biểu diễn múa thể dục, võ hoặc những môn tương tự
– Bạn có xu hướng tự tay thực hiện những việc thủ công lắp ráp
– Bạn thích suy nghĩ những vấn đề khi đang chạy hoặc đi bộ
trí
– Bạn không ngại nhảy trước một đám đông
– Bạn thích những trò chơi mạo hiểm tại các hội chợ/ trung tâm vui chơi giải
– Bạn phải bắt tay vào làm một cái gì đó để thực sự hiểu nó
– Môn học thích thú nhất tại trường của bạn là môn thể dục & thủ công kỹ
thuật
– Bạn sử dụng các cử chỉ tay chân và cơ thể để diễn đạt suy nghĩ của mình
– Bạn thích chơi những trò chơi nghịch ngợm và phá bĩnh với trẻ con
– Bạn cần phải học qua thực hành thay vì đọc hoặc xem video hướng dẫn
Âm nhạc
– Bạn có thể chơi một nhạc cụ
– Bạn có thể hát chính xác tông nhạc
– Thông thường, bạn có thể nhớ được một giai điệu chỉ sau một vài lần nghe
– Bạn thường nghe nhạc ở nhà
– Bạn thường hay gõ nhịp theo điệu nhạc
– Bạn có thể phân biệt được âm điệu của những nhạc cụ khác nhau
– Nhạc phim hay những khúc nhạc của quảng cáo thường xuất hiện trong đầu bạn
– Bạn không tưởng tượng nổi cuộc sống sẽ ra sao nếu không có âm nhạc
– Bạn thường hay huýt sao hay nhẩm theo một giai điệu
– Bạn thích có nhạc khi đang làm việc
Giao tiếp (Tương tác cá nhân)
– Bạn thích làm việc với những người khác trong một nhóm
– Bạn rất tự hào khi là người cố vấn giúp đỡ cho những người khác
– Mọi người hay tìm đến bạn để xin lời khuyên
– Bạn thích các môn thể thao đồng đội hơn là những môn thể thao cá nhân
– Bạn thích trò chơi có sự tham gia của nhiều người như cờ tỷ phú, cá ngựa
– Bạn là một người thích giao tiếp. bạn thích tham dự một bữa tiệc hơn là ở nhà xem ti vi một mình
– Bạn không ngần ngại thể hiện sự lãnh đạo, chỉ mọi người làm thế nào để hoàn thành công việc
– Bạn có nhiều người bạn rất thân
– Bạn giao tiếp tốt với nhiều người và có thể hòa giải được những mối tranh chấp
– Bạn chia sẻ những vấn đề khó khăn với mọi người hơn là cố tự giải quyết chúng
Nội tâm
– Bạn viết một cuốn nhật ký hay blog để ghi lại những suy nghĩ của mình
– Bạn thường dành những thời gian yên tĩnh suy nghĩ những vấn đề quan trọng trong cuộc sống của mình
– Bạn thường đặt mục tiêu cho mình bạn biết mình sẽ đi đâu
– Bạn là một người suy nghĩ độc lập, bạn hiểu những suy nghĩ trong đầu mình và tự ra các quyết định cho bản thân
– Bạn có những sở thích rất riêng mà không chia sẻ cho những người khác
– Bạn thích tự mình đi câu cá hay léo núi, bạn thấy thoải mái khi ở một mình
– Một kỳ nghỉ lý tưởng của bạn là một túp lều nhỏ trên đỉnh núi thay vì ở một khách sạn 5 sao với đông người
– Bạn hiểu một cách thực tế những điểm mạnh và điểm yếu của mình
– Bạn tham gia những khóa học phát triển bản thân hoặc đã trải qua những đợt tư vấn để hiểu rõ bản thân hơn.
