SKKN Hướng dẫn học sinh xây dựng và sử dụng poster trong dạy học Chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT

cực đầu tư thời gian, tâm trí để đạt được mục tiêu, yêu cầu đề ra. Trong đó, xây dựng và hướng dẫn sử dụng poster lịch sử nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử theo phương pháp tích cực nhằm tạo sân chơi, hứng thú cho hoạt động học tập của HS. Giáo viên là người tổ chức, hướng dẫn học sinh làm việc, khám phá, chiếm lĩnh tri thức một cách chủ động, sáng tạo. Hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất.
Giáo viên không ngừng học tập, nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động dạy học nói chung và khai thác tư liệu nói riêng.
Các đồng nghiệp trong trường hỗ trợ nhau cùng nhau thảo luận, xây dựng các phương pháp dạy học đã xây dựng và ra đề thi theo hướng đổi mới.
Với học sinh
Học sinh cần có sự chuẩn bị chu đáo bài ở nhà. Từ kiến thức và kỹ năng cụ thể trong giờ học trên lớp, học sinh tự rút ra cho mình phương pháp học tập, tự tìm tòi tài liệu, để rèn luyện kỹ năng và phát triển năng lực, phẩm chất, kĩ năng khai thác tư liệu lịch sử.
Cần làm quen nhiều với phương pháp học, các dạng bài tập theo định hướng phát triển năng lực trong học tập và ôn thi.
Biết cách sắp xếp lại các kiến thức đã học, sử dụng tài liệu và SGK, khai thác tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau, hỗ trợ nhau trong hoạt động nhóm để tạo ra sản phẩm chất lượng. Biết vận dụng các kiến thức đã được học để giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Biết cách sử dụng các kiến thức thực tiễn và kiến thức liên môn trong giải quyết các bài tập và làm bài kiểm tra.
Cần rèn luyện các phẩm chất trong đó quan trọng nhất là chăm chỉ, trách nhiệm trong quá trình làm, học tập, được đầu tư cơ sở vật chất, tích cực học hỏi, sáng tạo, am hiểu kiến thức lịch sử
Tôi thiết nghĩ đề tài này là môt
vấn đề có ý nghia
thiết thưc
không chỉ đối vớ i
viêc
giảng day
kiến thức lịch sử mà sâu hơn nó phát triển các năng lực, phẩm chất
cần thiết cho HS. Rất mong đươc
sự góp ý, bổ sung từ hội đồng khoa học các cấp
và bạn bè, đồng nghiệp để tôi làm tốt hơn trong công tác chuyên môn của mình.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ GD và ĐT - PISA và các dạng câu hỏi, Nhà xuất bản Giáo Dục, 2009.
Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Nhà xuất bản Đại học sư phạm Hà Nội 2010.
Sách giáo khoa, Sách chuyên đề học tập lịch sử, Sách giáo viên Lịch sử - Lớp 10. Nhà xuất bản Đại học sư phạm, năm 2022.
Tài liệu tập huấn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh Sở GD và ĐT Nghệ An.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006) Chương trình giáo dục phổ thông - Những vấn đề chung, NXB Giáo dục.
Nguyễn Văn Cường, Bernd Meier (2007), Một số vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học ở trường THPT, Hà Nội.
Nguyễn Văn Cường – Bernd Meier (2014), Lý luận dạy học hiện đại – Cơ sở đổi mới mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học, NXB Đại học Sư phạm.
Tôn Quang Cường (2010), Thiết kế dạy học theo quy trình tiếp cận chuẩn quốc tế (Tài liệu tập huấn giáo viên trường THPT Chuyên), Hà Nội.
Nguyễn Công Khanh, Đào Thị Oanh, Lê Mỹ Dung (2014), Tài liệu kiểm tra đánh giá trong giáo dục, Tài liệu tập huấn.
Tài liệu tập huấn Dạy học theo định hướng phát triển năng lực, Nxb Giáo dục, Hà Nội – 2014.
templates?source_id=1130&chnl=ggas&srid=755200954&gpid=86684116234&as id=397781377909&ntwk=g&tgkw=kwd-351977423647&mchk
Bộ GD&ĐT, Trường đại học sư phạm Hà Nội, tài liệu tập huấn: Hướng dẫn thực hiện chương trình môn lịch sử (trong chương trình giáo ục phổ thông 2018, hà nội, 2019
PHỤ LỤC 1
PHIẾU ĐIỀU TRA VỀ NHU CẦU VIỆC ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
(Dành cho giáo viên)
Để có cơ sở xây dựng Poster lịch sử và đề xuất được các biện pháp hướng dẫn sử dụng poster trong dạy học nói chung và chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT nói riêng nhằm nâng cao chất lượng môn Lịch sử. Kính mong thầy cô cung cấp cho tôi một số thông tin và ý kiến dưới đây:
Họ và tên: . Cơ quan:  .. Thầy cô vui lòng đánh dấu (ü) vào ô vuông trước các phương án đồng ý
Câu 1. Thầy (cô) thường gặp những khó khăn nào trong quá trình dạy học CTGDPT 2018?
Nguồn lược đồ, tranh ảnh, biểu đồ, bảng biểu chưa phong phú.
Học sinh không thích học lịch sử.
Nội dung kiến thức nặng về sự kiện, ghi nhớ.
Chưa có tài liệu tham khảo về phương pháp, kĩ thuật dạy học CTGDPT 2018.
Cơ sở vật chất chưa đảm bảo phục vụ dạy và học.
Câu 2. Theo thầy (cô) việc chất lượng dạy và học lịch sử ở trường phổ thông hiện nay như thế nào?
