SKKN Sử dụng kiến thức về “Liên minh châu Âu” ở môn Địa lí lớp 11 và kiến thức về “Tây Âu” thuộc môn Lịch sử lớp 12 để xây dựng thành chủ đề dạy học tích hợp liên môn “Tây Âu và Liên minh châu Âu từ sau chiến tranh”

 nhân
Phiếu học tập cá nhân nhóm 4
Họ và tên:.
Lớp:..
Nội dung câu hỏi
- Những nét chính về tình hình kinh tế và đối ngoại của Tây Âu trong thập kỉ 90?...........................................................................................................................
- Nét nổi bật trong chính sách đối ngoại của các nước Tây Âu từ 1991 đến nay?
.
* Sản phẩm của nhóm 4
Giai đoạn
Kinh tế - KHKT
Đối ngoại
1991-2000


SẢN PHẨM MONG MUỐN CỦA HỌC SINH
Giai đoạn
Kinh tế - KHKT
Đối ngoại
1945-1950
- Thiệt hại nặng nề sau chiến tranh, sản xuất bị đình đốn
- Từ 1950, phục hồi bằng trước chiến tranh nhờ kế hoạch Mác-san
- Thân Mĩ
- Tìm cách trở lại các thuộc địa cũ
- Đối trọng với các nước XHCN
1950-1973
- Kinh tế phát triển mạnh trở thành 1 trong 3 trung tâm kinh tế, tài chính của thế giới. (đầu 70: Đức t3, Anh: t4, Pháp: t5 )
- Cố gắng đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại
- Buộc phải công nhận độc lập của nhiều thuộc địa
1973-1991
- Tác động của khủng hoảng 1973, nhiều nước lâm vào suy thoái, mất ổn định
- Bị các nước NIC, Mĩ, Nhật cạnh tranh
- Quan hệ Tây Đức và Đông Đức hòa dịu (phá bỏ bức tường Béc-lin, thống nhất nước Đức)
- Định ước an ninh và hợp tác Châu Âu được kí
1991-2000
- Kinh tế được phục hồi (A: 3,8%, P: 3,8%, Đ: 2,9%)
- Liên minh Châu Âu phát triển mạnh (chiếm 1/3 tổng sản phẩm công nghiệp thế giới.
- Sau thời kì chiến tranh lạnh, nhiều nước độc lập trong quan hệ với Mĩ
- Mở rộng quan hệ với các nước Á, Phi, Mĩ Latinh

Hoạt động 2: Liên minh châu Âu 
Nội dung:
+ EU – Liên minh khu vực lớn nhất thế giới
+ EU – Hợp tác, liên kết để cùng phát triển
+ Vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới
Hoạt động 2.1. EU- LIÊN MINH KHU VỰC LỚN NHẤT THẾ GIỚI
a. Hình thức: phát vấn, đàm thoại
b. Tiến trình thực hiện 
Bước 1. Học sinh quan sát hình ảnh để nêu được:
1. Quá trình hình thành và phát triển của EU, Mục tiêu và cơ cấu tổ chức.
- Em biết gì về sự ra đời và phát triển của EU?
- Em hãy cho biết mục tiêu và cơ cấu tổ chức của EU?
2. Vị thế của EU trong nền kinh tế thế giới
- Chứng minh EU là một trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới
- Nêu vai trò của Eu trong thương mại quốc tế
- Phân tích vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới
HỘP THÔNG TIN CHO HỌC SINH 
Được cung cấp tại Phụ lục 3
Yêu cầu: 
- Những thông tin, hình ảnh này cho em những hiểu biết gì về quá trình hình thành và phát triển của EU? Mục tiêu và cơ cấu tổ chức của EU? 
- Vị thế của EU trong nền kinh tế thế giới?