– Bạn làm việc cho chính mình hoặc rất tập trung suy ngẫm khi làm những việc của bản thân
Tổng kết điểm của mỗi loại trí thông minh, 3 loại trí thông minh có kết quả cao nhất chính là 3 loại trí thông minh nổi trội nhất của bạn.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH THỰC HIỆN TRẮC NGHIỆM CỦA HỌC SINH
PHỤ LỤC 2
BÀI THUYẾT TRÌNH BẰNG PP CỦA HỌC SINH NHÓM 2
PHỤ LỤC 3
Bài thuyết trình của nhóm 2 về cuộc kháng chiến chống Mông- Nguyên
Nhân vật:
PHỤ LỤC 4
KỊCH BẢN NHÓM 3- KHỞI NGHĨA LAM SƠN
LAM SƠN KHỞI NGHĨA
Lê Lợi – do học sinh Nguyễn Duy
Nguyễn Trãi – do học sinh Thái Sơn
Lê Lai – do học sinh Hoàng Hiệp
Vương Thông – do học sinh Trọng Đạt
Các nhân vật quần chúng – các thành viên còn lại của tổ
Vật dụng:
Đại kỳ
5 cờ ngũ hành
10 tiểu kỳ
Kiếm, thương, giáo, côn, mã tấu
1 trống lớn
1 chiêng
Khoảng 10 đuốc (loại đuốc muỗi, gắn lửa giả bằng lụa đỏ và vàng, gắn quạt nhỏ chạy batteries thổi ngọn lửa sống động, vì sân khấu không được phép dùng đuốc thật)
Nhiều cây để tạo cảnh rừng
Nội dung:
CẢNH MỘT
(Bắt đầu bằng ba hồi chiêng trống. Phía trong sân khấu dàn cảnh rừng, có các tướng và binh sĩ, dân quân, đứng lấp ló trong ánh đuốc. Đèn sân khấu không mở hết mà chỉ phân nửa phía trước. Spot lights rọi ngay giữa, chỗ 2 nhân
vật Lê Lợi, Nguyễn Trãi. Hai nhân vật này lần lượt tiến bước theo thứ tự, mỗi người tuốt kiếm kêu gọi một câu, xong bước lui nhưng vẫn trước các binh tướng phía sau.)
Một hồi trống. Một tiếng chiêng !!!Lê Lợi:
Hỡi toàn dân Đại Việt !
Chiêng !!!!	Toàn binh tướng đáp:
Dạ !
Một hồi trống. Chiêng !!! Nguyễn Trãi:
Hỡi hỡi binh sĩ!
Chiêng !!! Toàn binh tướng đáp:
Dạ !
Một hồi trống. Một tiếng chiêng !!! Lê Lợi:
Quê hương Đại Việt ta đắm chìm trong khốn khổ lầm than Dưới ách thống trị tham tàn ngoại bang nhà Minh
Hỡi trăm dòng Bách Việt ! Chung một giống Lạc Hồng Hãy vùng lên !
Phất cao cờ khởi nghĩa !
Một hồi trống
Ba tiếng chiêng !!!
Phất cao cờ khởi nghĩa !
Một tiếng chiêng !!!! Nguyễn Trãi: (Hướng về Lê Lợi)
Chúng ta cùng chung chí hướng Nguyện một lòng giành lại non sông Tay trong tay
Vai kề vai
Dâng gươm báu khắc sâu lời ước thệ
(Tuốt kiếm, để kiếm ngang trên hai tay, xong vung kiến chĩa ra ngoài, một tay chống nạnh, đứng bên phải Lê Lợi)
Một tiếng chiêng !!!!	Lê Lai: (Hướng về Lê Lợi)
Một dạ, cùng một chí
Đem nghĩa khí Lam Sơn phất cao cờ bất khuất Dòng Hồng Lạc quyết một mất một còn Nguyện dâng mình cho tổ quốc non sông
(Tuốt kiếm, để kiếm ngang trên hai tay, xong vung kiếm chĩa ra ngoài, một
tay chống nạng, đứng bên trái Lê Lợi. Trong khi đó, binh tướng cùng tuốt kiếm vung cao gươm giáo, dõng dạc lập lại)
Một tiếng chiêng !!!!	Binh tướng:
Xin nguyện !