Đã đáp ứng được yêu cầu xã hội.
Tuy được cải tiến nhưng còn nhiều bất cập.
Chất lượng ngày càng giảm sút do học sinh thờ ơ.
Rất ít học sinh đăng kí học và thi lịch sử trong các kì thi.
Điểm thi môn Lịch sử trong các kỳ thi còn rất thấp.
Câu 3. Thầy (cô) hiểu như thế nào về poster lịch sử?
Poster lịch sử là tranh ảnh về biểu đồ, lược đồ, bảng biểu.
Poster lịch sử là tranh ảnh về chân dung nhân vật lịch sử.
Poster lịch sử là tranh ảnh về công trình văn hóa kiến trúc.
Poster lịch sử là tranh ảnh về thành tựu khoa học kĩ thuật.
Poster lịch sử là áp phích quảng cáo, tuyên truyền về nội dung lịch sử.
Câu 4. Theo thầy (cô) việc sử dụng poster lịch sử kết hợp các phương pháp, kĩ thuật dạy học khác đem lại tác dụng gì đối với HS?
Bồi dưỡng kiến thức cho học sinh.
Nâng cao hiệu quả giáo dục cho người học.
Hình thành và phát triển các kĩ năng học tập lịch sử.
Phát triển năng lực cho người học.
Nâng cao chất lượng thi HSG, tốt nghiệp THPT.
Câu 5. Theo thầy (cô) Poster lịch có thể sử dụng trong những hoạt động dạy học nào sau đây?
Kiểm tra bài cũ.
Kiểm tra bài cũ kết hợp dẫn dắt vào bài mới.
Tổ chức cho học sinh tìm hiểu kiến thức mới.
Sử dụng cho các bài ôn tập sơ kết tổng kết.
Kiểm tra đánh giá học sinh.
Tổ chức các hoạt động ngoại khóa.
Ra đề thi HSG, đề thi trắc nghiệm ôn thi tốt nghiệp.
Hướng dẫn học giải đề thi học sinh giỏi và thi tốt nghiệp.
Câu 6. Thầy (cô) có thể sử dụng Poster trong quá trình dạy học để phát triển năng lực học sinh và nâng cao chất lượng các kỳ thi như thế nào?
Hướng dẫn học sinh khai thác các sự kiện lịch sử.
Hướng dẫn học sinh khai thác thông tin kiến thức lịch sử.
¨Hướng dẫn học sinh quan sát và khai thác thông tin theo định hướng của bài học, hướng dẫn học sinh giải đề ôn thi học sinh giỏi và thi tốt nghiệp.
¨Yêu cầu học sinh tự tìm hiểu thông tin liên quan đến nội dung bài học (ở nhà) rồi lên lớp trình bày chia sẻ.
Câu 7: Theo thầy/ cô nội dung chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” có vị trí như thế nào trong chương trình lịch sử 10?
A. Quan trọng	B. Không quan trọng	C. Bình thường
Câu 8 : Khi dạy chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” trong chương trình lịch sử 10 thầy/ cô thấy có vấn đề nào khó khăn trong nội dung chương trình?
A. Kiến thức rời rạc.
B. Thiếu tính hệ thống.
C. Có những nội dung kiến thức trùng lặp.
D. Nội dung quá dài.
PHIẾU ĐIỀU TRA VỀ NHU CẦU VIỆC SỬ DỤNG POSTER TRONG QUÁ TRÌNH HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
(Dành cho học sinh)
Để có cơ sở xây dựng Poster lịch sử và đề xuất được các biện pháp hướng dẫn sử dụng poster trong dạy học nói chung và chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT nói riêng nhằm nâng cao chất lượng môn Lịch sử. Kính mong các em cung cấp cho tôi một số thông tin và ý kiến dưới đây:
Họ và tên: Lớp:  Trường : . Các em hãy đánh dấu (ü) vào ô vuông trước các phương án đồng ý
Câu 1. Theo em trong các môn học ở trường phổ thông, môn nào có ưu thế trong việc bồi dưỡng và giáo dục truyền thống yêu nước của dân tộc cho học sinh ?
Ngữ văn
Lịch sử
Giáo dục công dân
Tin học
Câu 2. Em thường gặp khó khăn gì khi học CTGDPT 2018 môn Lịch sử ?
Nguồn lược đồ, tranh ảnh, biểu đồ, bảng biểu chưa phong phú.
Hình thức lược đồ, tranh ảnh, biểu đồ, bảng biểu kém chất lượng.
Chưa có tài liệu tham khảo về phương pháp, kĩ thuật học CTGDPT 2018.
Nhiều giáo viên chưa đổi mới về phương pháp dạy học và ôn thi.
Câu 3. Theo em, nguyên nhân nào dưới đây tác động đến việc không thích học tập lịch sử của học sinh?
Chương trình quá nặng.
Kiến thức lịch sử rời rạc.
Hệ thống kênh hình (tranh ảnh) ít, hình ảnh kém.
Do cơ chế thị trường.
Do phương thức giảng dạy của giáo viên chậm đổi mới.
Chưa có tài liệu tham khảo về phương pháp, kĩ thuật dạy học CTGDPT 2018.
Ý kiến khác.
Câu 4. Theo em hiểu về Poster lịch sử như thế nào?
Poster lịch sử là tranh ảnh về biểu đồ, lược đồ, bảng biểu.
Poster lịch sử là tranh ảnh về chân dung nhân vật lịch sử.
Poster lịch sử là tranh ảnh về công trình văn hóa kiến trúc.
Poster lịch sử là tranh ảnh về thành tựu khoa học kĩ thuật.
Poster lịch sử là áp phích quảng cáo, tuyên truyền về nội dung lịch sử.
Câu 5. Theo em việc sử dụng Poster lịch sử kết hợp với các phương pháp, kĩ thuật dạy học khác trong học tập lịch sử đem lại tác dụng gì cho HS?
Giúp HS nắm nội dung bài học sâu và dễ nhất.
Nâng cao hiệu quả giáo dục cho người học.
Hình thành và phát triển các kĩ năng học tập lịch sử.
Phát triển năng lực cho người học.
Vận dụng kiến thức lịch sử vào thực tiễn cuộc sống.
Câu 6. Các em có thể sử dụng Poster lịch sử trong quá trình học để phát triển năng lực và nâng cao chất lượng các kỳ thi như thế nào?