Bước 2. Giáo viên và học sinh cùng bình luận và thống nhất những nét chính
SẢN PHẨM MONG MUỐN CỦA HỌC SINH
I. Quá trình hình thành và phát triển của EU; mục tiêu và cơ cấu tổ chức.
1. Sự ra đời và quá trình phát triển:
- 18-4-1951: cộng đồng than – thép Châu Âu
- 25-3-1957: Cộng đồng năng lượng nguyên tử Châu Âu và “cộng đồng kinh tế Châu Âu” thành lập
- 1-7-1967: 3 tổ chức được hợp nhất thành EC
- 1993: Đổi thành Liên minh Châu Âu (EU) với 15 nước thành viên
- 1-1999: phát hành đồng tiền chung
- 1-2002: lưu hành đồng tiền chung
- 5-2004: số thành viên là 25
- 1-2007: -------------------27
=> EU được mở rộng theo các hướng khác nhau trong không gian địa lí. Mức độ liên kết, thống nhất ngày càng cao.
2. Mục tiêu và cơ cấu tổ chức:
- Mục tiêu: hợp tác kinh tế, tiền tệ, chính trị, đối ngoại và an ninh chung. Xây dựng và phát triển một khu vực tự do lưu thông hàng hoá, dịch vụ, con người, tiền vốn giữa các nước thành viên và liên minh toàn diện
- Cơ cấu tổ chức: 5 cơ quan chính và các ủy ban chuyên môn
II. Vị thế của EU trong nền kinh tê thế giới
1. EU- một trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới
- EU là một trong 3 trung tâm kinh tế lớn nhất trên thế giới.
- EU đứng đầu thế giới về GDP (2004: EU 12690,5 tỉ USD).
- Dân số chỉ chiếm 7,1% dân số thế giới nhưng chiếm 31% tổng GDP của thế giới và tiêu thụ 19% năng lượng của thế giới (2004).
2. EU- tổ chức thương mại hàng đầu thế giới
- EU đứng đầu thế giới về thương mại, chiếm 37,7% giá trị xuất khẩu của thế giới (2004).
- Tỷ trọng của EU trong xuất khẩu thế giới và tỷ trọng xuất khẩu/ GDP của EU đều dứng đầu thế giới, vượt xa Hoa Kì, Nhật Bản.
- Là bạn hàng lớn nhất của các nước đang phát triển.

Hoạt động 2.2. EU – HỢP TÁC LIÊN KẾT ĐỂ CÙNG PHÁT TRIỂN
a. Hình thức: phát vấn, đàm thoại
b. Tiến trình thực hiện 
Bước 1. Học sinh quan sát hình ảnh để nêu được:
I. Thị trường chung châu Âu
- EU thiết lập thị trường chung từ khi nào?
- Nội dung của 4 mặt tự do lưu thông là gì?
- Việc thực hiện 4 mặt tự do lưu thông có ý nghĩa như thế nào đối với phát triển EU?
- Xác định các mốc quan trọng của liên minh tiền tệ châu Âu.
- Nêu lợi ích của việc sử dụng đồng tiền chung và lấy dẫn chứng cụ thể làm rõ lợi ích này.
II. Hợp tác trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ
- Cơ quan hàng không vũ trụ châu Âu thành lập năm nào? Cơ quan này đã làm được những thành công gì?
- Cho biết các nước sáng lập ra tổ hợp công nghiệp hàng không E-bớt
- Tình hình phát triển và vị thế của tổ hợp E-bớt.
- Mô tả về sự hợp tác giữa các nước EU trong sản xuất máy bay E-bớt.
- Các nước EU đã hợp tác với nhau như thế nào trong lĩnh vực về giao thông vận tải?
III. Liên kết vùng ở châu Âu (EUROREGION)
- Tìm hiểu nội dung của khái niệm liên kết vùng.
- Nêu ý nghĩa của liên kết vùng mang lại?
- Năm 2000 EU có bao nhiêu liên kết vùng?
- Phân tích lược đồ 7.9 SGK:
+ Xác định vị trí, phạm vi của liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ.
+ Nêu lợi ích liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ.
* Quan hệ Việt Nam - EU
HỘP THÔNG TIN CHO HỌC SINH 
Được cung cấp tại Phụ lục 4
Yêu cầu: Những thông tin này cho em những hiểu biết gì về EU – Hợp tác, liên kết để cùng phát triển.
