SKKN Sử dụng phương pháp thảo luận nhóm kết hợp với một số kỹ thuật dạy học nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn Lịch sử 12

ân Pháp diễn ra trong hoàn cảnh nào?
HS trả lời, GV bổ sung, phân tích thêm
Hơn 1,4 triệu người chết
Mất gần 200 tỉ phrăng
Công, nông nghiệp đều sa sút, đồng phrăng mất giá...
GV: Xuất phát từ bối cảnh lịch sử nêu trên, em hãy cho biết cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp nhằm mục đích gì?
HS: Suy nghĩ trả lời Bước 2:
GV: Bổ sung,chốt ý:
GV: Nhằm mục đích khai thác nêu trên,chương trình khai thác thuộc địa lần hai bao gồm những nội dung gì?
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất.
Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp.
Hoàn cảnh lịch sử:
Một trật tự thế giới mới ra đời, có lợi cho Pháp
Pháp chịu hậu quả nặng nề từ chiến tranh thế giới thứ nhất.
1917, Cách mạng tháng Mười Nga thành công, Quốc tế Cộng sản ra đời, có tác động mạnh đến CMVN
àPháp tiến hành chương trình khai thác thuộc địa lần hai (1919- 1929).
b. Mục đích:
Bù đắp thiệt hại do chiến tranh gây ra.
Khôi phục địa vị của Pháp trong thế giới TBCN
c. Nội dung:
- Vốn đầu tư tăng nhanh: Từ 1924đến 1929 vốn đầu tư tăng 4 tỉ phrăng.

Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm học sinh
HS: Suy nghĩ trả lời
GV sử dụng lược đồ khai thác lần 2 của Pháp hướng dẫn học sinh tìm hiểu về nội dung CTKTTĐ lần II của Pháp.
GV: Mục đích phát triển GTVTcủa Pháp là gì?
HS: Suy nghĩ trả lời:(Phục vụ cho việc khai thác và quân sự)
GV: Hướng dẫn HS tìm hiểu một số thuế vô lí
GV: Em có nhận xét gì về chính sách khai thác thuộc địa lần hai của Pháp? Bước 3:
GV: Hãy cho biết những tác động của chính sách khai thác thuộc địa của Pháp đối với nền kinh tế Việt Nam?
Nông nghiệp: chủ yếu là trồng cao su. (tăng về diên tích và mở nhiều công ti mới)
Công nghiệp: chú trọng khai thác mỏ than..., ngoài ra đầu tư khai thác kẽm, thiết sắt...mở mang các ngành CN chế biến.
-Thương nghiệp: có bước phát triển mới.
Ngân hàng Đông Dương nắm toàn quyền chỉ huy kinh tế Đông Dương phát hành giấy bạc.
GTVT phát triển, các đô thị được mở rộng, dân cư đông hơn
Tăng thuế, đặt thêm nhiều thứ thuế mới
* Tác động:
Tích cực: Kinh tế nước ta có bước phát triển mới:kĩ thuật, nhân lực và đầu tư.
Tiêu cực: Kinh tế Phát triển không cân đối, bản chất của nền kinh tế vẫn không thay đổi, vẫn là nền kinh tế nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu và bị cột chặt vào nền kinh tế Pháp.
HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Những chuyển biến mới giai cấp xã hội ở Việt Nam.
Mục tiêu: giúp HS nắm được Những chuyển biến mới giai cấp xã hội ở Việt Nam.
Cách thức hoạt động
Đọc thêm
2. Các chính sách chính trị, văn hoá, giáo dục của thực dân Pháp.

Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm học sinh
Bước 1; Hoạt động: nhóm kết hợp kĩ thuật phòng tranh
Chia lớp 5 nhóm.
Ghi rõ nhiệm vụ lên bảng, giấy, gọi tên giao nhóm thực hiện
Nhiệm vụ của nhóm:
+ Nhóm 1: Tìm hiểu về những chuyển biến của giai cấp địa chủ phong kiến.
+ Nhóm 2: Tìm hiểu về những chuyển biến của giai cấp nông dân.
+ Nhóm 3: Tìm hiểu về những chuyển biến của giai cấp tiểu tư sản.
+ Nhóm 4: Tìm hiểu về những chuyển biến của giai cấp tư sản.
+ Nhóm 5: Tìm hiểu về những chuyển biến của giai cấp công nhân.
(Yêu cầu thể hiện dưới hình thức tranh vẽ)
Quy định thời gian làm việc nhóm (thời gian bắt đầu và kết thúc) thời gian trình bày trước lớp là 7 phút
HS: - Thảo luận và làm việc
Cử nhóm trưởng, thư ký trình bày ý tưởng nhóm hay biên bản thảo luận.
Giáo viên hướng dẫn học sinh làm việc:
Các nhóm (hoạt động nhóm) phác hoạ những ý tưởng về cách giải quyết vấn đề trên một tờ bìa và dán lên tường xung quanh lớp học như một triển lãm tranh.
HS cả lớp đi xem “triển lãm’’và có thể có ý kiến bình luận hoặc bổ sung.
Giáo viên phải kết nối được ý kiến các nhóm
Giúp đỡ để các nhóm thực hiện đúng yêu cầu, nhiệm vụ của nhóm.
Những chuyển biến mới giai cấp xã hội ở Việt Nam.
Kinh tế: Chuyển lên mục 1
Xã hội: tiếp tục phân hóa
Địa chủ phong kiến: Chỗ dựa của Pháp, cấu kết với Pháp để bóc lột nhân dân; địa chủ nhỏ, vừa có lòng yêu nước, tham gia cách mạng khi có điều kiện.
Nông dân: bị bần cùng hóa => là lực lượng hăng hái, đông đảo nhất của cách mạng.
Tiểu tư sản: Phát triển nhanh, gồm có học sinh,sinh viên, công chức...=> là lực lượng hăng hái trong phong trào dân tộc dân chủ.
Giai cấp tư sản: Số lượng ít, thế lực yếu... phân hóa thành:
+ Tư sản mại bản: cấu kết với đế quốc
+ Tư sản dân tộc: có tinh thần cách mạng nhưng không kiên định.
Giai cấp công nhân:
+ Ngày càng phát triển (năm 1929 có trên 22 vạn)
+ Bị thực dân áp bức, bóc lột nặng nề.
+ Có quan hệ gắn bó với nông dân.
+ Kế thừa truyền thống yêu nước của dân tộc, sớm chịu ảnh hưởng của trào lưu cách mạng vô sản.
à có đầy đủ khả năng để vươn lên nắm giữ ngọn cờ lãnh đạo cách mạng Việt Nam.

Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm học sinh
Nếu các nhóm đảm bảo được yêu cầu, nội dung, thời gian kế hoạch thảo luận nhóm hay ngược lại giáo viên cũng phải là người rút kinh nghiệm (ưu điểm, hạn chế cần khắc phục) khen
ngợi những nhóm, thành viên làm việc tích cực đạt kết quả cao.

- Cuối cùng, thông qua các hình ảnh mà các nhóm trưng bày và thuyết trình, giáo viên chốt lại kiến thức


Bước 2: HĐ cá nhân
- GV: Sự phân hóa XH VN lúc bấy giờ, chứng rỏ XH ta tồn tại nhiều mâu thuẩn trong đó mâu thuẩn cơ bản nhất là gì?

=>XH VN tồn tại nhiều mâu thuẩn, trong đó mâu thuẩn chủ yếu là giữa dân tộc VN với ĐQ Pháp và bọn phản động và tay sai.
- HS trả lời theo gợi ý của GV

- GV:Nhận xét, bổ sung, phân tích, chốt ý.


II. Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919-1925
Mục: II, 1: Hướng dẫn HS đọc thêm.
1. Hoạt động của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh và một số người Việt Nam sống ở nước ngoài
LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG
Mục tiêu: củng cố kiến thức bài học và kiểm tra khả năng nhận biết thông hiểu và vận dụng các kiến thức trong bài để giải quyết các tình huống,vấn đề mới.
Cách thức hoạt động Bước 1:: GV ra bài tập
Hãy khoanh tròn chữ cái trước ý đúng.
Sự kiện có ảnh hưởng tích cực đến phong trào cách mạng Việt Nam trong những năm 1919- 1925 là
Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc.
các nước thắng trận họp hội nghị ở Vecxai - Oasinhtơn để bàn về hoà bình thế giới.
Cách mạng tháng Mười Nga thành công, nước Nga Xô viết ra đời.
Pháp thực hiện chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai ở Việt Nam.
Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai, Pháp đẩu tư vốn nhiều nhất vào ngành
đồn điền trồng cao su.	C. giao thông vận tải.
công nghiệp khai mỏ.	D. ngân hàng.
Hậu quả lớn nhất về kinh tế do chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của Pháp là
các ngành, các vùng kinh tế phát triển không đều.
một số ngành kinh tế có nguy cơ bị thui chột.
Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ hàng hoá của Pháp.
nguồn ngân sách Pháp thu được từ thuế ngày một tăng.
Bước 2; GV yêu cầu HS trả lời
3. Dự kiến sản phẩm học sinh: 1C, 2A, 3C
TÌM TÒI/ MỞ RỘNG:
Mục tiêu:: giúp HS không dừng lại những gì học trong bài mà cần tiếp tục tự học và vận dụng kiến thức để giải quyết những vấn đề trong thực tiễn cuộc sống
Cách thức hoạt động Bước 1:GV ra câu hỏi
Hãy phân tích những ảnh hưởng của tình hình thế giới đến phong trào cách mạng Việt Nam kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.
Bước 2. Yêu cầu HS khá, giỏi trả lời
Dự kiến sản phẩm học sinh
Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc -> Pháp tăng cường chính sách cai trị và khai thác thuộc địa. Bộ máy đàn áp, cảnh sát, mật thám, nhà tù hoạt động ráo riết. Ngoài ra còn cải cách chính trị - hành chính: đưa thêm người Việt vào làm các công sở, lập Viện dân biểu. -> Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở Việt Nam.
Sự thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga đã có tác động gắn phong trào giải phóng dân tộc ở các nước phương Đông với phong trào công nhân ở các nước phương Tây cùng đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc. Sự thành lập Quốc tế Cộng sản (3-1919) đánh dấu một giai đoạn mới trong sự phát triển của phong trào cách mạng thế giới. Những sự kiện này đã tác động mạnh mẽ đến sự lựa chọn con đường giải phóng dân tộc của Nguyễn Ái Quốc.
Sự ra đời của hàng loạt các đảng cộng sản như: Đảng Cộng sản Pháp (1920), Đảng Cộng sản Trung Quốc (1921) tạo điều kiện thuận lợi cho việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam.
GIÁO ÁN SỐ 02
Bài 16
PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC VÀ TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM (1939 - 1945). NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ
CỘNG HOÀ RA ĐỜI (Tiết 1)
MỤC TIÊU
Kiến thức
Nắm được những nét cơ bản về tình hình kinh tế, xã hội Việt Nam trong những năm 1939 - 1945, qua đó thấy được yêu cầu giải phóng dân tộc đặt ra một cách cấp thiết.
Chủ trương chuyển hướng đấu tranh của Đảng trong giai đoạn này
Những cuộc khởi nghĩa đầu tiên trong thời kỳ đấu tranh mới.
Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng xác định kiến thức cơ bản, sự kiện cơ bản
Kỹ năng phân tích, so sánh, đánh giá các sự kiện lịch sử
Thái độ:
Bồi dưỡng niềm tin vào sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của Đảng, với đường lối, chủ trương đúng đắn sáng tạo
Nhằm nâng cao nhiệt tình cách mạng, trân trọng, giữ gìn và phát huy thành quả Cách mạng tháng Tám
Năng lực hướng tới: HS hiểu được cuộc CTTG 2 đang diễn ra, tình hình rất cấp bách Đảng ta phải đặt nhiệm vụ GPDT lên hàng đầu...
CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
Chuẩn bị của giáo viên: Một số tư liệu: Phim về Chiến tranh thế giới thứ 2, tranh ảnh quân Nhật tấn công Lạng Sơn...
Chuẩn bị của học sinh: SGK, vở ghi, vở soạn.
TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
KHỞI ĐỘNG:
Mục tiêu: giúp HS huy động vốn kiến thức và kĩ năng đã có để chuẩn bị tiếp nhận kiến thức và kĩ năng mới, còn nhằm tạo ra hứng thú và và một tâm thế tích cực để HS bước vào bài học mới.
Cách thức hoạt động: nhóm kết hợp kỹ thuật KWL
Bước 1: GV cho học sinh xem một số hình ảnh về Chiến tranh thế giới II, Nước Pháp trong CTTGII, Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh để giới thiệu bài học.
Chiến tranh thế giới II
Nước Pháp trong CTTGII
Cách mạng Tháng Tám 1945 ở Việt Nam
Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh
Sau đó, phát phiếu học tập cho HS theo mẫu:
K
(Điều đã biết)
W
(Điều muốn biết)
L
(Điều đã học được sau bài học)







