SKKN Sử dụng các đoạn phim tư liệu kết hợp với tích hợp kiến thức văn học nhằm gây hứng học tập cho học sinh khi dạy bài 12 - Tiết 19, 20 “Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919 đến 1925” (Lịch sử lớp 12)

 dân trở thành động lực to lớn của cách mạng.
 	Hoặc: Sau khi học sinh nhóm 3 trình bày phần thảo luận, giáo viên nhận xét bổ sung thêm. Đặc biệt để làm bật thái độ chính trị của giai cấp này giáo viên có thể sử dụng một số câu ca dao:
Công nhân cao su đi dễ khó về
6 Trong trang này: hình ảnh chị Dậu được tham khảo trong TLTK [10]
Khi đi trai tráng khi về bủng beo.
Cao su đi dễ khó về
Khi đi mất vợ khi về mất con
Cao su xanh tốt lạ đời
Mỗi cây bón một xác người công nhân.
 (Phụ lục 7 - Nguồn: ca dao Việt Nam)[12].
 	Những câu ca dao này lột tả tình cảnh khốn khổ của những người công nhân Việt Nam thời đó. Họ bị đánh đập bóc lột rất tàn ác giữa “ rừng địa ngục”, lao động trong một môi trường rừng thiêng nước độc lại liên tục bị hành hạ. 
 	Sau khi nêu qua tình cảnh qua ca dao, chỉ ra đặc điểm chung và riêng của giai cấp công nhân Việt Nam xong, giáo viên đặt một số câu hỏi để học sinh tiếp tục khai thác vấn đề: ? Theo em với đời sống và tình cảnh như vậy giai cấp công nhân sẽ thể hiện thái độ chính trị của mình đối với cách mạng Việt Nam như thế nào?
 	? Tại sao giai cấp công nhân Việt Nam lại có thái độ cách mạng triệt để nhất và nhanh chóng vươn lên trở thành giai cấp lãnh đạo cách mạng?
 	Trên cơ cơ trả lời của học sinh giáo viên nhận xét và chốt ý:
 	- Giai cấp công nhân có 5 đặc điểm chung và riêng
	- Đây là giai cấp có thái độ chính trị đối với cách mạng triệt để nhất
	=> Cách mạng Việt Nam ngày càng phát triển, đến năm 1929 có 22 vạn người, trở thành giai cấp lãnh đạo cách mạng theo khuynh hướng tiến bộ của thời đại – khuynh hướng cách mạng vô sản.
	2.4.3. Đối với mục 2.3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc: Ở mục này giáo viên sử dụng kiến thức văn học để giới thiệu nội dung bài học và sử dụng phim tư liệu để học sinh làm rõ nội dung kiến thức bài học.
 	Ví dụ 1: Vận dụng kiến thức văn học để giới thiệu nội dung bài học.
 	Cho đến nay, việc mở bài hay dẫn vào bài ít được giáo viên chú ý, hoặc đôi khi việc mở bài còn mang tính hình thức nên hiệu quả chưa cao. Nhưng thực chất đây là một biện pháp rất hiệu quả để gây hứng thú cho học sinh chuẩn bị tiếp cận một nội dung mới của bài học.
 	Trước khi vào phần II.3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ 1919 -1925, giáo viên có thể thay đổi không khí lớp học bằng một trò chơi vui nhộn: Đọc thơ đoán nhân vật. Giáo viên sẽ chiếu một đoạn trích trong bài thơ “ Theo chân Bác” của Tố Hữu( giáo viên không giới thiệu tên bài thơ trước – vì nếu giáo viên nhắc tên bài thơ học sinh sẽ biết tên nhân vật):