Để học sinh học bài cũ.
Để học sinh tìm hiểu kiến thức mới.
Học sinh giải các bài tập ôn tập, sơ kết, tổng kết.
Học sinh giải đề thi học sinh giỏi.
Học sinh giải đề thi tốt nghiệp THPT.
Học sinh sử dụng để làm bài kiểm tra đánh giá thường xuyên, định kỳ.
Tham gia các hoạt động ngoại khóa.
Câu 7: Theo em nội dung chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” có vị trí như thế nào trong chương trình lịch sử 10?
A. Quan trọng	B. Không quan trọng	C. Bình thường
Câu 8 : Khi học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” trong chương trình lịch sử 10 các em gặp vấn đề nào khó khăn trong nội dung chương trình?
A. Kiến thức rời rạc.
B. Thiếu tính hệ thống.
C. Có những nội dung kiến thức trùng lặp.
D. Nội dung quá dài.
Ý kiến khác:.
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho giáo viên)
Nhằm cung cấp thông tin về việc tìm ra các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực để giúp HS dễ dàng hiểu bài khi học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT.
Kính mong các thầy cô vui lòng hợp tác và giúp đỡ bằng cách trả lời các câu hỏi sau đây (khoanh tròn câu trả lời đúng nhất):
Câu 1: Trường thầy/ cô đang công tác đã tiến hành hướng dẫn HS xây dựng và sử dụng Poster lịch sử để dạy học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT chưa?
A. Đã hướng dẫn HS xây dựng và sử dụng Poster lịch sử để dạy học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT.
B. Chưa hướng dẫn HS xây dựng và sử dụng Poster lịch sử để dạy học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT.
Câu 2: Theo thầy/ cô có nên sử dụng Poster lịch sử kết hợp với phương pháp, kĩ thuật tích cực trong dạy học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT
A. Có	B. Không
Câu 3: Trong dạy học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT, thầy (cô) gặp khó khăn gì không?
A. Có	B. Không
Câu 4: Theo thầy/ cô việc hướng dẫn HS xây dựng và sử dụng Poster lịch sử để dạy học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT có ý nghĩa như thế nào trong việc nâng cao chất lượng môn Lịch sử?
A. Quan trọng	B. Không quan trọng	C. Bình thường
Câu 5 : Khi hướng dẫn HS xây dựng và sử dụng Poster lịch sử để dạy học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT thầy (cô) thấy có vấn đề nào bất cập ?
A. Các phần mềm làm poster cần phải mua bản quyền.
B. HS lớp 10 còn bỡ ngỡ, chưa có nhiều kĩ năng làm việc nhóm.
C. Chưa có tài liệu hướng dẫn cụ thể về cách xây dựng và sử dụng poster lịch
sử.
D. Cơ sở vật chất, đồ dùng học tập của HS còn thiếu như: máy tính, máy in.
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho học sinh)
Nhằm cung cấp thông tin về việc tìm ra các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực để giúp HS dễ dàng hiểu bài khi học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT.
Mong các em HS vui lòng hợp tác bằng cách trả lời các câu hỏi sau đây (khoanh tròn câu trả lời đúng nhất)
Câu 1: Em đã sử dụng Poster lịch sử để học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT chưa?
A. Đã sử dụng Poster lịch sử để học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT.
B. Chưa sử dụng Poster lịch sử để học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT.
Câu 2: Khi học chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở Việt Nam” lớp 10 THPT, các em thường gặp khó khăn gì?
A. Kiến thức dàn trải, rơi rạc khó tiếp thu.
B. Nội dung lịch sử nặng về kiến thức, gây khó nhớ.
C. Kiến thức trừu tượng học sinh thường phải nhớ máy móc.
D. Chưa có cuốn tài liệu về poster lịch sử để sử dụng trong quá trình học.
Câu 3: Em cảm thấy thế nào khi được tiếp cận và sử dụng poster lịch sử trong quá trình học chuyên đề 2 sách chuyên đề lớp 10?
A. Hấp dẫn, hứng thú.	B. Khô khan, khó học.	C.	Không	hứng
thú.
Câu 4: Em có mong muốn, đề xuất gì đối với việc xây dựng và hướng dẫn sử
dụng poster lịch sử trong dạy học và đánh giá?
.
PHIẾU THĂM DÒ TÌM HIỂU Ý KIẾN HỌC SINH
VỀ VIỆC SỬ DỤNG POSTER TRONG DẠY HỌC CHUYÊN ĐỀ “BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN HOÁ Ở VIỆT NAM” LỚP 10 THPT
Họ tên học sinh: .(Có thể không ghi tên) Lớp: Sau khi được tham gia học xong chuyên đề “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá ở việt nam” lớp 10 THPT.
Em hãy vui lòng cho biết suy nghĩ của mình:
1/. Cảm nhận của em sau khi học chuyên đề này so với tiết học truyền thống theo tiết/bài trong sách giáo khoa?
.
 3/. Ý kiến đóng góp của em (nếu có)
.
Cảm ơn em!
Học sinh (Kí tên hoặc có thể không kí)
PHỤ LỤC 2
Bảng 1: Bảng khảo sát thái độ học tập của học sinh sau khi học chuyên đề
Trường
Năm học