(Binh tướng đứng thành hàng ngũ, tướng cầm cờ ngũ linh hoặc tiểu kỳ. Riêng Lê Lai cầm cờ lệnh lớn làm hiệu ra lệnh diễn binh. Khi Lê Lai tiến
lên, dộng cán cờ thật mạnh xuống sân khấu coi như thị uy, rồi mới phất cờ ra lệnh trình diễn trong khi một binh sĩ đánh trống da trâu liên hồi. Lê Lợi và
Nguyễn Trãi cùng diễn múa kiếm, chỉ cần một thế kiếm, xong đứng dựa lưng vào nhau, chĩa kiếm ra ngoài theo kiểu “chung lưng đấu cật”. Lê Lai lại dộng cán cờ xuống sân khấu ra lệnh đánh kiếm từng cặp hay theo đội hình tùy nghi, đánh kiếm từng cặp hay toàn thể theo đội hình, lần lượt và đi vòng quanh Lê Lợi, Nguyễn Trãi. )
CẢNH HAI
(Nổi trống nhanh dồn dập và chơi ánh sáng chớp tắt liên hồi diễn tả cảnh giao chiến. Quân Minh do Vương Thông dẫn đầu chạy ra, đánh nhau với quân ta. Tàu xí xô trong khi quân ta reo hò Quân Minh đuổi theo Lê Lai. Quân Tàu bao vây, bắt Lê Lai dưới một spot light, trong khi một spot light khác rọi cảnh Lê Lợi đánh nhau với một đám quân Tàu khác. Tất cả hai spot lights và đèn tiếp tục chớp tắt liên hồi diễn tả cảnh hỗn loạn trong khi quân Tàu kéo Lê Lai đi. Spot light chiếu cảnh Lê Lợi rượt chém bay mão Vương Thông và Vương Thông ôm đầu bò lết chạy  Liên tục chớp tắt để vẫn diễn tả hỗn chiến, trong khi Lê Lợi vào nhanh hậu trường thay nhanh khăn đội đầu để diễn cảnh 3 lên ngôi. )
CẢNH BA
(Đèn bật sáng, không chớp tắt nữa để diễn tả thắng trận. Binh tướng ta
hàng ngũ chỉnh tề ngay ngắn. Nguyễn Trãi cầm cờ lớn có viết chữ Bình Ngô đi ra, phất cờ trình diễn rồi dộng mạnh cán cờ để Lê Lợi ra sau đó)
Một hồi trống. Ba tiếng chiêng !!! Nguyễn Trãi: (Tiến ra phía giữa trước sân khấu, quỳ xuống nói)
Hỡi hỡi binh sĩ!
Một tiếng chiêng !!!! (Đứng dậy, giang hai tay chỉ vào binh tướng hàng ngũ chỉnh tề)
Thay trời hành hoá, hoàng thượng truyền rằng. Từng nghe:
Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân Quân điếu phạt trước lo trừ bạo Như nước Đại Việt ta từ trước Vốn xưng nền văn hiến đã lâu Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc Nam cũng khác
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên hùng cứ một phương
(Nổi ba hồi trống nghiêm trọng trong khi tất cả binh tướng đi vòng quanh Lê Lợi. Cuối cùng dừng lại thành hàng ngang coi như cuối cùng, Lê Lợi đứng
trước, Nguyễn Trãi ngay sau Lê Lợi và đưa cao cờ lên)
Một hồi trống. Chấm dứt bằng ba tiếng chiêng !!!!!	(Cùng phất cờ reo vang)
Giang sơn từ đây đổi mới Càn khôn bĩ rồi lại thái Nhật nguyệt hối rồi lại minh
Ngàn năm vết nhục nhã sạch làu Muôn thuở nền thái bình vững chắc
(Cuối cùng, tắt đèn hết để tất cả đứng thành một hàng ngang, thật nhanh, kể cả Lê Lai, Vương Thông, bật đèn sáng, để giàn chào khán thính giả)
PHỤ LỤC 5
ĐỀ VÀ BÀI KIỂM TRA CỦA LỚP THỰC NGHIỆM VÀ ĐỐI CHỨNG
ĐỀ KIỂM TRA MÔN LỊCH SỬ - Thời gian: 10 phút
Học sinh: Lớp:
Câu 1. Năm 981, lợi dụng tình hình nào vua nhà Tống sai quân sang xâm lược nước ta?