[Từ đó, Người đi những bước đầu
Lênh đênh bốn biển một con tàu
Cuộc đời sóng gió, trong than bụi
Tay đốt lò, lau chảo, thái rau.
Mở mắt trông quanh, màu sắc mới
Những bờ bến lạ nước nông sâu
7 Trong trang này: các ví dụ được tham khảo trong TLTK [11], [12]
Á, Âu đâu cũng lòng trong đục
Vàng máu chia hai cảnh khổ giàu.
Muôn nỗi đời như ảnh trắng đen
Bâng khuâng đêm lạnh thức bên đèn
Một hòn gạch nóng nung tâm huyết
Một mẩu mì con nuôi chí bền]
 (Phụ lục 8 - Nguồn: Bài thơ theo chân Bác – Tố Hữu.)[11].
Hình ảnh giáo viên cho hs đọc thơ và đặt câu hỏi tìm nhân vật trong thơ.
( Phụ lục 9)
 	Sau khi học sinh đọc xong đoạn thơ trên màn hình xong giáo viên đưa ra câu hỏi tạo tình huống: Đoạn thơ này cô đang muốn nhắc tới nhân vật nào?
Hs trả lời gv hỏi tiếp: Những hình ảnh trong đoạn thơ gợi cho em biết gì về nhân vật ?
	Hs trả lời - Gv nhận xét: Như vậy đoạn thơ giới thiệu về Nguyễn Áí Quốc và quá trình ra đi tìm đường cứu nước của Người từ 1919 -1925. Vậy quá trình ấy cụ thể như thế nào cô mời các em cùng tìm hiểu ở mục II.3, Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ 1919 -1925.
	Cách dẫn vào nội dung mới này cũng thật sự hiệu quả trong việc thu hút học sinh và sẽ có tác dụng tái hiện lại một phần những khó khăn, vất vả trong quá trình ra đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc
	 Ví Dụ 2: Sử dụng phim tư liệu để gây hứng thú học tập và rút ra trọng tâm kiến thức ở mục 3.3.
 	Ở phần II.3, Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc: Đối với mục này kiến thức liên quan tới vị lãnh tụ có uy tín lớn đối với dân tộc Việt Nam nên các em học sinh cũng đã có những hiểu biết nhất định về nhân vật. Vì vậy để tránh sự chủ quan nhàm chán, và thu hút sự chú ý tuyệt đối tinh thần học tập của các em giáo viên thay việc trình bày miệng bằng việc tiếp tục chiếu cho học sinh một đoạn phim tư liệu về: “ Tiểu sử về cuộc đời và họat động của Nguyễn Ái Quốc (1890 -1925)” ( Phụ lục 10 - Nguồn từ những đoạn phim tư liệu về Chủ Tịch Hồ Chí Minh trong dạy học Lịch sử dân tộc ở trường THPT của PGS.TS Nguyễn Thị Côi và ThS Nguyễn Văn Hưởng)[8].
Hình ảnh học sinh xem đoạn phim tư liệu: tiểu sử và hoạt động của Nguyễn Ái Quốc(1919 -1925) ( Phụ lục 11)
	Sau khi xem xong giáo viên tổ chức cuộc phát vấn nhanh để làm rõ nội dung kiến thức bài học thông qua hệ thống câu hỏi:
?Bằng hiểu biết của em và đoạn phim vừa xem em hãy nêu những hiểu biết của em về tiểu sử của Nguyễn Ái Quốc?
	Học sinh trả lời - Gv nhận xét và và tiếp tục đặt câu hỏi