Lớp
Không sử dụng phương pháp của đề tài

Lớp
Sử dụng phương pháp của đề tài
Thích
Không
thích
Dễ hiểu
Khó
hiểu
Thíc
h
Không
thích
Dễ hiểu
Khó
hiểu

THPT
Nguyễn Sỹ Sách

2022 -
2023

10D (44)

14/44
31,8%

30/44
68,2%

10/44
22,7%

34/44
77,2%

10C (44)
38/44
86,3
%

6/44
13,6%

39/44
88,6%
5/44
13,4
%
THPT
Phan Đăng

2022-
2023
10C2 (43)
10/43
23,3%
33/43
76,7%
13/43
30,2%
30/43
69,8%

10C1 (42)
37/42
88,1
5/42
11,9%
38/42
90,5%
4/42
9,5%
Lưu







%






10/41
31/41
11/41
30/41

36/39
3/39
37/39
2/39
THPT
2022-
10B




10C




Cát Ngạn
2023
(41)
24,3%
75,7%
26,8%
73,2%
(39)
92,3
7,7%
94,8%
5,2%








%



THPT
Yên Thành 3

2022-
2023
10A8 (42)
10/42
23,8%
32/42
76,2%
13/42
30,9%
29/42
69,1%

10A9 (42)
40/42
95,2
%
2/42
4,8%
40/42
95, 2%
2/42
4,8%
THPT
2022-

15/45
30/45
13/45
32/45
10D4
42/45
3/45
43/45
2/45
Thanh
2023
10D3




(45)




Chương

(45)
33,3%
66,7%
28,8%
71,2%

93,3
6,7%
95,5%
4,5%
3







%




PHỤ LỤC 3