Vua Đinh Tiên Hoàng bị ốm nặng, nước Đại Cồ Việt suy yếu.
Vua Đinh Tiên Hoàng bị ám hại, triều đình Đại Cồ Việt gặp nhiều khó khăn.
Nước Đại Việt đang đứng trước những khó khăn vô cùng to lớn.
Vua Đinh Tiên Hoàng bị ám hại, nội bộ triều đình Đại Việt mâu thuẫn.
Câu 2. Đến giữa thế kỉ XI, triều đình nhà Tống đã giải quyết những khó khăn như thế nào?
Cầu hòa với các nước Liêu, Hạ ở phía Bắc.
Đánh chiếm Champa để mở rộng lãnh thổ.
Cầu hòa với Đại Việt để đánh các nước Liêu, Hạ.
Đánh Đại Việt để các nước Liêu, Hạ kiêng nể.
Câu 3. Chủ trương “Tiên phát chế nhân” thực hiện trong cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý được hiểu như thế nào là đúng?
Đánh bí mật và bất ngờ.	B. Đốt phá kho lương và tiêu diệt sinh lực địch.
C. Ra tay trước chế ngự địch.	D. Ra tay trước để giành thắng lợi hoàn toàn.
Câu 4. Hãy sắp xếp các sự kiện trên theo trình tự thời gian về các cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước của nhân dân Đại Việt từ thế kỉ X đến thế kỉ XIV: 1. Kháng chiến chống Tống; 2. Kháng chiến chống Minh; 3. Kháng chiến chống quân Nam Hán; 4. Kháng chiến chống Mông – Nguyên.
A. 1,2,3,4.	B. 1, 3,2,4.	C. 3,4,2,1.	D. 3,1,4,2.
Câu 5. Năm 1077, quân dân Đại Việt đã đánh bại 30 vạn quân Tống xâm lược tại
A. cửa sông Bạch Đằng.	B. vùng Đông Bắc.
C. trên đất Tống.	D. phòng tuyến sông Như Nguyệt.
Câu 6. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV, các vương triều phong kiến phương Bắc nào đã tiến hành xâm lược nước ta?
A. Tống, Mông – Nguyên, Minh, Thanh. B. Tống, Mông – Nguyên, Minh.
C. Tống, Mông – Nguyên, Thanh.	D. Mông – Nguyên, Minh, Thanh.
Câu 7. Tinh thần chiến đấu anh dũng của quân dân nhà Trần được thế hiện qua khẩu hiệu
A. “Sát thát”.	B. “Tiên chế phát nhân”.
C. “Đánh cho để tóc dài”.	D. “Đánh cho để đen răng”.
Câu 8. Tính chất của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 – 1427) là
A. từ một cuộc chiến tranh ở địa phương phát triển thành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
B. Từ quy mô nhỏ phát triển rộng khắp, có đại bản doanh, căn cứ địa.
C. Từ phong trào ở địa phương phát triển rộng khắp cả nước.
D. Từ đầu đến cuối của cuộc khởi nghĩa, tư tưởng nhân nghĩa được đề cao.
Câu 9. Năm 1427, 10 vạn quân cứu viện nhà Minh đã bị nghĩa quân Lam Sơn đánh tan trong trận
A. Tốt Động – Chúc Động.	B. Chi Lăng – Xương Giang.
C. Rạch Gầm – Xoài Mút.	D. Ngọc Hồi – Đống Đa.
Câu 10. Trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta, ai là người thực hiện chiến lược “Tiên phát chế nhân”?
A. Lê Hoàn.	B. Lý Thường Kiệt.
C. Trần Hưng Đạo.	D. Lê Lợi.
Câu 11. Ý nào sau đây không phải là nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Tống lần thứ nhất?