	?Em có nhận xét gì về hướng đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc so cới các bậc tiền bối?
 ?Tóm tắt những hoạt động chính của quá trình hoạt động cách mạng của Nguyễn Ái Quốc từ 1919 -1925?
	Học sinh trả lời – Giáoviên nhận xét và chốt ý
 Để kiểm tra nhanh xem học sinh có nắm được bài và bản chất hiện tượng lịch sử sau khi xem vi deo giáo viên phát phiểu học tập cho học sinh ( Phụ lục 12):
PHIẾU HỌC TẬP
Vai trò, công lao đầu tiên của Nguyễn Ái Quốc đối với cách mạng Việt Nam?
8 Trong trang này: ví dụ 2 được tham khảo trong TLTK [8]
2.Những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô có ý nghĩa như thế nào cho cách mạng Việt Nam về sau?
Hình ảnh học sinh trả lời phiếu học tập cho thấy đa số học sinh đều hiểu bài
( Phụ lục 13)
 Như vậy cũng nội dung này nếu giáo viên chỉ dạy theo sách giáo khoa và trình bày theo lối truyền thống không vận dụng công nghệ thông tin và phương pháp dạy học tích cực thì bài học sẽ diễn ra với xúc cảm nhàm chán, chủ quan, đơn điệu. Nhưng cũng là nội dung này và giáo viên sử dụng phim tư liệu sống về cuộc đời và hoạt động của Nguyễn Ái Quốc chắc chắn tiết học sẽ tạo ra một hứng thú học tập cho học sinh, các em sẽ rất xúc động khi mắt thấy tai nghe quãng thời gian của Bác lúc ra đi tìm đường cứu nước cho dân tộc. Các em sẽ ghi nhớ sự kiện về cuộc đời và hoạt động của Người một cách tốt nhất, đặc các em còn rút ra công lao to lớn đầu tiên và ý nghĩa của những hoạt động tại Liên Xô đối với cách mạng Việt Nam sau này.
2.5. Kiểm nghiệm thực tế:
2.5.1. Phương pháp kiểm nghiệm:
 	Để hiểu rõ thực tiễn việc “ Sử dụng các đoạn phim tư liệu kết hợp vận dụng tích hợp kiến thức văn học ” khi áp dụng vào dạy học bài 12 tiết 19,20: “Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919 -1925”(Lịch sử 12 cơ bản) nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh thu được kết quả một cách khách quan. Giáo viên đã tiến hành phát phiếu điều tra, khảo sát thực tế mức độ hứng thú học tập của học sinh ở 2 lớp được chọn dạy thực nghiệm 12A5 và 12A6 ở trường THPT Hoằng Hoá 4 với câu hỏi : Em có thích giờ học của tiết 19,20 bài 12: 
“ Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919 -1925”(Lịch sử 12 cơ bản) không?” và các em sẽ trả lời với 3 mức độ (Rất thích, bình thường, không thích). 
2.5.2. Kết quả kiểm nghiệm:
* Đối với lớp thực nghiệm:
Bảng 2: Bảng thống kê về mức độ hứng thú học tập của học sinh sau khi học tiết 19,20 bài 12: “ Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919 -1925”(Giáo viên vận dụng tích hợp kiến thức văn học và các đoạn phim tư liệu). kết quả thu được như sau:
Lớp