Tên bài học: .. Tên học sinh:  Lớp: .
Bước 2: Hướng dẫn học sinh điền vào phiếu học tập.
Yêu cầu học sinh viết vào cột K những gì em biết liên quan đến nội dung bài học.
Sau đó viết vào cột W những gì các em muốn biết về nội dung bài học Bước 3: Học sinh điền thông tin vào phiếu theo sự hướng dẫn ở bước 2.
Bước 4: Sau khi kết thúc bài học, học sinh điền vào cột L của phiếu những gì vừa học được. Lúc này, HS xác nhận về những điều các em đã học được qua bài học đối chiếu với những điều muốn biết, đã biết để đánh giá kết quả học tập, sự tiến bộ của mình qua giờ học.
Dự kiến sản phẩm:
Dự kiến HS trả lời thông qua phiếu KWL
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Tình hình Việt Nam trong những năm 1939-
1945
Nam

Mục tiêu: Giúp HS nắm được tình hình chính trị, kinh tế - xã hội Việt
Cách thức hoạt động
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm học sinh

I-	Tình	hình	Việt	Nam	trong những năm 1939-1945
*Hoạt động 1: Nhóm
1. Tình hình chính trị

GV chia lớp thành 2 nhóm
Nhóm 1: Em hãy cho biết về tình hình chính trị thế giới và trong nước thời kì
1/9/1939, CTTG2 bùng nổ, chính phủ Pháp đầu hàng phát xít Đức.
Ở ĐD: TD Pháp thực hiện chính
sách thù địch với thuộc địa, vơ vét sức người, sức của cung ứng cho

Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm học sinh
(1939-1945). Từ đó rút ra nhận xét.
chiến tranh.
Nhóm 2: Nêu tình kinh tế - xã hội của Việt Nam giai đoạn 1939-1945. Từ đó rút ra nhận xét?
- Ở Việt Nam:
+ 9/1940, Phát xít Nhật vào miền Bắc Việt Nam, Pháp đầu hàng Nhật.

Các nhóm chuẩn bị 3 phút cử đại diện trình bày. Lưu ý các nhóm trình bày và nhận xét sử dụng kỹ thuật “5 xin”.
+ Các Đảng phái thân Nhật: ra sức tuyên truyền sức mạnh của Nhật, thuyết Đại Đông Á -> Hất cẳng Pháp.
GV mời nhóm khác bổ sung.
- Năm 1945:
GV nhận xét, chốt ý.
+ Châu Âu: PX Đức thất bại nặng nề

+ Châu Á-TBD: PX Nhật thua to

+ Đông Dương: tối 9/3, Nhật đảo chính Pháp -> các Đảng phái tăng cường hành động, quần chúng sôi sục khí thế khởi nghĩa.

2. Tình hình kinh tế-xã hội

a. Kinh tế:

- CS của Pháp:CS “KT chỉ huy”: tăng thuế, đặt thuế mới, sa thải CN, viên chức, giảm lương, tăng giờ làm...