I. Thị trường chung châu Âu
II. Hợp tác trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ
III. Liên kết vùng ở châu Âu (EUROREGION) 
Bước 2. Giáo viên và học sinh cùng bình luận và thống nhất những nét chính
SẢN PHẨM MONG MUỐN CỦA HỌC SINH
I. Thị trường chung châu Âu
1. Tự do lưu chuyển
EU thiết lập thị trường chung châu Âu từ 01/01/1993
Bốn mặt tự do lưu thông và ý nghĩa của tự do lưu thông là:
2. Euro(ơrô) - Đồng tiền chung của EU
a. Thực trạng sử dụng
- Từ tháng 11-1999, nhiều nước EU sử dụng đồng Ơrô như là đồng tiền chung của EU.
- Năm 2004 đã có 13 nước sử dụng đồng Ơ-rô
b. Ý nghĩa (lợi ích) của việc sử dụng đồng tiền chung - Ơ-rô
- Nâng cao sức cạnh tranh của thị trường chung Châu Âu
- Xóa bỏ những rủi ro khi chuyển đổi tiền tệ
- Tạo thuận lợi cho việc chuyển giao vốn trong EU
- Đơn giản hoá công tác kế toán của các cty đa quốc gia
II. Hợp tác trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ
Các dự án hợp tác 
1. Sản xuất máy bay E-bớt
2. Đường hầm gt dưới biển Măng-sơ
Nội dung - quy trình hợp tác
HT chặt chẽ với nhau trong việc chế tạo các bộ phận máy bay E-bớt
Xây dựng đường hầm nồi liền Anh với châu Âu lục địa
Các bên tham gia 
- Anh - Pháp - Đức -Tây Ban Nha và một số nước khác.
- Trụ sở: Tu-lu-dơ (Pháp)
- Anh - Pháp
- Hoàn thành 1994
Lợi ích do dự án đem lại
Phát huy thế mạnh mỗi nước, áp dụng những công nghệ tiên tiến nhất. Tăng sức cạnh tranh
- Rút ngắn thời gian giảm chi phí vc
- Hàng hóa lưu thông thuận tiện dễ dàng

III. Liên kết vùng ở châu Âu (EUROREGION)
1. Khái niệm Euroregion:
 Là liên kết vùng ở châu Âu chỉ một khu vực biên giới ở châu Âu mà ở đó các hoạt động hợp tác, liên kết về các mặt giữa các nước khác nhau đã được thực hiện và đem lại lợi ích cho các thành viên tham gia. Năm 2004 EU có khoảng 140 liên kết vùng.
2. Liên kết vùng Masơ-Rai nơ
- Vị trí: khu vực biên giới 3 nước Hà Lan,Đức, Bỉ.
- Lợi ích: 
+ Có khoảng 30.000 người/ ngày đi sang các nước láng giềng làm việc.
+ Các trường Đại học tổ chức khoá đào tạo chung.
+ Các con đường xuyên biên giới được xây dựng. 
- Ý nghĩa của liên kết vùng
+ Phát huy được những lợi thế, khắc phục những hạn chế riêng của mỗi nước 
+ Tăng cường quá trình liên kết và nhất thể hoá ở EU
+ Tăng cường tình đoàn kết hữu nghị giữa các nước trong khu vực
* Quan hệ Việt Nam – EU:
10 - 1990 Việt Nam và EU đặt quan hệ ngoại giao chính thức
Hoạt động 2.3. VAI TRÒ CỦA EU TRONG NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI 
a. Hình thức: phát vấn, đàm thoại
b. Tiến trình thực hiện 
Bước 1. Học sinh quan sát hình ảnh để nêu được:
- Ý nghĩa việc hình thành một EU thống nhất.
- Vai trò của EU trong nề kinh tế thế giới
HỘP THÔNG TIN CHO HỌC SINH 
Được cung cấp tại Phụ lục 5
Yêu cầu: 
Những thông tin dưới đây và những hiểu biết của bản thân, hãy cho biết việc hình thành thị trường chung châu Âu và việc sử dụng chung đồng Euro đã tạo ra những thuận lợi và khó khăn gì cho các nước thành viên EU? Vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới?