Sĩ số
Mức độ hứng thú
Rất thích
Bình thường
Không thích
SL
%
SL
%
SL
%
12A5
40
25
62,5
12
30
3
7,5
12A6
38
23
60,5
11
28,9
4
10,6
Tổng
78
48
61,5
23
29,5
7
9
 Dựa vào bảng ta thấy sự yêu thích của học sinh ở 2 lớp thực nghiệm đối với giờ học như sau: Có 61,5 % học sinh lựa chọn rất thích, trong khi đó số học sinh không thích chỉ có 9 % . Như vậy, số học sinh lựa chọn thích và không thích chênh lệch khá cao Với kết quả trên, cho thấy chất lượng dạy học lớp thực nghiệm luôn cao hơn lớp đối chứng, học sinh ở lớp thực nghiệm nắm vững kiến thức hơn lớp đối chứng. Ở lớp thực nghiệm, không khí học tập rất sôi nổi, các em tích cực sử dụng kiến thức của môn văn học để giải thích, chứng minh nội dung kiến thức của tiết học. Các em ở lớp thực nghiệm hăng hái phát biểu, xây dựng bài, tiếp thu bài nhanh và hiểu bài sâu sắc.
 	 Vì vậy, thực tế cho thấy việc “ Sử dụng các đoạn phim tư liệu kết hợp với vận dụng tích hợp kiến thức văn học” nhằm gây hứng thú học cho học sinh trong dạy học Lịch sử ở trường THPT Hoằng Hoá 4 như đề tài đưa ra đã đem lại hiệu quả cao trong việc giúp học sinh lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc đầy hứng khởi và điều đó đã khẳng định giả thuyết khoa học của đề tài là hoàn toàn đúng. 
3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
3.1. Kết luận:
 Từ kết quả thu được và hơn nữa từ bản thân môn Lịch sử (một môn học quan trọng trong nền giáo dục Việt Nam). Thiết nghĩ việc ứng dụng công nghệ thông tin và tích hợp, lồng ghép các nội dung kiến thức liên quan vào bài học là không khó, hoàn toàn có tính khả thi trong viêc phát huy hơn nữa khả năng tự học của người học, cũng như góp phần hình thành và rèn luyện các kỹ năng sống cho học sinh, đáp ứng được mục tiêu giáo dục hiện nay.
 Do đó, dạy học theo chủ đề “Vận dụng tích hợp kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực” là một trong những nguyên tắc quan trọng trong dạy học nói chung và dạy học môn Lịch sử nhất là dạy học bài 12 tiết 19,20: “ Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919 -1925” (Lịch sử 12 cơ bản) nói riêng, đây được coi là một quan niệm dạy học hiện đại nhằm phát huy tính tích cực của học sinh, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục.
 Vận dụng kiến thức liên môn kết hợp với một số kĩ thuật dạy học tích cực, phim tư liệu hình ảnh minh hoạ có hiệu quả không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức sâu sắc, mà còn phát triển kĩ năng học tập và tình cảm, nhận thức của học sinh đối với bộ môn, tự bản thân các em thấy đây là môn học thực sự bổ ích, giúp các em hình thành thế giới quan duy vật và phương pháp luận biện chứng, biết sống có lí tưởng, có mục đích, sống là để cống hiến, đồng thời đã góp phần nâng cao được hiệu quả vận dụng kiến thức liên môn, kĩ thuật dạy học, hình ảnh minh hoạ trong trường trung học phổ thông hiện nay. 
3.2. Đề xuất:
 	Từ kết quả nghiên cứu đã đạt được trên đây, tôi xin mạnh dạn đề xuất một số kiến nghị sau:
 	Môt là: Đối với Bộ Giáo dục và Đào taọ.
 + Nội dung sách giáo khoa đã có nhiều đổi mới, nhưng đối với các bộ môn có nội dung liên quan mà trùng lặp cần phải lược bớt.
 + Nội dung sách giáo khoa Lịch sử còn khô khan, nặng về trình bày kiến thức và lí luận. Vì vậy, theo tôi cần bổ sung các tài liệu tham khảo có kiến thức liên môn vệ tinh để sách giáo khoa thực sự phong phú, hấp dẫn đối với cả người dạy và người học. 
 Hai là: Đối với Sở Giáo dục và đào tạo.
 + Cần tổ chức tập huấn cho giáo viên về việc đổi mới phương pháp, ứng dụng CNTT vào giảng dạy mang tính thường xuyên.
 + Cần cung cấp kinh phí để các trường tổ chức hoạt động ngoại khoá cho học sinh.
 + Cần tăng thời lượng môn Lịch sử 10,11,12 để các giáo viên có thể thoải mái hơn trong việc giảng dạy góp phần nâng cao hiệu quả học tập cho học sinh.