A. do có sự chỉ huy mưu lược của Lê Hoàn.
B. do ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập của quân dân Đại Cồ Việt.
C. nhà Tống đang gặp khó khăn.
D. Thái hậu Dương Vân Nga hi sinh lợi ích dòng họ tạo thuận lợi cho cuộc kháng chiến chống Tống.
Câu 12. Ở các thế kỉ X – XV, sơ dĩ cả ba lần giặc Mông – Nguyên đều thất bại trong cuộc chiến tranh xâm lược nước ta vì
A. nhân dân Đại Việt có tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc cao cả.
B. vua tôi nhà Trần thực hiện các chính sách tích cực, đúng đắn và sáng tạo trong cách đánh giặc.
C. ý chí quyết chiến và đoàn kết chống quân xâm lược của quân dân nhà Trần.
D. tài thao lược của các tướng lĩnh nhà Trần đứng đầu là Trần Quốc Tuấn.
Câu 13. Chiến thắng trên sông Bạch Đằng (1288) của quân dân nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên được đánh giá là
A. một biểu tượng của truyền thống yêu nước, bất khuất của dân tộc ta.
B. một chiến thắng chấn động địa cầu.
C. một biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng.
D. một bước ngoặt của lịch sử dân tộc ta.
Câu 14. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh của nhà Hồ nhanh chóng thất bại là do
A. thế giặc quá mạnh.
B. nhà Hồ không có tướng tài.
C. đường lối sai lầm, không dựa vào dân.
D. thế giặc quá mạnh, không có tướng tài.
Câu 15. Điểm khác nhau cơ bản của cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên thời Trần so với cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý?
A. Thế giặc đang rất mạnh.
B. Thế giặc đang suy yếu.
C. Nhân dân ta có sự chuẩn bị đầy đủ lực lượng.
D. Nhân dân đoàn kết dưới sự lãnh đạo của triều đình.
BÀI KIỂM TRA HỌC SINH LỚP THỰC NGHIỆM VÀ ĐỐI CHỨNG
PHỤ LỤC 6
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP, VẬN DỤNG
HÌNH ẢNH TRÒ CHƠI “VỀ ĐÍCH”
HÌNH ẢNH SƠ ĐỒ TƯ DUY
HÌNH ẢNH NỘI DUNG BÀI HỌC
PHỤ LỤC 7
MỘT SỐ HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
PHỤ LỤC 8
Phiếu khảo sát thực trạng học tập của học sinh
Họ và tên học sinh............................................................................................
Lớp..................................................................................................................
Trường............................................................................................................
Hãy trả lời câu hỏi dưới đây bằng cách đánh dấu x vào ô trống trong bảng có câu trả lời phù hợp với em
Nội dung
Có
Không/ chưa
Ý kiến khác
GV của các em có áp dụng đa dạng các phương pháp dạy học tích cực nhằm khuyến khích người học phát triển năng lực tự học, tự nghiên cứu và làm việc nhóm hay chưa?



Các phương pháp dạy học của GV có khiến em cảm thấy phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân không?



Em có mong muốn GV áp dụng nhiều phương pháp dạy học tích cực mới nhằm khuyến khích người học phát triển năng lực tự học, tự nghiên cứu và làm việc nhóm không?




Phiếu khảo sát thực trạng giáo dục của giáo viên
Họ và tên giáo viên............................................................................................
Giảng dạy môn..............................................................................................
Trường............................................................................................................
Hãy trả lời câu hỏi dưới đây bằng cách đánh dấu x vào ô trống trong bảng có câu trả lời phù hợp với thầy /cô
Nội dung
Có
Không/ chưa
Ý kiến khác
Thầy/cô đã áp dụng đa dạng các phương pháp dạy học tích cực nhằm khuyến khích người học phát triển năng lực tự học, tự nghiên cứu và làm việc nhóm hay chưa?



Thầy/ cô đã thực sự hài lòng với thái độ học tập của học sinh trong các tiết dạy hay chưa?



Ban giám hiệu ở trường của thầy/cô có tạo điều kiện tốt nhất cho hoạt động đổi mới phương pháp dạy học hay không?



Thầy/ cô có mong muốn tiếp cận thêm những phương pháp dạy học mới để giúp HS tích cực, hứng thú hơn trong học tập không?




PHỤ LỤC 9
Một số video clip, và các mẫu trắc nghiệm thuyết đa trí tuệ