Bước 2. Giáo viên và học sinh cùng bình luận và thống nhất những nét chính
SẢN PHẨM MONG MUỐN CỦA HỌC SINH
I. Ý nghĩa việc hình thành một EU thống nhất
* Thuận lợi:
- Tăng cường tự do lưu thông: người, hàng hóa, yiền tệ và dịch vụ.
- Thúc đẩy và tăng cường quá trình nhất thể hóa EU về các mặt kinh tế, xã hội.
- Tăng thêm tiềm lực và khả năng cạnh tranh kinh tế của toàn khối EU.
- Sử dụng đồng tiền chung có tác dụng thủ tiêu những rũi ro do chuyển đổi tiền tệ, tạo thuận lợi cho lưu chuyển vốn và đơ giản hóa công tác kế toán của các doanh nghiệp đa quốc gia.
* Khó khăn:
 Việc chuyển đổi sang đồng ơ-rô có thể xẩy ra tình trạng giá hàng tiêu dùng tăng cao và dẫn tới lạm phát.
II. Vai trò của EU trong nề kinh tế thế giới
- EU chỉ chiếm 2.2% diện tích lục địa tren Trái Đất và 7,1% dân số thế giới nhưng chiếm tới:
+ 31% GDP của toàn thế giới (2004).
+ 26% sản lượng ô tô thế giới.
+ 37,7% xuất khẩu của thế giới.
+ 19,9% mức tiêu thụ năng lượng của toàn thế giới.
- So sánh với Hoa Kì và Nhật Bản
+ Có GDP cao hơn Hoa Kì và Nhật Bản.
+ Tỷ trọng của EU trong xuất khẩu của thế giới và tỷ trọng xuất khẩu/ GDP đứng đầu thế giới, vượt xa Hoa Kì và Nhật Bản.
+ Xét về nhiều chỉ tiêu, EU đứng đầu thế giới, vượt trên Hoa Kì và Nhật Bản.

Hoạt động 3: Củng cố
Dựa vào nội dung bài học em hãy cho biết: 
- Tại sao nói Tây Âu là một trong 3 trung tâm kinh tế-tài chính lớn nhất thế giới nửa sau thế kỉ XX ?
- Chứng minh khối EU là biểu hiện rõ nhất của xu hướng khu vực hóa, quốc tế hóa trong thời đại ngày nay ?
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. 
Qua triển khai cách thức tổ chức dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn này của tôi đã giúp chất lượng học tập của học sinh được nâng lên rõ rệt. Các em tích cực, chủ động trong việc tiếp thu, tìm hiểu và làm chủ kiến thức của mình, tạo sự hứng thú, yêu thích đối với môn lịch sử hơn. Bên cạnh đó nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên. Giáo viên không còn là người truyền thụ kiến thức mà là người tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học của học sinh cả ở trong và ngoài lớp học, vì vậy giáo viên các bộ môn liên quan có điều kiện và chủ động hơn trong việc phối hợp, hỗ trợ nhau trong dạy học. Từ đó đưa chất lượng giáo dục của nhà trường không ngừng được nâng cao. Tôi cùng với nhóm chuyên môn đã thực hiện đối với bộ môn Lịch sử lớp 12 ở học kì I năm học 2015- 2016 đã đạt kết quả rất khả quan. 
Kết quả cụ thể:
* Đối với học sinh:
- Năng lực chung:
+ Tự học, tư duy tổng hợp, giải quyết vấn đề
+ Giao tiếp
+ Năng lực hợp tác trong học tập
- Năng lực chuyên biệt:
+ Các em đã biết vận dụng kiến thức tổng hợp của môn địa lí và lịch sử vào giải quyết vấn đề cụ thể về Tây Âu và Liên minh châu âu từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay. 
+ Các em được chủ động tìm hiểu kiến thức về Tây Âu và Liên minh châu âu từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay nên ít phải ghi nhớ kiến thức một cách máy móc. 