 + Bên cạnh đó, đề nghị cấp quản lí không nên kiểm tra các loại hồ sơ, sổ sách, nếu bỏ việc kiểm tra này, giáo viên được giải phóng năng lượng và tâm lí, tạo ra một môi trường sư phạm lành mạnh, khi đó giáo viên có thêm thời gian cho việc tự đào tạo, học hỏi, trau rồi chuyên môn một cách tích cực.
 Ba là: Đối với nhà trường.
 +Tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất trang thiết bị hỗ trợ giáo viên trong giảng dạy
 +Tổ chức các cuộc thi làm đồ dung dạy học, cuộc thi giáo viên giỏi để nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên.
 + Cần quản lí kế hoạch giảng dạy, giáo viên việc lên lớp và vấn đề thao giảng của giáo viên.
 + Khuyến khích giáo viên (trong tổ, nhóm) chủ động trong việc giảng dạy, kiêmt trađảm bảo chất lượng học tập cho học sinh.
 + Cân đối kinh phí tổ chức ngoại khoá cho học sinh.
 + Có chế độ khen thưởng kịp thời đối với những giáo viên có nhiều sáng kiến kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy
 	 Bốn là: Đối với giáo viên.
 + Chủ động, mạnh dạn trong việc giảng dạy ( thay đổi phương pháp , đóng góp ý kiến nâng cao, hiệu quả, giảng dạy, sáng kiến kinh nghiệm...) đảm bảo chất lượng giảng dạy và học có tinh thần trách nhiệm trong việc của mình.
 + Cần phối hợp nhiều phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực trong quá trình dạy học, đối mới phương pháp theo hướng tích cực hoá người học.
 + Cần tạo bầu không khí thoải mái tích cực tronh giờ học, tạo mối quan hệ gần gũi thân thiết với học sinh
 + Tạo mọi điều kiện để học sinh tương tác lẫn nhau, học sinh bày tỏ ý kiến và bảo vệ ý kiến của mình.
 + Với kết quả của đề tài này, tôi mong rằng các bạn đồng nghiệp quan tâm, chia sẻ và đặc biệt là đối với giáo viên bộ môn Lịch sử cũng như các môn học xã hội có thể ứng dụng đề tài này vào việc dạy học bộ môn ở nhiều bài khác nhau để tạo hứng thú và nâng cao kết quả học tập cho học sinh.
 Năm là: Đối với học sinh.
 + Học sinh cần phải có nhu cầu và động cơ đúng đắn, luôn ý thức được việc học tập là những tiền đề rất quan trọng để các em bước vào ngưỡng cửa của cuộc đời.
 + Học sinh cần có tinh thần tự giác học tập, hợp tác, phối hợp trong giờ học với giáo viên. 
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 30 tháng 05 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác.
Người viết
 Nguyễn Thị Thủy
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phương pháp dạy học môn Lịch sử tập I, II (Phan Ngọc Liên chủ biên và Trịnh Đình Tùng, Nguyễn Thị Côi) NXB ĐHSP Hà Nội.
2. Dạy học các môn theo quan điểm liên môn: Tạp chí nghiên cứu giáo dục.
3. Công văn số 7736/BGDĐT-GDTrH ngày 14/11/2012 Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo
4.Quyết định: 16/2006/QĐ-BGDĐT.
5. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khoá XI về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo.
6. Sách giáo khoa và sách giáo viên Lịch sử 12 cơ bản, Chuẩn kiến thức kỹ năng Lịch sử 12 cơ bản.
7. Sách giáo khoa văn học lớp 8.
8. PGS. TS Nguyễn Thị Côi, ThS. Nguyễn Mạnh Hưởng - Những đoạn phim tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử dân tộc ở trường phổ thông 
9.ThS. Nguyễn Mạnh Hưởng, ThS Nguyễn Văn Ninh - Những đoạn phim tư liệu trong dạy học lịch sử dân tộc (1858 - 1945).
10. Mạng internet (Youtube.com)
11. Bài thơ: “ Theo chân Bác” –Tố Hữu, in trong tập “ Ra Trận” xuất bản năm 1972.	
12. Ca dao Việt Nam.
Báo cáo các đề tài SKKN 
đã được hội đồng khoa học ngành xếp loại.
Họ tên: Nguyễn Thị Thủy
Ngày sinh: 30/10/1983
Ngày vào ngành: 01/12/2005
Chức vụ: Giáo viên
Môn giảng dạy: môn Lịch sử.
Đơn vị: Tổ Sử - Địa – Công dân , Trường THPT Hoằng Hóa 4.
TT
Tên đề tài
Cấp ĐG
Kết quả XL
Năm ĐGXL

1

Kinh nghiệm sử dụng hệ thống câu hỏi để phát huy tính tích cực trong dạy học Lịch sử bậc THPT

HĐKH ngành

C

2012 - 2013

2

Cuộc thi dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên TH cấp Tỉnh 
HĐKH ngành

C

2013 – 2014
 Hoằng Hóa, ngày 30/05/2017
	 Nguyễn Thị Thủy