- CS của Nhật: Cướp RĐ của nông dân, bắt nông dân nhổ lúa trồng Đay, trồng thầu dầu, y/c Pháp xuất các nguyên liệu CT sang Nhật với giá rẻ...

b. Xã hội:

- Chính sách bóc lột của Pháp - Nhật đẩy nhân dân đến đường cùng
-> cuối 1944, đầu 1945 gần 2 triệu đồng bào ta chết đói.

- Các giai cấp, tầng lớp đều bị ảnh hưởng.

=> Trước những chuyển biến của

Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm học sinh

tình hình thế giới và trong nước Đảng đề ra đường lối đấu tranh phù hợp.
HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Đông Dương (11/1939)
Mục tiêu: Giúp HS nắm được nội dung hội nghị
Cách thức hoạt động

II- Phong trào giải phóng dân tộc từ tháng 9/1939 đến 3/1945
Bước 1: Hoạt động Cả lớp và cá nhân.
GV: Em hãy trình bày nét chính về hoàn cảnh, nội dung Hội nghị BCHTW Đảng cộng sản ĐD (11/1939)?
1. Hội nghị BCHTW Đảng cộng sản ĐD (11/1939)
-11/1939, Hội nghị diễn ra tại Bà Điểm - Hóc Môn (Gia Định), do đ/c Nguyễn Văn Cừ chủ trì.

- Nội dung Hội nghị:

+Nhiệm vụ trước mắt: Đánh đổ ĐQ, tay sai
GV : Qua nội dung của Hội nghị em có nhận xét gì về mục tiêu nhiệm vụ trước mắt của Đảng trong giai đoạn này?
-> ĐD độc lập. (nhiệm vụ dân tộc)
+Phương pháp ĐT: Bí mật.
-GV gợi ý: Các em có thể so sánh với giai đoạn (1936-1939) về:
+ Nhiệm vụ trước mắt:..
+Về mặt trận: thành lập MT thống nhất dân tộc phản đế Đông Dương với Hội phản đế
+Phương pháp ĐT:...

+ Mặt trận:...

-HS: suy nghĩ thực hiện.

Bước 2: GV bổ sung và rút ra ý nghĩa của Hội nghị

* Ý nghĩa: Đánh dấu sự chuyển hướng quan trọng đặt nhiệm vụ GPDT lên hàng đầu đưa nhân dân ta bước vào cuộc ĐT mới

LUYỆN TẬP và VẬN DỤNG
Mục tiêu: củng cố kiến thức bài học và kiểm tra khả năng nhận biết thông hiểu và vận dụng các kiên thức trong bài để giải quyết các tình huống,vấn đề mới.
Cách thức hoạt động
Yêu cầu các em lấy giấy ghi nhớ (đã dặn HS chuẩn bị từ tiết học trước) Sau đó, yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi sau:
Sau khi học xong bài 16: “Phong trào giải phóng dân tộc và Tổng khởi nghĩa Tháng Tám (1939-1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời” (tiết 1)” - Lịch sử 12, em hãy nêu: 3 nội dung hiểu được, 3 nội dung chưa hiểu được, 3 ý kiến góp ý
Thời gian: 2 phút
Giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện
Học sinh làm việc
Hết thời gian 2 phút, giáo viên thu kết quả làm việc của học sinh
Sau khi thu thập ý kiến thì xử lý và thảo luận về các ý kiến phản hồi (có thể giải đáp ở tiết học sau)
TÌM TÒI/ MỞ RỘNG:
Mục tiêu:: giúp HS không dừng lại những gì học trong bài mà cần tiếp tục tự học và vận dụng kiến thức để giải quyết những vấn đề trong thực tiễn cuộc sống
Cách thức hoạt động Bước 1: GV ra câu hỏi
Vì sao Hội nghị BCH Trung ương Đảng cộng sản Đông Dương 11/1939 chuyển hướng “đặt nhiệm vụ GPDT” lên hàng đầu?
Bước 2. Yêu cầu HS khá, giỏi trả lời
Dự kiến sản phẩm học sinh