+ Điều quan trọng hơn là với việc triển khai cách thức tổ chức dạy học theo chủ đề này các em không phải học lại nhiều lần cùng một nội dung kiến thức về Liên minh châu âu ở cả hai môn học địa lí và lịch sử. Không những vậy còn giải quyết tình trạng quá tải của chương trình, nhàm chán ở học sinh. Đồng thời các em có thêm kĩ năng tổng hợp kiến thức của môn đại lí và lịch sử.
+ Vận dụng tốt kiến thức vào cuộc sống và tạo cho các em kĩ năng sống cần thiết trong thời đại hội nhập. Việc tích hợp kiến thức môn địa lí và lịch sử giúp các em học sinh không chỉ giỏi một môn mà còn biết kết hợp kiến thức các môn học lại với nhau để trở thành một con người phát triển toàn diện.
 	* Đối với bản thân giáo viên: Việc thực hiện chủ đề này sẽ giúp người giáo viên không ngừng trau dồi kiến thức của môn địa lí để dạy bộ môn mình tốt hơn, đạt hiệu quả cao hơn. Đồng thời góp phần nâng cao kiến thức và kĩ năng sư phạm cho giáo viên. Bên cạnh đó giáo viên các bộ môn liên quan có điều kiện và chủ động hơn trong việc phối hợp, hỗ trợ nhau trong dạy học
* Đối với nhà trường: khi triển khai dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn này thì chất lượng sinh hoạt của tổ/nhóm chuyên môn được nâng cao và đổi mới đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Tăng cường các hoạt động trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về kế hoạch giáo dục theo định hướng phát triển năng lực học sinh thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ/nhóm.
C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
I. Kết luận
1. Những bài học kinh nghiệm:
- Để có thể xây dựng được chủ đề dạy học tích hợp liên môn có hiệu quả và chất lượng trong khi chưa có chương trình mới giáo viên cần phải rà soát chương trình các môn học có liên quan với nhau trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, tìm ra những kiến thức chung để xây dựng thành các chủ đề dạy học tích hợp liên môn.
- Sau khi xây dựng được chủ đề dạy học giáo viên lên kế hoạch dạy học theo chủ đề cho phù hợp với điều kiện ở mỗi trường và mỗi địa phương.
- Để đạt kết quả cao trong dạy học theo chủ đề giáo viên cần áp dụng kĩ thuật dạy học phù hợp cho từng nội dung, từng phần trong tổ chức các hoạt động học (động não, khăn trải bàn, các mảnh ghép, phòng trang..). Đặc biệt là giáo viên phải có kế hoạch cụ thể về giao nhiệm vụ học tập, tự nghiên cứu của học sinh ở nhà và phải theo dõi, giám sát hoạt động học của học sinh, những khó khăn mà học sinh có thể gặp, các biện pháp giúp học sinh vượt qua khó khăn..
2. Khả năng ứng dụng và triển khai của sáng kiến kinh nghiệm
 	Từ kết quả học tập của các em tôi nhận thấy việc triển khai thực hiện dạy học chủ đề tích hợp kiến thức liên môn này là việc làm hết sức cần thiết, có hiệu quả rõ rệt đối với việc học của học sinh và giảng dạy của giáo viên. Cụ thể tôi đã thực hiện thử nghiệm đối với bộ môn Lịch sử lớp 12 ở học kì I năm học 2015- 2016 đã đạt kết quả rất khả quan. Chúng tôi sẽ thực hiện chủ đề này vào HKI của các năm học tiếp theo đối với học sinh lớp 12 và sẽ mở rộng hơn ở các khối lớp với các chủ đề khác nhau nữa. 
II. Kiến nghị
Các cấp lãnh đạo Sở, nhà trường quan tâm sâu sát, tạo điều kiện về cơ sở vật chất và tinh thần để chúng tôi tiếp tục được triển khai nhân rộng sáng kiến kinh nghiệm này và tiếp tục xây dựng những chủ đề tích hợp liên môn khác nhằm đáp ứng phần nào nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ
Phó hiệu trưởng
Đỗ Huy Thành
Thanh Hóa, ngày 15 tháng 5 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi viết, không sao chép nội dung của người khác.
Người viết SKKN
Phạm Thi Phương